روایت درویشی از شاهنامه خوانی در مناطق مختلف ایران

از سوی انتشارات ماهور منتشر شد؛

موسیقی ما- مجموعه «شاهنامه خوانی در مناطق مختلف ایران» از سوی انتشارات ماهور منتشر شد. این اثر موسیقایی که در زمره آثار تولید شده در حوزه موسیقی نواحی ایران با گردآوری و پژوهش «محمدرضا درویشی» از سوی انتشارات ماهوربا مدیریت محمد موسوی منتشر شد.

محمدرضا درویشی در مقدمه نوشته شده برای این آلبوم آورده است: در شاهنامه سه دوره ی متمایز را می‌ توان تشخیص داد: اساطیری، پهلوانی و تاریخی.

درویشی با توضیح هر یک از این سه دوره می‌نویسد: شاهنامه در عین آنکه نتیجه و ثمره ی نهضت بزرگ ملی ایرانیان در احیای مفاخر ملی بود خود نهضت تازه ای در نظم داستان های حماسی ایجاد کرد و یا به آن نهضت امکان ادامه ی حیات داد.

وی در بخش دیگری از این نوشته شاهنامه خوانی را اینگونه تعریف می‌کند: شاهنامه خوانی را می‌ توان نوعی آیین خنیاگری دانست که از دیرباز به سه صورت در فرهنگ ایران رواج داشته است: ۱. شاهنامه خوانی زورخانه ای که توسط مرشد زورخانه به همراهی تمبک و زنگ زورخانه هنگام انجام ورزش باستانی در زورخانه ‌ها اجرا می‌ شد و هنوز هم می‌ شود. ۲. نقّالی یا شاهنامه خوانی قهوه خانه ای که توسط نقّالان و شاهنامه خوان ‌ها در قهوه خانه ‌ها و محل های اجتماع مردم اجرا می‌ شد... ۳. شاهنامه خوانی مجلسی که بیشتر در روستا‌ها و ایلات و شهرهای کوچک رواج داشت و در شب نشینی ‌ها و محافل اُنس اجرا می‌ شد... نقل و نقّالی یکی از مشاغل ارباب فتوّت و جوانمردی بوده و این آیین، به نوبه ی خود، کلید ورود به آیین تصوف و عرفان بوده است.

علاقمندان به موسیقی نواحی ایران و خاصه حوزه شاهنامه و شاهنامه خوانی می‌توانند این اثر را از مراکز فرهنگی تهیه کنند.

منبع:

موسیقی ما

نویسنده:

رضا نامجو

تاریخ انتشار : سه شنبه 20 آبان 1393 - 22:18

افزودن یک دیدگاه جدید

افسانه چشم هایت علیرضا قربانی، همایون شجریان

به من فرار کن محمدرضا علیمردانی

نیمه خالی البرز نبویان

فرشته زمینی حامد هاکان

نگار سالار عقیلی

Here We Go محمد مهدی کریمی

اینجا چراغی روشن است مرتضی یگانه راد گروه رادها

قله امیرعباس گلاب

کی گفته مشکی رنگ عشقه علی بیگ

بوسه بر بال‌های پروانه علی جعفری پویان

عالیجناب حسین شریفی ایوان بند

انرژی مثبت فرزاد فرخ

دریا مسیح و آرش

زندگی کن رضا صادقی

شهر دیوونه احسان خواجه‌امیری

فصل تنهایی علا بهرامی

باران، بزن به روی شیشه‌ها محمدرضا قربانی

هترا گروه هترا

شنونده پارسی جلیل سجاد

زعفران محمد بیابانی، علی داوودی، محمود حبیبی کسبی

لیست کل آلبوم‌ها

نقد و بررسی

برای میلاد واروژان

«ساعت عزیمت تو میشه انتها نباشه»*

[ حسین عصاران ]

حالا دیگر شکی نیست که باید از جاودانگی‌ «واروژان» گفت و نوشت. از کتاب «واروژان» که چند جایی گفته‌ام و چند جایی نوشته‌ام و بعضی هم که به مهر و نقد آن را سنجیده‌اند؛ از این منظر ملال‌آور است تکرار مواردی که از ضرورت نوشتن این کتاب و سختیِ یافت و جمع‌آوری اطلاعات و صحت‌سنجی آنها و انتخاب روش تحقیق می‌گوید. هر آنچه که هست، حاصلش کتاب «واروژان» است...

ادامه

نگاهی به موسیقی نمایش بداهه به کارگردانی آروند دشت‌آرای و موسیقی علی کیانیان

آقازاده‌ خلاق

میثم یوسفی
[روزنامه نگار و ترانه سرا]

اساساً زندگی کردن یک پدیده‌ی بداهه است. یک سرود جاری در لحظه. حالا در سرزمینی که چیزی مثل بداهه‌نوازی و بداهه‌سرایی از روزگاران قدیم در فرهنگ مردمش و تار و پود این فرهنگ آمیخته...

ادامه

نگاهی به جشنواره موسیقی صبا

اجراهای امیدوارکننده آنسامبل‌های کلاسیک دانشجویی صبا

[ علیرضا سپهوند - روزنامه نگار ]

بسیار دشوار است در این دورانی که موسیقی سهل‌الوصول پاپ با آن ظاهر فریبنده و آنچنان ریتم‌های محرّک و کلامی عاشقانه به ساده‌ترین زبان و با بهره از موتیف‌های هیجانی و بِیس‌های کوبنده و درامز و پرکاشن قوی و رقص نور، سخت در دل جوانان جا کرده، بتوان موسیقی کلاسیک آن هم از نوع بی‌کلامش را به گوش مخاطب رساند.

ادامه

برای تجلیل از استاد «ناصر فرهنگ فر»

رفیقِ کشف‌شده 20 سال پس از مرگ

[ علی رهبری - رهبر ارکستر ]

وقتی خبر تجلیل از استاد «ناصر فرهنگ فر» را در سایتِ موسیقی ما خواندم، بعد از سال‌ها متوجه شدم که ایشان دوست صمیمی دورانِ کودکی من (از 7 تا 11 سالگی) بوده است و هر هفته به اجرای برنامه با یکدیگر می‌پرداخته‌ایم. زندگی ما را از هم جدا کرد تا وقتی که...

ادامه

به بهانه چهل وهشتمین سال‌روز درگذشت داوود پیرنیا

مرگ هنرمند پایان او نیست

شاهرخ تویسرکانی
[ نویسنده و روزنامه‌نگار ]

هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریده عالم دوام ما

در آخر دوره‌ی قاجار نادره مردی در سال 1279 در تهران پای به جهان گذاشت که با گذشت بیش از یک قرن هنوز نامش در میان اهالی فرهنگ و ادب و موسیقی ایران زمین جاودانه مانده است. او کسی نیست جز داوود پیرنیا.رجل‌زاده‌ای که پدرش مشیرالدوله معروف و از سرشناسان دربار قاجار بود و مادرش دختر میرزا احمدخان علاالدوله از همان خاندان. پدرش به دلیل اعتقادات مذهبی اجازه حضور در عرصه موسیقی را به او نداد اما تعلیمات پدرش که از روشنفکران آن دوران بود بر او بسیار مؤثر افتاد. تحصیلات ابتدایی را در منزل فراگرفت. سپس برای ادامه تحصیل و فراگیری زبان فرانسه وارد مدرسه سن‌لویی تهران شد. بعدها برای ادامه تحصیلات در رشته حقوق به سوئیس رفت.

ادامه

برای درگذشت استاد دهلوی

مرگِ دهلوی سببِ شرمندگی همه‌ی ماست

[ علی رهبری - رهبر ارکستر ]

زنده یاد استاد «حسین دهلوی» چهره‌ای است جامع‌الاطراف در موسیقی ایران که باید برای بررسی شخصیتِ موسیقایی‌اش تمامِ وجوهِ ایشان را مورد بررسی قرار داد. ایشان آهنگ‌ساز، رهبر ارکستر، نویسنده و پژوهشگر موسیقی و آموزگار بودند و در تمامی این کارها به غایتِ استادی عمل کردند. ایشان شاگردان زیادی را در عرصه موسیقی پرورش دادند که از میانِ آنان بزرگانی چون حسین علیزاده و داریوش طلایی و همچنین بسیاری از چهره‌های موسیقی کلاسیک که امروز خود جزو نام‌دارانِ این حوزه هستند، از شاگردانِ ایشان بوده‌اند و همین نکته که هم کسانی از حوزه‌ی موسیقی کلاسیک و هم سنتی در دامانِ ایشان پرورش یافته‌اند، نکته‌ی مهمی است که باید به آن توجه کرد. آنچه در حوزه‌ی آهنگ‌سازی و همچنین تالیفاتِ موسیقی نیز از ایشان منتشر شده است، خود گواهی است بر استادی ایشان در تمامی حوزه‌ها....

ادامه

درباره سال‌های خاموشی تدریجی شمع پرفروغ موسیقی، آقای معلم، استاد حسین دهلوی

چاره‌ی کار فراموشی بود

[ آرش نصیری - روزنامه نگار، مدیر و مجری برنامه هزارصدا ]

... این مرد با دانش و مدیر و سالم را، در سال 1358 بازنشسته کردند. استاد البته برخی از آثار فاخرش را بعد از آن منتشر کرد و به یکی از کارهای ریشه‌ای در حوزه کار ارکسترال در حوزه موسیقی ایرانی همت گماشت و احتمالا ماه‌ها و سال‌ها در راهروهای تالار و وزارت‌خانه رفت و آمد تا پانزده سال بعد موفق شد «ارکستر مضرابی» را در سال 1372 روی صحنه تالار وحدت ببرد...

ادامه

یادداشتی درباره اجرای «سوگ آزادگی»‌

شاید این غریبگی تاسف‌آور با هنر ایرانی کم شود

[ فردین خلعتبری - آهنگساز ]

این روزها مشغول اجرای موسیقی «مجلس شبیه خوانی حرّ» هستم که تحت عنوان «سوگ آزادگی» به نمایش در می‌آید . این نمایش، مانند اجراهای قدیمیِ تعزیه بر صحنه‌ی گرد اجرا می‌شود و البته ابزار و ادوات متعددی دارد و موسیقی برخلاف آنچه در گذشته اتفاق افتاده با ارکستر سازهای ایرانی به‌طور زنده نمایش را همراهی می‌کند. دلیل این تغییر به گونه‌ای رجوع به موسیقی ردیفی دستگاهی ایرانی است...

ادامه

آرشیو