آیا میدانستید سایتهایی وجود دارند که به صورت آنلاین میکس و مسترینگ موسیقی انجام میدهند؟ «موسیقی ما» در گفتوگو با دو چهره فعال این عرصه، محاسن و معایب این سایتها را بررسی میکند
فقط در سه حرکت!
موسیقی ما - میکس و مسترینگ یکی از مهمترین بخشهای تولید قطعات موسیقی و در عین حال میتوان گفت حساسترین و تخصصیترین بخش است. حساس از این بابت که به دلیل وجود ظرافتهای گوناگون، کوچکترین کمکاری یا اشتباه میتواند به ایجاد نقص در صدادهی قطعه منجر شود. از این بابت هم تخصصی است که میکس و مسترینگ برخلاف بخشهای دیگر تولید یک قطعه، به شکل غریزی یا تجربی انجام نمیشود و فعالان این بخش نیاز به تجهیزات و دانش دارند که در ایران انگشتشمار هستند.
اما طی سالهای اخیر چندین وبسایت خارجی در بخش میکس و مسترینگ فعالیت متفاوتی را آغاز کردهاند. به این صورت که در ازای دریافت پروژه یک قطعه و همچنین وجه از کاربران، آن قطعه را میکس و مستر میکنند و به کاربر تحویل میدهند. در حقیقت این روزها از طریق چنین سایتهایی، میکس و مسترینگ فقط در سه حرکت انجام میشود و نیازی به صرف زمان از سوی صاحب اثر نیست.
میکس و مسترینگ آنلاین از طریق سایتهای مذکور به این شکل است که هیچ برخوردی با میکسمَن آن سایت ندارید و گفتوگویی هم درباره جزئیات کار میان شما رخ نمیدهد. سایتهای میکس و مسترینگ آنلاین به کشورهای مختلف تعلق دارند و هرکدام تعرفه متفاوتی را برای میکس و مسترینگ یا انجام جداگانه آنها در نظر گرفتهاند.
گسترش سایتهای آنلاین میکس و مسترینگ و رواج استفاده از آنها میان اهالی موسیقی داخل کشور، بهانهای بود تا سراغ بررسی ابعاد مختلف این پدیده برویم. پدیدهای نوظهور و البته سؤالبرانگیز در ایران که در دنیا قدمتی حدوداً هشت الی ده ساله دارد. برای نگارش این گزارش و بررسی نکات مثبت و منفی و جزئیات سایتهای میکس و مسترینگ آنلاین، با آرش پاکزاد و محمد فلاحی، دو تن از چهرههای فعال و مطرح این زمینه، گفتوگوهایی انجام دادیم که در ادامه میخوانید.
با وجود چنین سایتهایی تنها کافی است پروژه موسیقی را در پروفایل اختصاصی خود آپلود کنید و پس از شارژ حساب کاربری، عوامل آن سایت وارد پروسه میکس و مسترینگ اثر شما میشوند. آنها پس از چند روز، پروژه میکس و مستر شده را مجدداً در پروفایلتان قرار میدهند و فقط باید زحمت تمیزکردن لاین وکال خواننده و قرار دادن روی پروژه را بکشید تا یک قطعه کامل داشته باشید!
محمد فلاحی درباره نیاز به حضور خواننده یا تنظیمکننده در حین میکس و مسترینگ اعتقاد دارد: «الزام و نیازی به حضور خواننده یا تنظیمکننده حین پروسه میکس یا مستر وجود ندارد. فقط گاهی برای همسو شدن نظرات و تفکرات، لازم است که تنظیمکننده حین کار حضور داشته باشد. گاهی تنظیمکننده ایدههایی در ذهن دارد که تا در دیدار حضوری به من نگوید، حتی از طریق چت یا تلفن هم نمیتوان آنها را دریافت کرد.»
در حالی که برخی اعتقاد دارند کار با چنین سایتهایی به دلیل عدم گفتوگو و تبادل نظر با میکسمَن خروجی خوبی ندارد، آرش پاکزاد دیدگاه مخالفی دارد. به اعتقاد او ممکن است حتی دو نفر هنگام میکس و مسترینگ کنار هم باشند اما باز هم خروجی کار خوب نباشد: «خیلی از کارهایی که من انجام میدهم، به صورت آنلاین به دستم میرسد و صاحب اثر را نمیبینم و با کمی مشورت کار انجام میشود و آنچنان نیاز نیست که دیدار حضوری داشته باشیم. در مواقعی هم بد نیست که دو نفر به صورت حضوری یکدیگر را ببینند و نظرشان را عنوان کنند. اینکه خواننده با کسی که میکس و مسترینگ را انجام میدهد، دیداری نداشته باشند، لزوماً دلیل بر بدشدن کار نیست؛ چون امکان دارد دو نفر کنار هم بنشینند اما نهایتاً آن کار به جایی نرسد. اینکه شما از طریق یک سایت هم این کار را انجام بدهید، اتفاق عجیبی نیست. چون مثلاً خود من یک ماه است که از خانه بیرون نرفتهام و هرکاری که دارم را از طریق سایتهای مختلف انجام میدهم! خود من اگر خواننده بودم، شاید این کار را انجام میدادم؛ اما گفتوگوی دو نفر هنگام میکس و مسترینگ و مشورت آنها جذابتر است. مثل زمانی که خودتان به فروشگاه میروید و از خرید لذت بیشتری میبرید. هر کدام از این موارد هم نکات مثبت و منفی دارد.»
شنیدههای غیررسمی خبرنگار «موسیقی ما» درباره فعالیت چند چهره داخلی با این سایتها و ذکر نام خودشان از آنجا تا حدی باورپذیر میشود که نقطه اشتراک تمامی سایتهای مورد بحث، این است که اگر قطعه قرار است در کشورهای عضو کنوانسیونهای کپیرایت منتشر شود، باید نام سایت هم ذکر شود. ایران عضو قانون بینالمللی کپیرایت نیست و اگر برخی افراد همکاری با این سایتها را به نام خودشان تمام کنند، عجیب نخواهد بود.
در مورد ذکر نشدن نام میکسمَن پای کاور تکآهنگها، آرش پاکزاد عقیده دارد: «من خوشحال میشوم که اسمم در کاور یک قطعه باشد اما اگر بخواهیم کمی منطقی نگاه کنیم، کاور یک قطعه جای نوشتن اسم هر کسی که یک کاری انجام داده، نیست و از این بابت، به طراح کاورها حق میدهم. مردم هم به دنبال محصول نهایی هستند و کاورهای آهنگهای خارجی هم برخلاف آثار ایرانی اینهمه جزئیات ندارند. اما خارجیها یک منبع به نام ویکیپدیا دارند و در رسانههای خود عنوان میکنند که دقیقاً چه افرادی برای هر اثر کار کردهاند.»
محمد فلاحی هم بر این باور است که اگر خود تنظیمکننده یا خواننده کار میکس و مسترینگ را انجام دهند، نیازی به ذکر نام روی کاور نیست :«در مواردی صاحب اثر یا تنظیمکننده خودش کار میکس را انجام میدهد و برای جلوگیری از شلوغشدن کاور به این جزئیات اشاره نمیکنند. البته یک سایت پخش موسیقی هم هست که میگوید در هنگام انتشار آهنگ، نام طراح کاور و میکس و مسترینگ نباید روی کاور باشد و همین موضوع کمکم به یک عادت تبدیل شده است!»
محمد فلاحی درباره این سایتها و همچنین شبکههایی که محلی برای تعامل اهالی موسیقی از نقاط مختلف دنیا است، میگوید: «برخی سایتها مرتبط با استودیوهای سطح دنیا هستند و کار مسترینگ و بعضاً کار میکس انجام میدهند. سایتی که فقط مسترینگ آنلاین انجام میدهد، شعبه آنلاین یک استودیوی معتبر است و قیمت ارزانی ندارد. البته سایتهایی هم وجود دارند که محلی برای تعامل همه افراد فعال در موسیقی از اقصینقاط دنیا هستند. مثلاً در چنین سایتهایی پول مسترینگ برحسب آدمهای مختلف از 150 تا 200 دلار و هزینه میکس هم از 150 تا حدود 500 دلار است. در چنین سایتهایی، آدمهای حرفهای و معروف دنیا قیمت ندارند و سایر افراد، حدود قیمت برای کارشان در نظر گرفتهاند.»
اما در نقطه مقابل، سایتهایی هم هستند که با تعرفهای از 120 یا 150 دلار کار میکس و مسترینگ انجام میدهند. یعنی با قیمت دلار این روزها، چیزی در حدود 650 هزار تومان میشود. در حالی که حداقل تعرفه میکس و مسترینگ در کشور ما بیش از این عدد است. سهولت انتقال وجه از ایران به خارج از کشور و برنامهریزی دقیق و سرعت عمل این سایتها، باعث شده تا در کنار قیمت مناسب، برخی چهرههای جوان در داخل کشور را برای گرایش به سمتشان وسوسه کند.
آرش پاکزاد درباره قیمت پایین بعضی از سایتها به این نکته اشاره میکند: «اگر یک سایت با قیمت پایین کار میکس و مسترینگ را انجام دهد و شما راضی باشید، من حق ندارم شکایت کنم؛ به دلیل اینکه ممکن است کار بهتر با قیمت پایینتر ارائه کند. اما اگر برعکس باشد، کار من نسبت به آن سایت برتری دارد؛ چون هم قیمت مناسبتری دارم و هم خود خواننده میتواند کنار من بنشیند و درباره کارش بحث کند و نظر بدهد. وقتی من میخواهم با خواننده قرار بگذارم، نهایتاً میتوانم سه نفر را در طول یک روز ببینم اما ممکن است آن سایت برای یک پروژه میکس و مسترینگ، 20 دقیقه زمان بگذارد و ممکن است برای یک پروژه 24 ساعت زمان بگذارد. بنابراین اگر کسی را کلاً نبینید، سرعت کار شما بیشتر میشود و مثلاً در یک روز میتوانید هفت کار را به نتیجه برسانید؛ اما من ممکن است در روز دو کار را انجام بدهم. به همین دلیل، برای آن سایت و آن شخص منطقی است که کمی قیمتهایش را پایین بیاورد تا کارهای بیشتری در یک روز انجام دهد.»
محمد فلاحی هم به زمزمهای که درباره برخی از این سایتها مبنی بر فعالیت چهرههای مستعد در پس آنها شنیده میشود اشاره دارد: «اگر سایتی وجود داشته باشد که با 100 یا 150 دلار کار میکس و مسترینگ انجام دهد، عجیب نیست. چون این روزها به سادگی میتوانید یک سایت برای خودتان طراحی کنید و نمیدانید پشت آن سایت چه کسی است. کسی که برای میکس و مسترینگ 100 دلار میگیرد، قطعاً متخصص این کار نیست. برخی دوستان میگویند که اینها بچههای بااستعدادی هستند که سن کمی دارند و کار ندارند و در کشورهایی نظیر آمریکا و انگلیس چنین استعدادهایی زیاد است. گاهی ممکن است از دل سایتهایی با این قیمت، اتفاقات خوبی ایجاد شود؛ اما بعید میدانم صددرصد آنها کیفیت بالایی داشته باشند.»
این میکسمَن در ادامه میگوید: «در موسیقی ایران مگر چند میکسمَن خوب داریم؟ قطعاً در مواردی ما نمیتوانیم همه کارها را انجام دهیم و گاهی اوقات برخی افراد از من دلخور میشوند. مسأله تعدد کاری، فقط مشکل من نیست و همکارانم هم چنین معضلی دارند؛ چون ما روبات نیستیم و شاید هم کار بد انجام دهیم یا بدقول شویم. من کلاً مخالف هیچچیز نیستم؛ چون دوست دارم سطح کیفی آثار شنیداری ایرانی بالا برود. اگر سایتی وجود دارد که یک متخصص، کار باکیفیت تولید میکند، بد نیست و شاید او باعث پیشرفت من هم بشود. آدم حرفهای اصلاً نیاز ندارد که عددی کمتر از 1500 یا 2000 دلار برای کارش بگیرد؛ پس طبیعتاً سایتهایی که چنین قیمتهایی ارائه میکنند، هر کاری را میپذیرند و سطح کیفی خوبی هم ندارند.»
او در این باره میگوید: «وقتی به صورت حضوری با من در ارتباطید، میدانید که دقیقاً چه کسی کار شما را انجام میدهد؛ اما در همکاری با این قبیل سایتها، نمیدانید که با چه کسی طرف حساب هستید. یکی از دوستان گفت که تو فلان قدر پول میگیری اما من میتوانم با هزینه کمتر کارم را به «اَبیرود» بدهم تا مستر کنند. من هم گفتم که شما میتوانید پروژه را برای مسترینگ به اَبیرود بدهید؛ اما نمیدانید چه کسی کار را انجام میدهد و ممکن است که یک مهندس صدای درجه پنج باشد. وقتی اَبیرود برای مسترینگ از تو 50 دلار میگیرد، میتوانید به این شک کنید که قرار نیست «تاپ اِنجینیر» اَبیرود برایتان کار کند. باید راجع به این قضیه بیشتر تحقیق کرد و ببینید این قبیل سایتها با چه کیفیتی کار میکنند. صرفاً مقایسه قیمت درست نیست؛ چون میتوانید فلان خودروی ایرانی را با ده میلیون تومان بخرید و یک خودروی خارجی هم با ده برابر قیمت تهیه کنید و بگویید هر دو ماشین هستند!»
از نظر محمد فلاحی، همکاری با بهترین و گرانترین سایتهای میکس و مسترینگ، باز هم یک نکته منفی دارد که به یک قاعده کلی در بازار موسیقی داخلی مربوط میشود: «سایتهای میکس و مسترینگ یک نکته بد و منفی درباره کارهای ایرانی دارد. زبان در کارهای ایرانی اصلیترین عامل موسیقی است و به عبارتی، شعر در نوک پیکان ارتباط مخاطب با موسیقی است. خواننده، آهنگسازی و تنظیم و مسائل دیگر، تأثیرگذارند؛ اما نکته منفی سایتهای آنلاین میکس و مسترینگ، تناقض با شعرمحوری کارهای ایرانی است. در موسیقی ایرانی ارتباط کلام با شنونده خیلی مهم است و موسیقی پاپ ما تقریباً بر همین اساس بنا شده. در همکاری با این سایتها شاید کیفیت موسیقی خوب باشد اما محور کلام توسط آن فرد خارجی رعایت نشده و باید دوباره مکاتبه شود و ویرایشهایی صورت گیرد که این مورد هم سخت است.»
فلاحی ادامه میدهد: «نکته دوم این است که ما در تنظیم و میکس، یک ساختار ایرانیزه پیدا کردهایم. یعنی اگر برای یک موزیسین آمریکایی اثری که همه متخصصین موسیقی ایرانی فکر میکنند کار خوبی است را بفرستید، قطعاً اولین ایراد او این است که چرا صدای خواننده اینقدر زیاد است یا چیدمان به این شکل است؟ او نمیداند که آن کار ایرانیزه شده و این اتفاق در موسیقی ما رخ داده و شاید به وجود آورندهاش خودمان باشیم اما مرسوم شده و باید ادامه دهیم. بحث داینامیک رِنج خیلی زیاد در ایران اتفاق میافتد که نمیتوانیم آن را اصلاح کنیم و تنظیمکننده یا صاحب اثر این را از ما میخواهد و نمیتوانیم تصحیح کنیم.»
محمد فلاحی در پاسخ به این سؤال ما که آیا خطری شما و فعالیتهایتان را تهدید خواهد کرد، گفت: «به نظر من هیچ خطری ما را تهدید نمیکند. شخصاً سه تجربه داشتم که بر اساس آنها میگویم رواج استفاده از چنین سایتهایی خطرناک نیست. یک مورد بود که دوست من کاری را در فرانسه میکس کرده بود و برایم ارسال کرد تا مستر کنم و میخواست کار من را ببیند. همان استودیوی فرانسوی به دوست من گفته بود که شخصی در آمستردام هست که مستر میکند و او هم کار را شروع کرد. پس از اتمام کار، صاحب اثر گفت آن نسخه هلندی خیلی خوب است؛ ولی من مستر تو را بیشتر دوست دارم و این به همان مبحث ایرانیزه مرتبط میشود. احتمالاً موزیسینی باشد که نخواهد با میکسمَنهای ایرانی کار کند و میتواند کارش را به چنین سایتهایی یا اشخاص خارجی بسپارد.»
آرش پاکزاد هم بر این باور است که دیگر خیلیها متوجه هستند که در بحث میکس و مسترینگ، فردِ متخصص مهمتر از امکانات و مسائل دیگر است. او دیدگاه خودش را اینگونه توضیح میدهد: «یک زمان وقتی برای کار پیش من میآمدند، ابتدا میکروفون را میدیدند و مثلاً از روی اندازه آن میگفتند که خوب نیست و میرفتند! یا زمانی بود که تماس میگرفتند و وقتی به آنها میگفتم که با نرمافزار «کیوبِیس» کار میکنم، خداحافظی میکردند. اما طی سالهای اخیر خیلیها متوجه شدهاند که تخصص آدم از امکاناتش مهمتر است. خیلی سال است که کسی درباره سختافزار و نرمافزار سؤال نمیپرسد و برایش اهمیتی ندارد و فقط نتیجه کار را شنیده و دوست دارد. این اتفاق درباره سایتهایی که کار میکس و مسترینگ انجام میدهند هم صدق میکند و باید نتیجه کارشان را با موارد داخلی مقایسه کنید و صرفاً از روی کم یا زیاد بودن قیمت کار، نمیتوان به کیفیت پی برد.»
محمد فلاحی در این باره میگوید: «دو نکته وجود دارد. یکی اینکه تعدد کاری ما خیلی زیاد است. دوم اینکه به نسبت تعداد کم میکسمَنها در جامعه موسیقی، پول زیادی به دست نمیآوریم. من خودم بهشخصه فرصت ندارم پای یک استارتآپ جدید بنشینم و کار بگیرم. در صورتی میتوانم چنین کاری انجام بدهم که چند نفر مانند خودم را پرورش بدهم و آنها را مدیریت کنم. البته این موضوع هم در ایران انجامشدنی نیست. چون مردم ایران عاشق بیان برخی صحبتها برای خراب کردن افراد هستند! در سالهای گذشته چند نفر نزد من آموزش دیدند؛ اما بعداً شنیدم که محمد فلاحی میکسهایش را خودش انجام نمیدهد و میکسهایی که مهم نیست را به شاگردانش میدهد! البته قرار بود یک مجموعه فوقالعاده حرفهای در زمینه میکس و مسترینگ راهاندازی کنیم و قصد داشتیم با سرمایهگذاری خصوصی، سراغ این کار برویم. محاسبه ما چیزی در حدود 500 الی 700 هزار دلار سرمایه برای چنین مجموعهای بود اما سرمایهگذار پیشقدم نشد.»
آرش پاکزاد هم تا حدودی با محمد فلاحی همنظر است و میگوید پشت سر او هم حرف و حدیثهایی درباره عدم انجام پروژهها توسط خودش شنیده میشود: «اگر ما کمی باهوشتر باشیم و هزینه کنیم، میتوانیم آن خدمات را ارائه بدهیم و حتی ممکن است قیمت هم پایینتر باشد. به فکر راهاندازی این اتفاق هستم اما کمی سخت است. چون مخاطبان ما کمی بیحوصلهاند و تا بخواهید نحوه عضویت و آپلود و مسائل دیگر را به آنها آموزش دهید، میگویند نمیشود به تلگرامت ارسال کنم و خودت آپلودکنی؟! اینکه بخواهم کل فعالیتم را به سیستم سایت منتقل کنم، با افراد زیادی به مشکل میخورم و نمیتوانم فعالیتهای حضوریام را لغو کنم. همچنین برخی افراد اصرار بیمورد و عجیب دارند که ما میتوانیم در هنگام میکس کنار شما باشیم؟ پس از اینکه کمی صحبت میکنیم، میگویند ما شنیدهایم که شما کارها را خودتان میکس نمیکنید و میخواهند مطمئن شوند! چنین حرفهایی را زیاد نباید جدی گرفت.»
اما طی سالهای اخیر چندین وبسایت خارجی در بخش میکس و مسترینگ فعالیت متفاوتی را آغاز کردهاند. به این صورت که در ازای دریافت پروژه یک قطعه و همچنین وجه از کاربران، آن قطعه را میکس و مستر میکنند و به کاربر تحویل میدهند. در حقیقت این روزها از طریق چنین سایتهایی، میکس و مسترینگ فقط در سه حرکت انجام میشود و نیازی به صرف زمان از سوی صاحب اثر نیست.
میکس و مسترینگ آنلاین از طریق سایتهای مذکور به این شکل است که هیچ برخوردی با میکسمَن آن سایت ندارید و گفتوگویی هم درباره جزئیات کار میان شما رخ نمیدهد. سایتهای میکس و مسترینگ آنلاین به کشورهای مختلف تعلق دارند و هرکدام تعرفه متفاوتی را برای میکس و مسترینگ یا انجام جداگانه آنها در نظر گرفتهاند.
گسترش سایتهای آنلاین میکس و مسترینگ و رواج استفاده از آنها میان اهالی موسیقی داخل کشور، بهانهای بود تا سراغ بررسی ابعاد مختلف این پدیده برویم. پدیدهای نوظهور و البته سؤالبرانگیز در ایران که در دنیا قدمتی حدوداً هشت الی ده ساله دارد. برای نگارش این گزارش و بررسی نکات مثبت و منفی و جزئیات سایتهای میکس و مسترینگ آنلاین، با آرش پاکزاد و محمد فلاحی، دو تن از چهرههای فعال و مطرح این زمینه، گفتوگوهایی انجام دادیم که در ادامه میخوانید.
- * الزام حضور؟
با وجود چنین سایتهایی تنها کافی است پروژه موسیقی را در پروفایل اختصاصی خود آپلود کنید و پس از شارژ حساب کاربری، عوامل آن سایت وارد پروسه میکس و مسترینگ اثر شما میشوند. آنها پس از چند روز، پروژه میکس و مستر شده را مجدداً در پروفایلتان قرار میدهند و فقط باید زحمت تمیزکردن لاین وکال خواننده و قرار دادن روی پروژه را بکشید تا یک قطعه کامل داشته باشید!
محمد فلاحی درباره نیاز به حضور خواننده یا تنظیمکننده در حین میکس و مسترینگ اعتقاد دارد: «الزام و نیازی به حضور خواننده یا تنظیمکننده حین پروسه میکس یا مستر وجود ندارد. فقط گاهی برای همسو شدن نظرات و تفکرات، لازم است که تنظیمکننده حین کار حضور داشته باشد. گاهی تنظیمکننده ایدههایی در ذهن دارد که تا در دیدار حضوری به من نگوید، حتی از طریق چت یا تلفن هم نمیتوان آنها را دریافت کرد.»
در حالی که برخی اعتقاد دارند کار با چنین سایتهایی به دلیل عدم گفتوگو و تبادل نظر با میکسمَن خروجی خوبی ندارد، آرش پاکزاد دیدگاه مخالفی دارد. به اعتقاد او ممکن است حتی دو نفر هنگام میکس و مسترینگ کنار هم باشند اما باز هم خروجی کار خوب نباشد: «خیلی از کارهایی که من انجام میدهم، به صورت آنلاین به دستم میرسد و صاحب اثر را نمیبینم و با کمی مشورت کار انجام میشود و آنچنان نیاز نیست که دیدار حضوری داشته باشیم. در مواقعی هم بد نیست که دو نفر به صورت حضوری یکدیگر را ببینند و نظرشان را عنوان کنند. اینکه خواننده با کسی که میکس و مسترینگ را انجام میدهد، دیداری نداشته باشند، لزوماً دلیل بر بدشدن کار نیست؛ چون امکان دارد دو نفر کنار هم بنشینند اما نهایتاً آن کار به جایی نرسد. اینکه شما از طریق یک سایت هم این کار را انجام بدهید، اتفاق عجیبی نیست. چون مثلاً خود من یک ماه است که از خانه بیرون نرفتهام و هرکاری که دارم را از طریق سایتهای مختلف انجام میدهم! خود من اگر خواننده بودم، شاید این کار را انجام میدادم؛ اما گفتوگوی دو نفر هنگام میکس و مسترینگ و مشورت آنها جذابتر است. مثل زمانی که خودتان به فروشگاه میروید و از خرید لذت بیشتری میبرید. هر کدام از این موارد هم نکات مثبت و منفی دارد.»
- * اسم زدن یا نزدن؛ مسأله این است!
شنیدههای غیررسمی خبرنگار «موسیقی ما» درباره فعالیت چند چهره داخلی با این سایتها و ذکر نام خودشان از آنجا تا حدی باورپذیر میشود که نقطه اشتراک تمامی سایتهای مورد بحث، این است که اگر قطعه قرار است در کشورهای عضو کنوانسیونهای کپیرایت منتشر شود، باید نام سایت هم ذکر شود. ایران عضو قانون بینالمللی کپیرایت نیست و اگر برخی افراد همکاری با این سایتها را به نام خودشان تمام کنند، عجیب نخواهد بود.
در مورد ذکر نشدن نام میکسمَن پای کاور تکآهنگها، آرش پاکزاد عقیده دارد: «من خوشحال میشوم که اسمم در کاور یک قطعه باشد اما اگر بخواهیم کمی منطقی نگاه کنیم، کاور یک قطعه جای نوشتن اسم هر کسی که یک کاری انجام داده، نیست و از این بابت، به طراح کاورها حق میدهم. مردم هم به دنبال محصول نهایی هستند و کاورهای آهنگهای خارجی هم برخلاف آثار ایرانی اینهمه جزئیات ندارند. اما خارجیها یک منبع به نام ویکیپدیا دارند و در رسانههای خود عنوان میکنند که دقیقاً چه افرادی برای هر اثر کار کردهاند.»
محمد فلاحی هم بر این باور است که اگر خود تنظیمکننده یا خواننده کار میکس و مسترینگ را انجام دهند، نیازی به ذکر نام روی کاور نیست :«در مواردی صاحب اثر یا تنظیمکننده خودش کار میکس را انجام میدهد و برای جلوگیری از شلوغشدن کاور به این جزئیات اشاره نمیکنند. البته یک سایت پخش موسیقی هم هست که میگوید در هنگام انتشار آهنگ، نام طراح کاور و میکس و مسترینگ نباید روی کاور باشد و همین موضوع کمکم به یک عادت تبدیل شده است!»
- * فی چند؟!
محمد فلاحی درباره این سایتها و همچنین شبکههایی که محلی برای تعامل اهالی موسیقی از نقاط مختلف دنیا است، میگوید: «برخی سایتها مرتبط با استودیوهای سطح دنیا هستند و کار مسترینگ و بعضاً کار میکس انجام میدهند. سایتی که فقط مسترینگ آنلاین انجام میدهد، شعبه آنلاین یک استودیوی معتبر است و قیمت ارزانی ندارد. البته سایتهایی هم وجود دارند که محلی برای تعامل همه افراد فعال در موسیقی از اقصینقاط دنیا هستند. مثلاً در چنین سایتهایی پول مسترینگ برحسب آدمهای مختلف از 150 تا 200 دلار و هزینه میکس هم از 150 تا حدود 500 دلار است. در چنین سایتهایی، آدمهای حرفهای و معروف دنیا قیمت ندارند و سایر افراد، حدود قیمت برای کارشان در نظر گرفتهاند.»
اما در نقطه مقابل، سایتهایی هم هستند که با تعرفهای از 120 یا 150 دلار کار میکس و مسترینگ انجام میدهند. یعنی با قیمت دلار این روزها، چیزی در حدود 650 هزار تومان میشود. در حالی که حداقل تعرفه میکس و مسترینگ در کشور ما بیش از این عدد است. سهولت انتقال وجه از ایران به خارج از کشور و برنامهریزی دقیق و سرعت عمل این سایتها، باعث شده تا در کنار قیمت مناسب، برخی چهرههای جوان در داخل کشور را برای گرایش به سمتشان وسوسه کند.
آرش پاکزاد درباره قیمت پایین بعضی از سایتها به این نکته اشاره میکند: «اگر یک سایت با قیمت پایین کار میکس و مسترینگ را انجام دهد و شما راضی باشید، من حق ندارم شکایت کنم؛ به دلیل اینکه ممکن است کار بهتر با قیمت پایینتر ارائه کند. اما اگر برعکس باشد، کار من نسبت به آن سایت برتری دارد؛ چون هم قیمت مناسبتری دارم و هم خود خواننده میتواند کنار من بنشیند و درباره کارش بحث کند و نظر بدهد. وقتی من میخواهم با خواننده قرار بگذارم، نهایتاً میتوانم سه نفر را در طول یک روز ببینم اما ممکن است آن سایت برای یک پروژه میکس و مسترینگ، 20 دقیقه زمان بگذارد و ممکن است برای یک پروژه 24 ساعت زمان بگذارد. بنابراین اگر کسی را کلاً نبینید، سرعت کار شما بیشتر میشود و مثلاً در یک روز میتوانید هفت کار را به نتیجه برسانید؛ اما من ممکن است در روز دو کار را انجام بدهم. به همین دلیل، برای آن سایت و آن شخص منطقی است که کمی قیمتهایش را پایین بیاورد تا کارهای بیشتری در یک روز انجام دهد.»
محمد فلاحی هم به زمزمهای که درباره برخی از این سایتها مبنی بر فعالیت چهرههای مستعد در پس آنها شنیده میشود اشاره دارد: «اگر سایتی وجود داشته باشد که با 100 یا 150 دلار کار میکس و مسترینگ انجام دهد، عجیب نیست. چون این روزها به سادگی میتوانید یک سایت برای خودتان طراحی کنید و نمیدانید پشت آن سایت چه کسی است. کسی که برای میکس و مسترینگ 100 دلار میگیرد، قطعاً متخصص این کار نیست. برخی دوستان میگویند که اینها بچههای بااستعدادی هستند که سن کمی دارند و کار ندارند و در کشورهایی نظیر آمریکا و انگلیس چنین استعدادهایی زیاد است. گاهی ممکن است از دل سایتهایی با این قیمت، اتفاقات خوبی ایجاد شود؛ اما بعید میدانم صددرصد آنها کیفیت بالایی داشته باشند.»
این میکسمَن در ادامه میگوید: «در موسیقی ایران مگر چند میکسمَن خوب داریم؟ قطعاً در مواردی ما نمیتوانیم همه کارها را انجام دهیم و گاهی اوقات برخی افراد از من دلخور میشوند. مسأله تعدد کاری، فقط مشکل من نیست و همکارانم هم چنین معضلی دارند؛ چون ما روبات نیستیم و شاید هم کار بد انجام دهیم یا بدقول شویم. من کلاً مخالف هیچچیز نیستم؛ چون دوست دارم سطح کیفی آثار شنیداری ایرانی بالا برود. اگر سایتی وجود دارد که یک متخصص، کار باکیفیت تولید میکند، بد نیست و شاید او باعث پیشرفت من هم بشود. آدم حرفهای اصلاً نیاز ندارد که عددی کمتر از 1500 یا 2000 دلار برای کارش بگیرد؛ پس طبیعتاً سایتهایی که چنین قیمتهایی ارائه میکنند، هر کاری را میپذیرند و سطح کیفی خوبی هم ندارند.»
- * نکته بدی هم دارد؟
او در این باره میگوید: «وقتی به صورت حضوری با من در ارتباطید، میدانید که دقیقاً چه کسی کار شما را انجام میدهد؛ اما در همکاری با این قبیل سایتها، نمیدانید که با چه کسی طرف حساب هستید. یکی از دوستان گفت که تو فلان قدر پول میگیری اما من میتوانم با هزینه کمتر کارم را به «اَبیرود» بدهم تا مستر کنند. من هم گفتم که شما میتوانید پروژه را برای مسترینگ به اَبیرود بدهید؛ اما نمیدانید چه کسی کار را انجام میدهد و ممکن است که یک مهندس صدای درجه پنج باشد. وقتی اَبیرود برای مسترینگ از تو 50 دلار میگیرد، میتوانید به این شک کنید که قرار نیست «تاپ اِنجینیر» اَبیرود برایتان کار کند. باید راجع به این قضیه بیشتر تحقیق کرد و ببینید این قبیل سایتها با چه کیفیتی کار میکنند. صرفاً مقایسه قیمت درست نیست؛ چون میتوانید فلان خودروی ایرانی را با ده میلیون تومان بخرید و یک خودروی خارجی هم با ده برابر قیمت تهیه کنید و بگویید هر دو ماشین هستند!»
از نظر محمد فلاحی، همکاری با بهترین و گرانترین سایتهای میکس و مسترینگ، باز هم یک نکته منفی دارد که به یک قاعده کلی در بازار موسیقی داخلی مربوط میشود: «سایتهای میکس و مسترینگ یک نکته بد و منفی درباره کارهای ایرانی دارد. زبان در کارهای ایرانی اصلیترین عامل موسیقی است و به عبارتی، شعر در نوک پیکان ارتباط مخاطب با موسیقی است. خواننده، آهنگسازی و تنظیم و مسائل دیگر، تأثیرگذارند؛ اما نکته منفی سایتهای آنلاین میکس و مسترینگ، تناقض با شعرمحوری کارهای ایرانی است. در موسیقی ایرانی ارتباط کلام با شنونده خیلی مهم است و موسیقی پاپ ما تقریباً بر همین اساس بنا شده. در همکاری با این سایتها شاید کیفیت موسیقی خوب باشد اما محور کلام توسط آن فرد خارجی رعایت نشده و باید دوباره مکاتبه شود و ویرایشهایی صورت گیرد که این مورد هم سخت است.»
فلاحی ادامه میدهد: «نکته دوم این است که ما در تنظیم و میکس، یک ساختار ایرانیزه پیدا کردهایم. یعنی اگر برای یک موزیسین آمریکایی اثری که همه متخصصین موسیقی ایرانی فکر میکنند کار خوبی است را بفرستید، قطعاً اولین ایراد او این است که چرا صدای خواننده اینقدر زیاد است یا چیدمان به این شکل است؟ او نمیداند که آن کار ایرانیزه شده و این اتفاق در موسیقی ما رخ داده و شاید به وجود آورندهاش خودمان باشیم اما مرسوم شده و باید ادامه دهیم. بحث داینامیک رِنج خیلی زیاد در ایران اتفاق میافتد که نمیتوانیم آن را اصلاح کنیم و تنظیمکننده یا صاحب اثر این را از ما میخواهد و نمیتوانیم تصحیح کنیم.»
- * احساس خطر!
محمد فلاحی در پاسخ به این سؤال ما که آیا خطری شما و فعالیتهایتان را تهدید خواهد کرد، گفت: «به نظر من هیچ خطری ما را تهدید نمیکند. شخصاً سه تجربه داشتم که بر اساس آنها میگویم رواج استفاده از چنین سایتهایی خطرناک نیست. یک مورد بود که دوست من کاری را در فرانسه میکس کرده بود و برایم ارسال کرد تا مستر کنم و میخواست کار من را ببیند. همان استودیوی فرانسوی به دوست من گفته بود که شخصی در آمستردام هست که مستر میکند و او هم کار را شروع کرد. پس از اتمام کار، صاحب اثر گفت آن نسخه هلندی خیلی خوب است؛ ولی من مستر تو را بیشتر دوست دارم و این به همان مبحث ایرانیزه مرتبط میشود. احتمالاً موزیسینی باشد که نخواهد با میکسمَنهای ایرانی کار کند و میتواند کارش را به چنین سایتهایی یا اشخاص خارجی بسپارد.»
آرش پاکزاد هم بر این باور است که دیگر خیلیها متوجه هستند که در بحث میکس و مسترینگ، فردِ متخصص مهمتر از امکانات و مسائل دیگر است. او دیدگاه خودش را اینگونه توضیح میدهد: «یک زمان وقتی برای کار پیش من میآمدند، ابتدا میکروفون را میدیدند و مثلاً از روی اندازه آن میگفتند که خوب نیست و میرفتند! یا زمانی بود که تماس میگرفتند و وقتی به آنها میگفتم که با نرمافزار «کیوبِیس» کار میکنم، خداحافظی میکردند. اما طی سالهای اخیر خیلیها متوجه شدهاند که تخصص آدم از امکاناتش مهمتر است. خیلی سال است که کسی درباره سختافزار و نرمافزار سؤال نمیپرسد و برایش اهمیتی ندارد و فقط نتیجه کار را شنیده و دوست دارد. این اتفاق درباره سایتهایی که کار میکس و مسترینگ انجام میدهند هم صدق میکند و باید نتیجه کارشان را با موارد داخلی مقایسه کنید و صرفاً از روی کم یا زیاد بودن قیمت کار، نمیتوان به کیفیت پی برد.»
- * نمونه مشابه
محمد فلاحی در این باره میگوید: «دو نکته وجود دارد. یکی اینکه تعدد کاری ما خیلی زیاد است. دوم اینکه به نسبت تعداد کم میکسمَنها در جامعه موسیقی، پول زیادی به دست نمیآوریم. من خودم بهشخصه فرصت ندارم پای یک استارتآپ جدید بنشینم و کار بگیرم. در صورتی میتوانم چنین کاری انجام بدهم که چند نفر مانند خودم را پرورش بدهم و آنها را مدیریت کنم. البته این موضوع هم در ایران انجامشدنی نیست. چون مردم ایران عاشق بیان برخی صحبتها برای خراب کردن افراد هستند! در سالهای گذشته چند نفر نزد من آموزش دیدند؛ اما بعداً شنیدم که محمد فلاحی میکسهایش را خودش انجام نمیدهد و میکسهایی که مهم نیست را به شاگردانش میدهد! البته قرار بود یک مجموعه فوقالعاده حرفهای در زمینه میکس و مسترینگ راهاندازی کنیم و قصد داشتیم با سرمایهگذاری خصوصی، سراغ این کار برویم. محاسبه ما چیزی در حدود 500 الی 700 هزار دلار سرمایه برای چنین مجموعهای بود اما سرمایهگذار پیشقدم نشد.»
آرش پاکزاد هم تا حدودی با محمد فلاحی همنظر است و میگوید پشت سر او هم حرف و حدیثهایی درباره عدم انجام پروژهها توسط خودش شنیده میشود: «اگر ما کمی باهوشتر باشیم و هزینه کنیم، میتوانیم آن خدمات را ارائه بدهیم و حتی ممکن است قیمت هم پایینتر باشد. به فکر راهاندازی این اتفاق هستم اما کمی سخت است. چون مخاطبان ما کمی بیحوصلهاند و تا بخواهید نحوه عضویت و آپلود و مسائل دیگر را به آنها آموزش دهید، میگویند نمیشود به تلگرامت ارسال کنم و خودت آپلودکنی؟! اینکه بخواهم کل فعالیتم را به سیستم سایت منتقل کنم، با افراد زیادی به مشکل میخورم و نمیتوانم فعالیتهای حضوریام را لغو کنم. همچنین برخی افراد اصرار بیمورد و عجیب دارند که ما میتوانیم در هنگام میکس کنار شما باشیم؟ پس از اینکه کمی صحبت میکنیم، میگویند ما شنیدهایم که شما کارها را خودتان میکس نمیکنید و میخواهند مطمئن شوند! چنین حرفهایی را زیاد نباید جدی گرفت.»
منبع:
اختصاصی سایت «موسیقی ما»
تاریخ انتشار : شنبه 5 اسفند 1396 - 12:36
دیدگاهها
به نظرم مهمترین اشکال سرویس آنلاین این سایتا همینه که میکسی که توی ایران رایج و عام پسنده کاملا با یه میکس استاندارد توی کشورای دیگه فرق داره. یه کار ایرانی با یه میکس اروپایی به احتمال قوی مورد توجه مردم قرار نمیگیره.
به كجا داريم ميريم كه اينا روي اونا عيب ميذارن.همينه كه به هيچ جا نميرسيم،تا به جايي ميرسيم خدارو هم منكر ميشيم،شاخ بازيو كركري كردن واسه اينو اون.كسي نيس بگه داداش چنتا دوره ديدي؟! مهندسي صوت خوندي اصلا؟ از كجا پيداتون شد يهو؟!! باز تعريف كردن ازتون جو گير شدين؟! طرف ١٤٠ ميليون داده پيش ال اشميت و فب دوپونت و اندرو شپس و جو چيكارلي دوره ديده انقدر زرت و پورت نميكنه! خجالت بكشين فقط!
دو میکس من عالی
افزودن یک دیدگاه جدید