موسیقی ما- استاد «ابراهیم قنبری‌مهر» -سازنده‌ی ساز که سال‌های بسیار از عمرش را صرفِ ارتقای این هنر کرد و سرپنجه‌های‌ش دمی مسیحایی شد برای ارتقای آن- 92 ساله شد؛ او در این سال‌ها چونان زندگی‌ای را از سر گذرانده است که می‌تواند با خیالی آسوده بگوید: ««امروز خوشبختم و آرزویی ندارم. اگرچه زندگی‌ام پستی و بلندی‌های بسیاری داشت؛ اما روزگارم را با وجدانی آسوده طی می‌کنم.»

 حالا روز گذشته هم‌زمان با سالروزِ تولدش، پارک «شقایق» که در نزدیکی خانه‌‌اش است؛ به نامِ «شقایق مهر» نام‌گذاری شد؛ مراسمی که به دلیلِ شیوعِ ویروسِ کرونا، به شکل محدودی برگزار شد؛ با این وجود تعدادی از بزرگانِ دنیای هنر به همراه مسوؤلانِ شهری برای پاس‌داشتِ مقام هنری او گردِ هم آمده بودند.  «ابراهیم قنبری‌مهر» را میراث دار اخلاق، منش و هنر «ابوالحسن صبا» می‌دانند. او حالا تنها بازمانده‌ی استادِ بزرگ است؛ هنوز که نامِ صبا می‌آید (مثلِ همین دیروز) اشک در چشمانِ پیرمرد جمع می‌شود که می‌گوید رابطه‌ی میانِ او و صبا، رابطه‌ی شاگرد و استادی نبوده که رابطه‌ای عاشقانه‌ی پدر و فرزند است.

در ابتدای این برنامه ویدیویی از نواخته شدن قطعه «تولد» با پیانو توسط سامان احتشامی پخش شد. استاد در تمامِ این چند دهه با جان و دلش ساز ساخته است، می‌گوید هیچ‌گاه برای پول کار نکرده و همین است رمزِ ماندگاری‌اش و رازِ آنکه تمامِ اهالی موسیقی (از کوچک و بزرگ) این‌چنین سراپا احترام‌‌ند برای او؛ اما در ابتدای مراسمِ روز گذشته «محمد جواد حق‌شناس» - عضو شورای شهر تهران و رییس کمیسیون فرهنگی آن- در سخنانی استاد قنبری‌مهر را سازنده‌ی سازی دانست که به وسیله‌ی هنرش به جهان حالِ بهتری داد: «این هنرمند نام‌آور در این حوزه با توجه تلاش‌ها و حضورِ مستمری در عرصه‌ی هنر موسیقی داشته است و به همین‌‌خاطر زمانی که موزه‌ی موسیقی  و خانه‌ی موسیقی (که هر دو سرمایه‌های بزرگ این شهر و سرزمین هستند) سالِ گذشته پیشنهاد نام‌گذاری این بوستان را دادند، شورای شهر از آن استقبال کرد و ما امروز این توفیق را داریم که شاهد این اتفاق باشیم.»

او البته تاکید کرد: «به خاطر فضای موجود ناشی از شیوع ویروسِ‌ کرونا، مراسم آن‌طور که شایسته‌ی نام استاد است، برگزار نمی‌شود؛ اما ترجیحِ ما حفظِ سلامتی استاد و دوستان بود و به همین خاطر از تعداد معدودی از اساتید بزرگ موسیقی دعوت کردیم.»

«فاضل جمشیدی» ـ خواننده ـ نیز با یادِ خاطره‌ای گفت: «زمانی که در سال ۸۵ جشن خانه موسیقی برگزار شد، از ایشان خواهش کردیم که حضور پیدا کنند ولی همسرشان گفتند که ایشان نباید در مکان‌های پرهیجان حضور پیدا کنند. در نتیجه ایشان پیامی ارسال کردند و گفتند که « آقای صبا به من گفتند که ابراهیم چرا کارگاه خود را تعطیل کردی؟ من گفتم که فعلا وضع مالی‌ام خوب نیست. استاد صبا مرا به بانک شاه‌آباد قدیم (جمهوری فعلی) بردند و از 500 تومان پس‌اندازی که داشت، 40۰ تومان را به من داد و گفت برو کارگاهت را راه بینداز و ۱۰۰ تومان را هم برای من بگذار. من سخاوت را از استاد صبا یاد گرفتم.»

علی مرادخانی ـ مدیر موزه موسیقی ایران ـ نیز در این مراسم بیان کرد: «موزه‌ی موسیقی میزبان سازهای استاد قنبری‌مهر است. ایشان سال‌های روی این سازها کار کرده‌اند و هر کدام از سازهای ایشان یک جواهر است. به یاد دارم روزی که از ایشان سازها را تحویل گرفتیم، گفتند که «من امشب راحت می‌خوابم؛ چون تمام دغدغه‌ام این بود که مبادا این سازها در خانه دچار مشکل شوند.» شاید در کشور افراد زیادی صاحب‌نام باشند ولی انسانیت و مهربانی ایشان، او را از دیگران متمایز می‌کند.»

«هادی منتظری» ـ آهنگسازـ  دیگر سخن‌رانِ این برنامه بود و گفت: «من اعتقاد دارم انسان‌هایی که خداوند دوستشان دارد، گل وجودشان را با «شرابا طهورا» می‌سازد. در روایات گفته می‌شود که انسان‌هایی که انتخاب می‌شوند؛ بزرگانی مانند سعدی یا حافظ، دائم‌المستند. استاد هم شرابی که در وجود خود داشت را درون تک‌تک سازهایش تزریق کرده است. زمانی که سال ۵۴ به نزد استاد رفتم تا از ایشان سازی بگیرم، به یاد دارم که منزل ایشان در منیریه، پشت یک درمانگاه بود. قبل از من یک محصل دبیرستانی به نزد ایشان رفت تا سازی بگیرد. استاد به او گفت که «تا یک ماه به پولت دست نمی‌زنم، برو اگر دیدی ساز بد است یا گران است بیا ساز را تحویل بده و من پولت را پس می‌دهم ولی اگر بعد از یک ماه نیامدی مطمئن می‌شوم که با ساز مشکلی نداری.» ولی سازی که ایشان به من دادند، کمانچه‌ای زیبا بود که دراصل لطف کردند و آن را به من کادو دادند. در همان مقطعی که من داشتم برای پول ساز چک ناقابلی می‌کشیدم، سه برابر همان پول را رییس بیمارستان جم به استاد قنبری پیشنهاد کرد ولی استاد نپذیرفت و گفت که فرق شما با منتظری این است که او با این ساز خواهد نواخت ولی شما می‌خواهید این ساز را در ویترین خانه آویزان کنید و بگویید که ساز قنبری‌مهر را دارید. روزی که کمانچه را به من دادند گفتند که هیچ منتی بر سرت نمی‌گذارم ولی بدان که زمانی که برای ساخت آن صرف کرده‌ام به اندازه ساخت سه ویولن بود.»

در این مراسم هم‌چنین ویدیویی از «سیدعباس سجادی» ـ شاعر و منتقد ادبی- پخش شد که در آن درباره استاد قنبری‌مهر گفت: «استاد قنبری مهر علاوه بر این‌که نامی بسیار معتبر و تأثیرگذار در هنر سازسازی دارد، باید او را دریای اخلاق، ادب و معنویت دانست. زمانی که سازساز، اثری را می‌سازد و قرار است آن را تحویل یک نوازنده دهد، عمری ققنوس‌وار دارد؛ یعنی این‌که هر سازساز در یک سازی که می‌سازد می‌میرد و برای ساخت ساز دیگر جانی دوباره می‌گیرد. پیشنهادات و ابداعاتی که آقای قنبری‌مهر در حوزه سازسازی داشته است، او را در جهان هنر ماندگار خواهد کرد. ایشان در پیشرفت و پیشگامی حوزه سازسازی نقش کم‌نظیری داشته است. اگر سازهای استاد قنبری مهر امروز از اعتبار بالایی برخوردار هستند، به خاطر مهر و شخصیت والای ایشان است و این سازها منعکس کننده صدای شخصیت و مهر ایشان هستند.»

کامبیز روشن‌روان، آهنگساز هم با بیان این‌که آشنایی او با استاد قنبری مهر به سال‌های پایانی دهه ۴۰ بازمی‌گردد، اضافه کرد: «زمانی که دانشجو بودم و در ارکستر صبا به رهبری استاد حسین دهلوی، نوازندگی می‌کردم، محل تمرین ما در تالار فارابی در وزارت فرهنگ و هنر بود که در کنار آن سالنی قرار داشت که کارگاه، ساخت ساز بود که استاد قنبری‌مهر در آنجا به ساخت ساز مشغول بودند. به یاد دارم که ایشان همیشه در صدد رفع اشکالات آکوستیکی سازهای ایرانی بودند و تلاش می‌کرد سازهای جدید برای موسیقی ایران که کمبود آنها را در ارکستر احساس می‌کردند، به وجود بیاورد. در همان زمان سازهای ساخت ایشان در ارکستر استفاده می‌شد. ایشان به فکر ساختن کمانچه و قیچک آلتو و باس هم بودند که این دو را هم ساختند. به یاد دارم که ایشان ویولنی ساخت که صفحه زیرین آن از تمام ویولن‌هایی که تا به حال ساخته شده، متفاوت بود و صدای خیلی ویژه و گرمی داشت و زمانی که یهودی منوهین به ایران آمد بسیار از این ساز استقبال کرد. استاد قنبری مهر یکی از چهره‌های برجسته موسیقی ایرانی است که در شکل دهی سازهای جدیدی که امروزه در ایران استفاده می‌شود، نقش بسزایی داشته است. آخرین تلاش ایشان برای کوک بهتر و طراحی سیستمی برای تغییر نت‌ها در ساز قانون بود که با کمک خانم ملیحه سعیدی و همسرش صورت گرفت.»

اگر از «ابراهیم قنبری‌مهر» بپرسید که رازِ هنرش چه بوده که دنیا را درنوردیده است، می‌‌‌گوید: «اسرار هنرمند عشق است و بزرگانی چون فرج الله، یحیی، حاج طاهر و رمضان شاهرخ هر کدام در ‌دوره خود عاشق کارشان بودند و رموز عشق درسینه آنها نهفته است. به باور من سازنده‌ای که عاشق کارش است صدای سازش با دیگرسازها متفاوت است و این همان تجلی عشق است. من نیز عاشق کارم بودم و هرگاه کسی مشتاق به خرید سازم بود به او می‌گفتم مبلغ خریداری شده روی این طاقچه امانت نزد من می‌ماند، یک هفته این ساز را امتحان کن اگر از صدای آن رضایت داشتی تلفن بزن تا آن پول را خرج کنم.»