موسیقی ما - در وانفسایی که فقدان مدیریت دولتی در موسیقی نواحی ایران هر روز شکل پررنگ‌تری به خود می‌گیرد و با وجود تمام وعده‌ها و اخباری که از منابع رسمی و غیر رسمی در راستای برگزاری پرشور جشنواره موسیقی نواحی و تاسیس مکتب خانه‌ها و امثال اینها شنیده می‌شود، فستیوال موسیقی نواحی «آینه‌دار» به عنوان رویدادی که تمام و کمال با حمایت بخش خصوصی برگزار می‌شود رفته‌رفته به عنوان رسمی‌ترین رویداد موسیقایی کشور در حوزه موسیقی نواحی طی چند سال اخیر معرفی شده است. رویدادی که از روز شنبه شانزدهم خرداد ماه دومین دوره خود را این‌بار با محوریت «موسیقی نواحی مناطق جنوب کشور» به دبیری علمی محمدرضا درویشی آغاز کرد تا بار دیگر زنگ خطر را برای مسوولان وزارت ارشاد بنوازد که این موسیقی چرا نباید در اولویت‌های تصمیم‌گیری و توجهات بیشتر قرار گیرد؟

به هرترتیب آنچه در افول موسیقی نواحی ایران می‌توان به تحلیل و بررسی آن پرداخت مقوله‌ای موشکافانه، جدی و قابل بررسی است که به طور حتم در یک یا چند جمله و گزارش نمی‌توان درباره آن سخن گفت اما به هر حال باید پذیرفت که خطر نابودی کامل و یا به قولی دگرگونی این فضای مهم و ارزشمند موسیقایی به شدت و بیش از گذشته احساس می‌شود. فضای ملتهبی که با درگذشت بزرگان موسیقی نواحی مناطق کشورمان، نه تنها نگرانی را در حوزه موسیقی نواحی بیشتر کرده که حتی به غم‌انگیزتر شدن این دنیای پر از گنج موسیقی نیز افزوده است.
 

• این مراسم را سالانه برگزار خواهیم کرد

محمدرضا درویشی دبیر علمی دومین فستیوال موسیقی نواحی «آینه‌دار» در مراسم افتتاحیه این رویداد موسیقایی  که هیچ کدام از مسئولان دفتر موسیقی وزارت ارشاد وخانه موسیقی حضور نداشتند، خاطر نشان کرد: «طبق تصمیمات از پیش تعیین شده، قرار بود این فستیوال به صورت دوسالانه برگزار شود، اما خوشبختانه با حمایت‌هایی که از سوی تهیه‌کننده این فستیوال انجام گرفت، موفق شدیم چهار ماه زودتر از برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، این فستیوال را برگزار کنیم و همه می‌دانند که این اتفاق بدون هیچ‌گونه حمایت نهادهای دولتی رقم خورد. البته در این شرایط دشوار کشور که به لحاظ فرهنگی و اقتصادی از جایگاه خوبی به لحاظ مالی برخوردار نیست، چنین سرمایه‌گذاری کلان و بی‌بازگشتی می‌تواند دارای ارزش‌های فراوانی باشد که من لازم است در همین جا مراتب تشکر و قدردانی خودم را از تهیه‌کننده این فستیوال یعنی احسان رسول‌اف اعلام کنم.»

او در ادامه صحبت‌های خود به گلایه از دفتر موسیقی وزارت ارشاد از بی‌توجهی به موسیقی نواحی پرداخت و گفت: «واقعیت این است که مسئولان موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گویی قید موسیقی نواحی را زده‌اند و در بهترین شکل ممکن برای خالی نبودن عریضه در جشنواره فجر یک یا دو برنامه به اجرا می‌گذارند تا فضا خالی نباشد. به نظر من قید موسیقی نواحی ایران زده شده است و اگر فستیوال موسیقی «آینه‌دار» و برخی جشنواره‌های پراکنده در نهادهای مختلف وجود نداشت، همین آخرین نفس‌های موسیقی نواحی نیز زودتر از بین می‌رفت. ما باید بدانیم موسیقی نواحی ایران به علل مختلف دچار افول شده است. بنابراین نمی‌شود که فقط دولت را محکوم کرد ولی اگر حمایت بی‌چون و چرایی از موسیقی نواحی می‌کرد، این موسیقی از بین نمی‌رفت. البته شاید این دلیل یکی از پنج دلیلی باشد که می‌توانست افول موسیقی نواحی را عقب بیندازد اما به نظر من دلایل دیگری هم وجود دارد.»
 

• شاید برخی از اجراها را برای آخرین‌بار ببینید

علی مغازه‌ای دبیر اجرایی دومین فستیوال موسیقی نواحی «آینه‌دار» در این مراسم بیان کرد: «می‌توانم بگویم هنرمندانی که در این دوره از فستیوال حضور پیدا کرده‌اند، به نوعی باقی‌مانده‌های موسیقی نواحی مناطق جنوبی کشور هستند و نکته اسفبار ماجرا اینجاست که بسیاری از این عزیزان به دلیل اینکه شرایط شغلی خوبی ندارند، در ابتدا دعوت ما را برای حضور در فستیوال نمی‌پذیرفتند چرا که بیم این را داشتند که شغل خود را از دست بدهند. بعد از اینکه این عزیزان چنین پاسخ‌هایی را به من می‌دانند، واقعا نمی‌دانستم چه جوابی به آنها بدهم. من با ماهیگیرانی در قبل از جشنواره صحبت می‌کردم که می‌گفتند ما باید به دریا برسیم، چرا که روزی‌رسان ما دریاست. به هر حال چه بخواهیم چه نخواهیم موسیقی نواحی ما در حال دگرگونی یا دگردیسی است و متاسفانه ما موسیقی‌هایی را می‌شنویم که به شکلی دگرگونی یافته و به نام «موسیقی نواحی» ارائه می‌شود و لازم است که ما بیش از اینها به آن توجه کنیم. هدف از برگزاری این فستیوال، با پشتوانه دانش استاد محمدرضا درویشی این است که یادمان نرود ما وامدار موسیقی‌ای هستیم که نماینده فرهنگ ما هستند و آمده‌ایم تا به سهم خود در این فستیوال انواع موسیقی را ثبت و ضبط کنیم. متاسفانه در دوره قبل شاهد از دست رفتن چهار استاد برجسته موسیقی خراسان بودیم که به تعبیر استاد حسین علیزاده، با رفتن‌شان بخشی از موسیقی ایران را به زیر خاک بردند.»

این پژوهشگر در این مراسم که با اجرای مراسم شروه خوانی و گروه موسیقایی خالو قنبر راستگو از منطقه بوشهر اختصاص داشت ، بیان کرد: «امروز بسیار خوشحالیم که این فستیوال به صورت سالانه در خدمت هنرمندان عزیز خواهد بود. به هر ترتیب هدف ما این است که این فستیوال ادامه پیدا کند و تک‌تک هنرمندان موسیقی ایران که آینه‌دار تمدن این کشور هستند، بتوانند آثار خود را در این رویداد موسیقایی اجرا کنند. من حتم دارم شما در این دوره از فستیوال اجراهایی را می‌بینید که شاید دیگر اتفاق نیفتد.