برای استاد «ابراهیم قنبریمهر» که بهترین نوازنده ویولن قرن بیستم دوست داشت ساز او را داشته باشد
در طریق درویشی
[ داریوش پیرنیاکان - نوازنده و مدرس تار ]
در تخصصها و رشتههای مختلف فنی، تحصیلی و هنری گاه افرادی پیدا میشوند که نهتنها در آن تخصص یا رشته که در انسانیت هم تکامل یافتهاند و استاد «ابراهیم قنبریمهر» سازندهی خوشنام و شناختهشده ساز، یکی از همین گوهرها است که علاوه بر تعالی و بالندگی در رشته و تخصصش، به لحاظ انسانی هم از بزرگترین و خوشنامترینهای عالم موسیقی است.
این وجه انسانی، به گمان من، در هنر ایشان هم اثرگذار بوده است. من استاد را یک انسان واقعی با خلقوخوی درویشانه میدانم و هرگاه یاد ایشان میکنم، این بیت مولانا به ذهنم میرسد که فرمودهاند: «هر که را اسرار حق آموختند/ مهر کردند و دهانش دوختند» ایشان هیچگاه خود را درویش ننامیده؛ اما درویشی همان طریقی است که آقای قنبریمهر در آن گام برمیدارد.
استاد «ابراهیم قنبریمهر» در طول فعالیت هنریشان، سازهای گوناگونی ساختهاند؛ اما در زمینهی ساخت ویولن از همه سرآمدترند. استاد قبل از فراگیری نوازندگی ویولن، نجاری ماهر و زبردست بوده است. خودشان نقل کردهاند وقتی کار فراگیری نوازندگی ویولن را نزد استاد صبا آغاز میکند، استاد «صبا» از ایشان میخواهد که با توجه به تخصصشان در نجاری و کار با چوب، کار ساخت ساز را شروع کند. به توصیه مرحوم صبا، استاد قنبریمهر به این کار روی میآورد و امروز به یکی از بهترینها در این عرصه بدل شده است. به همین خاطر است که ایشان هرگاه از مرحوم صبا یاد میکند، از عباراتی بهره میگیرد که آدم از اینهمه علاقه و تواضع -آنهم بعد از گذشت حدود هفتاد سال- در عجب میماند.
ایشان سازهای مختلفی نظیر تار، سهتار، عود، قیچک و... را با مُهر «قنبریمهر» ساخته است؛ اما همانطور که پیشتر اشاره کردم، در ساخت ویولن واقعاً نمونه است؛ تا جایی که وقتی «یهودی منوهین» (موسیقیدان، نوازنده و رهبر ارکستر شناختهشده که از او با عنوان «بهترین نوازنده ویولن قرن بیستم» یاد میکنند) برای اجرای کنسرتی با ارکستر سمفونیک تهران به رهبری «حشمت سنجری» به ایران آمد، از ویولنهای استاد قنبریمهر دیدن کرد و یکی از آن سازها را با خودش برد. در واقع، ویلونهای استاد قنبریمهر به اندازهای در سطح عالی و ممتاز بودند که حتی «منوهین» معروف هم دوست داشت یکی از آنها را داشته باشد.
نکته قابلتوجه درباره استاد قنبریمهر، شهامت و بهرهگیری از طبع نوآورانهای است که امکان آزمودن راههای جدیدی را به ایشان داد و تغییراتی را هم در برخی سازها ایجاد کرد. مثلاً قیچکباس و قیچکآلتو ساخت و سرپنجه ساز تار را هم اندکی تغییر داده تا کوک راحتتر انجام شود (این ساز به لحاظ شکل ظاهریاش چندان میان نوازندگان تار جا نیفتاد.) همچنین بهکارگیری پردههای فلزی در تار و سهتار، یکی دیگر از ابداعات ایشان است.
آقای قنبریمهر روی شیوهی کاری سازندگان ساز -به ویژه در زمینه ساخت ویولن- تأثیرات بسزایی داشته، تا جایی که بهجرأت میتوان گفت همه کسانی که بعد از ایشان اقدام به ساخت ویولن کردهاند یا از شاگردان استاد بودهاند یا از شیوه ساخت ساز ایشان پیروی کردهاند.
آشنایی ایشان با نوازندگی ویولن هم بسیار در شیوه ساخت ساز برای خود استاد قنبری اثرگذار بوده است؛ چون سازهایی را که میساخت، امتحان میکرد و میتوانست تشخیص دهد که صدادهی ساز در حد مطلوب هست یا نه؛ همانطور که اغلب سازندگان سازی که با نوازندگی آشنایی داشتهاند، سازهای بهتری ساختهاند. در نهایت با توجه به اینکه استاد قنبریمهر 91سالگی را از سر گذراندهاند، برای ایشان آرزوی سلامتی و شادکامی دارم و امیدوارم تولد 100سالگیشان را با هم جشن بگیریم.
منبع:
سایت موسیقی ما
تاریخ انتشار : جمعه 19 بهمن 1397 - 12:17
افزودن یک دیدگاه جدید