به بهانه تقدیر از استاد «ایرج» در پنجمین جشن سالانه موسیقی ما
آوازخوانی که شاید نظیرش صد سال یک بار متولد شود
[ حسام الدین سراج - خواننده موسیقی ایرانی ]
در دوره نوجوانیِ من و همنسلانم، رادیو مجموعه برنامهای با نام «گلها» داشت که شامل برگ سبز، گلهای جاویدان و یک شاخه گل میشد ( این برنامهها مختص موسیقی ایرانی بود) در این برنامه ها اساتیدی چون محمودی خوانساری، حسین قوامی، ایرج، اکبر گلپایگانی و بسیاری دیگر از خوانندگان به اجرای موسیقی میپرداختند؛ به گمان من یکی از بهترین اجراها در آن برنامهها، مربوط به استاد «ایرج» بود، به خصوص در شیوهی اجرای تحریرها که مخصوص خود ایشان بود و هیچ خوانندهای قبل از ایشان چنین تحریرهایی را اجرا نمیکرد؛ اگرچه امروز خوانندگانِ بسیاری از ایشان تقلید میکنند. در همان سن و سال نوجوانی شنیدن تحریرهای متریک و منظم و دقیق استاد ایرج مرا به وجد میآورد و از شنیدن صدای مردانه و با صلابتشان احساس لذت و حتی سعی میکردم برخی از آوازهایی را که می خواندند حفظ کنم و بخوانم. خیلی خوب آوازِ استاد در سه گاه با مطلع: «خوش آن که حلقههای سر زلف واکنی/ دیوانگان سلسلهات را رها کنی/ کار جنون ما به تماشا کشیده است/ یعنی تو هم بیا که تماشای ما کنی» را به خاطر دارم.
فکر میکنم این نقل که برخی خوانندهها هر صد سال یک بار متولد میشوند، گفتهای باشد از استاد «تاج اصفهانی» و به گمان من استاد ایرج یکی از این افراد است؛ اگر آواز و به طور کل خوانندگی را به دو بخش ذاتی و اکتسابی تقسیم کنیم، در وجود استاد ایرج بخش ذاتی بسیار پررنگ است. ایشان ذاتا خواننده بوده و به قولی خواننده متولد شدهاند. نکته بعدی درباره ایشان اعتماد به نفسی است که هنگام خواندن از خود نشان میدهد و آن هم به خاطرِ استعداد و ذوق و قریحهی منحصر به فردشان است.
ایشان بهخصوص در کارهای گذشتهشان به محض آنکه دهان باز میکرد، چنان قدرت و استحکام و نشاطی در صدایشان شنیده میشد و چنان تحریرهای متریک و غیرقابل باوری میزدند که همه را میخکوب کرده است. او همواره پهلوانانه آواز میخواند. من از استاد شجریان هم این جمله را شنیدم که قدرت استاد ایرج در آواز حیرت آور است. اگر بخواهیم پارامترهای لازم برای ارائه آواز را از نظر بگذرانیم قدرت صدا، اعتماد به نفس ذاتی و امکان ذاتی صدا از مهم ترین هاست. به گمان من اغلب پارامترهایی که در ارائه آواز می تواند یک صدای قدرمند و شنیدنی را در موسیقی ایرانی بسازد، در استاد ایرج وجود دارد. کسانی که از دهه شصت به این سمت آواز می خوانند در بسیاری از موارد تحت تاثیر ایشان هستند. از سوی دیگر به باور شخصی من در زمینه تحریر که خاص موسیقی ایرانی است و در موسیقی سایر ملل به این شکل وجود ندارد، استاد ایرج می تواند بهترین الگو برای علاقهمندان به فراگیری موسیقی ایرانی باشد. من آرزوی طول عمر با عزت و برکت را برای استاد ایرج خواجه امیری دارم واز دوستان «موسیقی ما» به خاطر تجلیل از ایشان در پنجمین جشن سالانهشان سپاسگزارم. خوب است که همه ما قدر استادان و بزرگترهایمان را بدانیم و در زمان حضورشان از زحماتشان قدردانی کنیم.
منبع:
سایت موسیقی ما
تاریخ انتشار : یکشنبه 21 بهمن 1397 - 11:21
افزودن یک دیدگاه جدید