موسیقی ما – بیست و یکم دی‌ماه سالروز تولد دکتر «افشین یداللهی» است و به همین مناسبت خانواده او برنامه متفاوتی را تدارک دیده‌اند. قرار است جمعه این هفته مقارن با 22 دی‌ماه مراسم تولد این ترانه‌سرای فقید از ساعت 15 الی 17 بر مزار او واقع در قطعه هنرمندان بهشت زهرا با حضور هنرمندان، نمایندگانی از جامعه پزشکی و روانپزشکی و دوستداران زنده‌یاد یداللهی برگزار شود. از سوی دیگر چندی پیش «ناصر یداللهی» پدر این ترانه‌سرا در نامه‌ای به دکتر سید مجتبی حسینی، معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از این مدیر عالی‌رتبه خواسته بود تا از اجرای ترانه‌های فرزندش بدون هماهنگی با او جلوگیری شود. متن نامه ناصر یداللهی به این شرح بود:
 
«بنام خدای هنر آفرین
 
برادر ارجمند جناب آقای دکتر سید مجتبی حسینی
معاون محترم امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
 
با سلام و احترام
 
     همان گونه که مستحضرید فرزندم مرحوم دکتر افشین یدالهی از ترانه سرایان سرشناس و نامدار، آثار بسیاری سروده است که تعدادی از آن ها در اختیار آهنگسازها و خوانندگان مختلف می باشد که بخشی از آن ها در زمان حیاتشان توسط خودشان به دیگران واگذار شده است. با توجه به این که ایشان نسبت به کیفیت آثار تولید شده دقت بسیاری داشتند و از دغدغه های اصلی ایشان کیفیت و شیوه اجرای آثار بود، همچنین نظر به این که این آثار امروز در اختیار این جانب به عنوان ولی و وارث ایشان می باشد، خواهشمند است دستور فرمایید که از اجرای هرگونه اثر از ایشان در قالب آلبوم، کنسرت، تک آهنگ و شیوه های دیگر بدون هماهنگی با اینجانب و اخذ مجوز کتبی جلوگیری شود.
 
با تشکر فراوان
       ناصر یدالهی»
 
این دو موضوع و همچنین اهدای تندیس طلایی چهارمین جشن سالانه «موسیقی ما» به دکتر افشین یداللهی با نظر کارشناسان موسیقی بهانه گفتگوی ما با آرش یداللهی بود. او در گفتگو با سایت «موسیقی ما» برای اولین‌بار درباره انتشار آلبوم برادرش صحبت به میان آورد. آلبومی که گویا شامل قطعات ضبط شده با صدای افشین یداللهی است و به گفته آرش یداللهی حدود 80 درصد آنها نسخه نهایی هستند. این گفتگو را تا در ادامه می‌خوانید:
 

• *مراسم جشن تولد دکتر افشین یداللهی این هفته در چه مکانی برگزار می‌شود و چه جزئیاتی دارد؟

بیست و یکم دی ماه سالروز تولد دکتر افشین یداللهی است اما به احترام بچه‌های خانه ترانه که در آن روز جلسه دارند، این برنامه را به روز جمعه موکول کردیم. جشن تولد برادرم روز جمعه از ساعت 15 تا 17 بر مزار او واقع در قطعه هنرمندان بهشت زهرا برگزار می‌شود. به مناسبت روز تولد و به یادبودش دور هم جمع می‌شویم و در این برنامه علاوه بر دوستان ترانه‌سرا، هنرمندان و سایر چهره‌هایی که با او در ارتباط یا دوست بودند در این برنامه حضور دارند تا تولد باشکوهی برایش برگزار کنیم. می‌خواهیم حس همبستگی که افشین برای جامعه ترانه و موسیقی و پزشکی ایجاد کرده بود باقی بماند و سالروز تولدش بهانه خوبی برای این اتفاق خواهد بود و نمی‌خواهیم مشابه مراسم‌های یادبودی که در جامعه برگزار می‌شود را داشته باشیم.
 

• *در این برنامه نمایندگانی از جامعه پزشکان هم حضور دارند؟

دوستان انجمن روانپزشکی و سازمان نظام پزشکی به همراه هنرمندان تجسمی و ادبیات و سینما هم حضور دارند. ورود برای عموم مردم هم آزاد است و هر کدام از عزیزان که تشریف بیاورند برای ما باعث خوشحالی است.
 

• *مطلع شدم که چندی پیش پدر نامه‌ای برای معاونت هنری ارشاد نوشتند و اعلام کردند که حتی اگر خواننده‌ای نامه واگذاری از برادرتان داشت باید انتشار ترانه با رضایت خانواده انجام شود. کمی درباره این نامه توضیح می‌دهید؟ چون معمولاً اگر نامه واگذاری وجود داشته باشد مشکل خاصی برای انتشار اثر نیست.

پیش از این اتفاق برای افشین یداللهی برخی ترانه‌هایش در روند واگذاری بودند و هنوز به صورت قطعی از سوی او به خواننده یا آهنگساز واگذار نشده بود و ما در جریان دقیق آن کارها نیستیم. دلیل نگارش نامه به معاونت هنری وزارت ارشاد این بود که باید انتشار آثار افشین با انسجام و نظم و کیفیت انجام شود. افشین سر همه ضبط‌هایش حاضر می‌شد و تا زمانی که قطعه از لحاظ حرفه‌ای و کیفی مورد تأییدش نبود اجازه انتشار نمی‌داد. الان که خودش نیست باید سیاست‌گذاری دقیقی داشته باشیم تا چارچوب آثارش از لحاظ کیفیت هم رعایت شود. فکر می‌کنم این بدعت خوبی از هر لحاظ باشد چون باید آثار به جا مانده از هنرمندی که فوت می‌کند با دقت و کیفیت منتشر شود. ما هم می‌خواهیم به عنوان وارث حقوق مادی و معنوی افشین یداللهی در تمام مراحل واگذاری، تولید و انتشار ترانه‌هایش نظارت داشته باشیم تا سطح کیفی آثاری که از او شنیده می‌شود همانند زمان حیاتش باشد.
 

• *پس حتی اگر نامه واگذاری هم وجود داشت شما باید در مراحل تولید نظارت داشته باشید. درست است؟

واگذاری ترانه یک بخش از کار است و مراحل دیگری بعد از آن وجود دارد. ما یک تیم تخصصی و حرفه‌ای داریم که روی تمام مراحل پس از واگذاری ترانه هم نظارت می‌کنند و هدف ما این است که همچنان نام افشین یداللهی پس از نبودنش هم در اوج باشد. این نامه پدر با یک نگاه شخصی به معاونت محترم هنری ارسال نشده و باید سطح کیفی آثار افشین حفظ شود.
 

• *الان در حال حاضر حدوداً چند ترانه از مرحوم دکتر یداللهی در اختیار دارید؟

یک تعداد از ترانه‌ها، صداها و دست‌نوشته‌های افشین با دقت و وسواس در حال جمع‌آوری است تا در چارچوب درست و با کیفیت مناسب منتشر شوند. رسانه «موسیقی ما» در میان رسانه‌های هنری ایران از معتبرترین‌ها و در حوزه موسیقی هم معتبرترین است. از طریق این گفتگو به دوستان و همکاران شناخته‌شده و معروف افشین و همچنین هنرمندان جوانی که فیلم، ترانه یا صدا و دست‌نوشته‌ای از افشین دارند حتماً خانواده او را در جریان قرار بدهند و به ما ارائه کنند. می‌خواهیم مراحل اخذ مجوز و تولید آنها با دقت پیگیری شود و همچنین در منبع بنیاد فرهنگی افشین یداللهی جمع‌آوری شود تا مرجعی برای آثارش باشد و سالها بعد هم بتوانیم به آنها رجوع کنیم. باید همه مردم بتوانند از آثار و یادگارهای او به بهترین شکل بهره‌مند شوند.
 

• *دکتر یداللهی علاوه بر مقوله ترانه، در زمینه خوانندگی هم فعالیت داشتند. چند اثر از او در این زمینه به جا مانده و استراتژی شما برای انتشار آنها چیست تا حاشیه‌هایی که مثلاً برای آثار باقی‌مانده زنده‌یاد مرتضی پاشایی پیش آمد رخ ندهد؟

حدوداً چهار سال پیش یک مجموعه دکلمه با صدای افشین یداللهی و آهنگسازی آقای فردین خلعتبری و تهیه‌کنندگی آقای دکتر علیرضا ناصری کار کردند اما آن زمان مجوزهای لازم برای انتشار را اخذ نکرد. شنیده‌ام که این آلبوم در حال حاضر در مراحل قانونی انتشار قرار دارد و احتمالاً در ماه‌های آینده آلبوم دکلمه‌های او با موسیقی فردین خلعتبری منتشر می‌شود. اما درباره قطعاتی که خود افشین خوانده بود باید بگویم که تعدادی از آنها در اختیار ما است و چند مورد در اختیار آهنگسازان مطرحی است که با افشین همکاری داشتند. می‌خواهیم تک‌قطعات افشین را با مدیریت علمی و حرفه‌ای جمع‌آوری کنیم تا اتفاقی که برای آثار مرحوم پاشایی رخ داد پیش نیاید. تلاش ما این است که در ماه‌های آینده آلبوم قطعات افشین را به شکل نفیس و متفاوتی ارائه کنیم که این هم زیر نظر بنیاد دکتر افشین یداللهی خواهد بود.
 

• *قصد ندارید قطعات به جا مانده از او را به صورت تک‌آهنگ منتشر کنید؟

استراتژی ما این است که قطعات را ابتدا به صورت آلبوم منتشر کنیم و بعداً اجازه انتشار به صورت تک‌آهنگ را صادر کنیم.
 

• *این قطعات به جا مانده همه نسخه نهایی هستند یا در میان آنها ماکت هم وجود دارد؟

هشتاد درصد قطعات به جا مانده از افشین به صورت نسخه نهایی است و بیست درصد کارها هم ماکت است. قرار بوده اوایل سال 96 ضبط قطعات افشین به پایان برسد اما متأسفانه آن اتفاق رخ داد و امکان نهایی‌شدن این کارها وجود ندارد. می‌خواهیم با مهندسی و پالایش صدا این کارها را به سطح کیفی قابل قبولی برسانیم و به صورت احساسی همه کارها را منتشر نکنیم. وقتی امکان بازخوانی و نهایی کردن توسط افشین وجود ندارد باید به هرحال آن قطعات را منتشر کنیم و مطمئناً در آلبوم جلوی این قطعات می‌نویسیم که ماکت هستند. به این ترتیب احترام مخاطب هم حفظ می‌شود چون به دلیل فقدان افشین کاری نمی‌توان برای این قبیل آثار کرد.
 

• *در زمان آلبوم مرتضی پاشایی این انتقاد جدی وجود داشت که اصلاً چرا باید قطعاتی که هنوز ماکت هستند منتشر شود.

اگر روی چنین کارهایی بتوان مهندسی و پالایش صدا انجام داد که حتماً این کار را می‌کنیم چون این قبیل آثار هم به عنوان یادگاری از افشین هستند و او وقتی به مرحله ماکت رسانده یعنی قصد انتشارش را داشته است.
 

• *زمان خاصی برای انتشار این آلبوم مدنظر دارید؟

تلاش ما این است که آلبوم افشین یداللهی تا پیش از عید نوروز منتشر شود اما در غیر اینصورت به بهار سال آینده موکول می‌شود. همچنین یکی از آخرین ترانه‌های افشین با صدای استاد «شهرام ناظری» به زودی منتشر می‌شود. این اثر به آهنگسازی آقای سبحان سیفی و با اجرای ارکستر ملی برای یادبود استاد پاریزی تولید و چندی پیش در مراسم تولد استاد رونمایی شد. قرار است نسخه اصلی آن همزمان با بزرگداشت استاد پاریزی منتشر شود.
 

• *برسیم به چهارمین جشن سالانه «موسیقی ما» که در آن دکتر یداللهی با نظر کارشناسان به عنوان ترانه‌سرای برگزیده سال 95 انتخاب شد اما متأسفانه خودش حضور نداشت. مرحوم یداللهی یکی از حامیان مهم این برنامه بودند و هر سال حضور پیدا می‌کردند اما دوست دارم نظر شما را درباره این اتفاق بدانم.

اینکه تمام چهره‌های مطرح موسیقی ایران در ژانرهای مختلف را توانستید گرد هم بیاورید یک اتفاق بزرگ در هنر ایران بود. در سینما و هنرهای دیگر چنین اتفاقی رخ می‌دهد اما جشن سالانه «موسیقی ما» جای خالی یک گردهمایی بزرگ را در موسیقی پر کرد. همین که تولیدات موسیقی ایران در طول سال رصد می‌شود، هنرمندان برای سال آینده تلاش می‌کنند که آثار بهتری تولید کنند و طبیعتاً مردم هم انتخاب‌های بهتری در زمینه موسیقی خواهند داشت.
 

• *خودتان فکر می‌کردید که برادرتان در این بخش برگزیده شود؟ چون ایشان و آثارشان رقبای خوبی در این بخش داشتند.

افشین در سال 94 و 95 پرکار بود اما همکاری‌هایش را به صورت گزیده انتخاب می‌کرد و می‌دیدم که با دقت خاصی پیشنهادات را می‌پذیرفت. حقیقتاً فکر می‌کردم در این برنامه چون افشین یداللهی دیگر حضور ندارد به آثارش توجه نمی‌شود. اما دیده‌شدن آثار برادرم در چهارمین جشن سالانه «موسیقی ما» باعث خوشحالی من و پدرم شد چون به نوعی از او یک یادبود هم به عمل آمد. هنوز هم به حرف خودم روی صحنه اعتقاد دارم که آن صحنه جای من نبود و باید خود افشین می‌آمد و جایزه‌اش را می‌گرفت.
 

• *در این برنامه «افشین مقدم» جایزه بهترین ترانه سال را به مرحوم یداللهی تقدیم کرد. درباره این اتفاق هم برای ما بگویید و واکنش شما و پدر چه بود؟

افشین مقدم عزیز در چهارمین جشن سالانه «موسیقی ما» حرکت قابل احترامی انجام داد. چون او یاد و خاطره یکی از تأثیرگذارترین ترانه‌سراهای بعد از انقلاب را وفادارانه گرامی و زنده نگه داشت.
 

• *نکته خاصی باقی مانده است؟

یک نکته باقی مانده که خارج از ژانر موسیقی است. کتابی به نام «اشکخند» از سوی انتشارات «پژواک هنر و اندیشه» به مدیریت دکتر علیرضا ناصری منتشر خواهد شد که شامل کیس‌های روانپزشکی و مصاحبه‌های مشاوره‌ای دکتر یداللهی با بیمارانش بوده است. این کتاب توسط خانم مهتاب خسروشاهی و با نظارت برادرم جمع‌آوری شده است.