موسیقی ما - بعد از هفته‌ها گمانه‌زنی سرانجام از روز گذشته «علی ترابی» به‌عنوان مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جایگزین «فرزاد طالبی» شد؛ اتفاقی که پس از روی کار آمدن «سید محمد مجتبی حسینی» (معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) به جای «علی مرادخانی» قابل حدس بود؛ همان‌طور که رفتن «مرادخانی» با آمدن «سید محمد مجتبی حسینی» به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امری حتمی به نظر می‌رسید.
 
علی مرادخانی
با روی کار آمدن دولت «تدبیر و امید»، علی مرادخانی یکی از جدی‌ترین گزینه‌های معاونت امور هنری بود که اکثر قریب به اتفاق اهالی هنر -و به‌خصوص موزیسین‌ها- از او حمایت کردند. مرادخانی با سلام و صلوات بسیار به معاونت امور هنری رسید و «علی جنتی» (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد) در حکم او نوشت: «نظر به سوابق و تجربیات ارزشمند جنابعالی در رشته‌های مختلف هنری، به موجب این حکم به سمت معاون امور هنری منصوب می‌شوید.»
 
مرادخانی در حالی به عنوان یکی از بلندمرتبه‌ترین افراد‌ وزارت‌خانه‌ی فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت کرد که پیش از آن 13 سال و در فاصله‌ی سال‌های 69 تا 83 به عنوان مدیرکل مرکز موسیقی فعالیت می‌کرد. (آن‌زمان «دفتر» موسیقی، هنوز «مرکز» بود). حضور او در کسوت مدیریت مرکز موسیقی وزارت ارشاد در آن سال‌ها نشان داده بود که همکاری نزدیکی با هنرمندان دارد و بعد از رفتن از این منصب هم همچنان به مراودات خود با اهالی موسیقی ادامه داد. به هر روی او که به عنوان معاون هنری روی کار آمد، بسیاری از هنرمندان از او حمایت کردند؛ به شکلی که هنرمندی چون «شهرام ناظری» این انتصاب را هدیه‌ی وزارت ارشاد به هنرمندان دانست و بیان کرد که هیچ خواسته‌ای از او ندارد؛ چرا که او خود، خواسته‌های اهالی هنر را به خوبی می‌شناسد.
 
او پس از روی کار آمدن، به زودی «ارکستر سمفونیک» و «ارکستر موسیقی ملی» را دوباره راه‌اندازی کرد؛ اما از همان روزهای نخست فعالیت‌ خویش در این عرصه، با حاشیه‌های بسیاری همراه شد. اقبال او در زمان مدیریتش در این معاونت به اندازه‌ی روزهای اول، خوش نبود. معاونت‌ تحت نفوذ او با بدهی‌های گسترده‌ای همراه بود که باید با بودجه‌ی اندکی که در اختیار او قرار داشت، ابتدا آنها را تسویه می‌کرد.
 
ارکسترها از همان آغاز فعالیت‌هایشان با حاشیه مواجه شدند؛ اجرای کنسرت‌ها -به‌خصوص در شهرستان‌ها- با مشکلات متعددی مواجه شدند و بحث‌های منتقدان خانه‌ی موسیقی چنان آشفتگی‌ای در فضای موسیقی ایجاد کرد که کمتر می‌توان نمونه‌ای برای آن پیدا کرد. در این میان، بیشترین فشار روی «علی جنتی» بود و حاشیه‌ها چنان فشاری بر او وارد کرد که او از این سمت استعفا داد و سید رضا صالحی امیری‌ جایگزین او شد. وزیر‌ پیشین اما چندان تغییری در معاونان خود نداد و مرادخانی هم ماندگار شد.
 
اما بعد از پس از معرفی «سید عباس صالحی» به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و گرفتن رأی اعتماد او از مجلس شورای اسلامی، همه‌چیز در آستانه‌ی تغییر قرار گرفت. او تا یکی دو ماه بعد از تصدی وزارت، نه برای هیچ‌کدام از معاون‌هایش حکم ابقا صادر کرد و نه هیچ‌کدام از آنها را تغییر داد و در این میان حاشیه‌هایی چون دزدیده شدن آثار تجسمی از انبار معاونت، ماجرای رفتن آثار موزه هنرهای معاصر به اروپا، منتشر نشدن لیست کامل آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر و بسیاری دیگر از رخدادها، مرادخانی را با چالش‌های عجیبی روبه‌رو کرده بود. هرچند که او برای هر کدام از اینها پاسخ‌هایی داشت؛ اما بسیاری از رسانه‌ها به این حواشی دامن زدند وزیر تازه‌آمده انگار برای فرار از این حاشیه‌ها، تصمیم به برکناری مرادخانی گرفت و «سید محمد مجتبی حسینی»‌ را به عنوان معاون هنری خود انتخاب کرد و در حکم او نوشت: «نظر به سوابق و تجربیات ارزشمند جنابعالی در رشته‌های مختلف هنری، به‌موجب این حکم به سمت «معاون امور هنری» منصوب می‌شوید.»
 
«حسینی» دانش‌آموخته زبان و ادبیات فارسی و هنر است و از جمله سوابق او می‌توان به مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نماینده تام‌الاختیار وزیر و دبیر شورای ارزیابی هنرمندان، شاعران و نویسندگان کشور، نماینده تام‌الاختیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در کمیسیون فنی و حقوقی شورای عالی میراث فرهنگی کشور، عضو هیأت امنای مجمع کتابخانه‌های بزرگ کشور (مکتب)، عضو کمیته فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مدیرعامل و عضو هیأت‌مدیره کتابخانه و موزه ملی ملک و... اشاره کرد. مرادخانی هم از معاونت رفت تا با حکم «محمد علی نجفی» (شهردار تهران) به عنوان مشاور هنری این سازمان فعالیت‌هایش را ادامه دهد.
 
پیروز ارجمند و فرزاد طالبی
آن زمان که مرادخانی روی کار آمد، ابتدا «پیروز ارجمند» را به‌عنوان مدیرکل دفتر موسیقی منصوب کرد. او از دی‌ماه ۱۳۹۲ تا تیر ۱۳۹۴ مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد بود. «ارجمند» پس از مدت‌ کوتاهی -که چندان هم دوران آرامی نبود- از این سمت استعفا داد و درباره‌ی دلیل‌ کارش نوشت که حضورش «مؤثر» نیست و به عنوان مدیرکل، «نقش حاکمیتی» ندارد. استعفای او پذیرفته و «فرزاد طالبی» به عنوان سرپرست این دفتر منصوب شد. او ماه‌ها سرپرست بود تا اینکه «علی جنتی» او را به‌عنوان مدیرکل دفتر موسیقی منصوب کرد تا پس از فشارهای رسانه‌ای ایجاد شده مبنی بر اتمام دوران قانونی سرپرستی این مرکز، سرانجام سرنوشت این مرکز در نخستین روز کاری سال 95 مشخص شود. علی جنتی در این حکم برای فرزاد طالبی نوشت: «نظر به شایستگی و تجربیات ارزنده جنابعالی، بنا به پیشنهاد معاون امور هنری به موجب این حکم به سمت مدیرکل دفتر موسیقی منصوب می‌شوید. امید می‌رود با استعانت از خداوند متعال و تعامل سازنده با اهالی هنر، نسبت به توسعه و ارتقا و گسترش ظرفیت‌های موسیقی سنتی و موسیقی نواحی، بهره‌گیری از هنر موسیقی در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، حمایت از تنوع و تکثر در تولید و عرضه موسیقی و گسترش ظرفیت‌های موسیقی ایران موفق و موید باشید.»
 
زمزمه‌های تغییر
با رفتن مرادخانی و آمدن حسینی، زمزمه‌های تغییر در این دفتر به گوش رسید؛ آن‌قدر که ابتدا تعدادی از اهالی موسیقی در نامه‌ای حمایت خود را از او اعلام کردند. آنها در نامه‌ی خود به صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از عملکرد فرزاد طالبی در مدیریت دفتر موسیقی وزارت ارشاد حمایت کرده و خواستار تداوم آرامش و فضای تعامل دفتر موسیقی با هنرمندان شدند. این افراد در نامه‌ی خود آوردند:
 
«همان‌گونه که مستحضرید، فعالیت در عرصه هنر موسیقی، سال‌ها است که با چالش‌ها و مضایق متعددی مواجه بوده و هزینه‌های گزافی برای هنرمندان و مدیریت فرهنگی کشور ایجاد کرده است. قطعاً یک مدیریت کارآمد، آگاه و متعهد به خواست عمومی به‌ویژه نخبگان جامعه، اصل و اساس مدیریت و گزینش‌های خود را پس از آسیب‌شناسی و تحصیل نظر اکثریت اهل فن و دل‌سوز که تجربیاتی در این عرصه داشته باشند، قرار داده و برآیند نظرات و پیشنهادهای مفید و سازنده را سرلوحه مدیریت و برنامه‌ریزی قرار می‌دهد. با گذری کوتاه بر عملکرد و محصول مدیریت چند دوره قبلی دفتر موسیقی وزارت ارشاد، به خوبی این اصل هویدا است که مدیریت این دفتر بسیار حساس، ظریف و شکننده است و تعامل با هنرمندان این بخش نیازمند تعقل، تدبر و سعه صدر همراه با تجربه و خردورزی است و پس از نزدیک به یک دهه چالش و تنش در این حوزه، چند سالی است که با مدیریت آقای فرزاد طالبی آرامش توأم با تعقل در این بخش حاکم شده و این توفیق آن‌چنان مشهود و ملموس است که بخش مهمی از فعالان حوزه موسیقی را به حرکت وا داشته است. این موضوع آن‌قدر روشن و مبرهن است که اخیراً در جلسه شورای عالی خانه موسیقی به ریاست استاد فرهاد فخرالدینی نیز این نکته به معاون محترم امور هنری تأکید و تصریح شده است. لذا امضاکنندگان این متن مصرانه از جنابعالی تقاضا دارند نسبت به حفظ آرامش و فضای مناسب تعامل دفتر موسیقی با هنرمندان از هر گونه اقدام مقتضی دریغ نفرمایند.»
 
در این نامه اسامی هنرمندان شناخته شده‌ای چون همایون شجریان،‌ حسام‌الدین سراج، علیرضا قربانی، ‌سهراب پورناظری، رضا صادقی، سیروان خسروی، محسن رجب‌پور و... آمده بود. از همان روزها زمزمه‌ی حضور «علی ترابی» در دفتر موسیقی شنیده می‌شد و از همین روی تعدادی از اهالی موسیقی -که در میان‌ آنها نیز نام‌های شناخته شده‌ای چون شهرام ناظری، لوریس چکناواریان، علیرضا مشایخی، حمید متبسم و دیگران دیده می‌شد- در نامه‌ای به وزیر ارشاد نوشتند:
 
«با قوت گرفتن زمزمه‌های تغییر قطعی در ریاست دفتر موسیقی، امضاکنندگان این نامه فارغ از هرگونه جهت‌گیری سیاسی، منافع شخصی و یا گروهی، لازم می‌بینند موارد زیر را به آگاهی آن مقام محترم برسانند:
 
در حالی که گمانه‌زنی‌ها مبنی بر حضور یکی از مدیران خوش‌نام پیشین جهت مدیریت دفتر موسیقی نور امیدی را در بین اهالی این هنر روشن کرده اما بیم آن می‌رود که این کورسو با اقدامات مسبوق به سابقه گروهی کوچک متشکل از چند تن از هم‌صنفان ما که صرفاً بنا بر منافع محفلی می‌کوشند برای تصدّی مناصب مرتبط با موسیقی توجه جنابعالی را به حامیان محفل خود بالاخص در دوران معاونت هنری پیشین جلب کنند، به خاموشی‌گراید. از این‌رو ما امضا‌کنندگان نامه‌ی حاضر بر خود فرضی اخلاقی می‌دانیم که ضمن قدردانی از مدیریت توأم با حُسن نظر و همکاری جناب آقای فرزاد طالبی در طول دوره‌ی گذشته، باتوجّه به مردم‌داری، پاکدستی، همچنین حُسن سابقه‌ در انجمن موسیقی، معاونت و سرپرستی موفق و بی‌حاشیه بر دفتر موسیقی، مدیریت اجرایی موفق بر چندین دوره از جشنواره‌ی موسیقی جوان، مدیریت اجرایی موفق و بی‌حاشیه در چندین دوره از جشنواره‌ی موسیقی فجر و همچنین تبری ‌جستن سنجیده از سه دوره‌ی اخیر بسیار پرحاشیه‌ و ضعیف این جشنواره، جناب آقای علی ترابی را به عنوان بهترین گزینه‌ حاضر برای تصدّی ریاست دفتر موسیقی به آن مقام و معاون محترم امور هنری پیشنهاد دهیم. با امید به توجه آن وزارت‌خانه و سیاست‌های فرهنگی و هنری دولت محترم به منافع جمعی اهالی موسیقی -و نه صرفاً گروهی خاص- پیشاپیش از هم‌دلی و همراهی شما سپاسگزاریم.»
 
مدتی پس از انتشار این نامه، حسین علیزاده و هومان اسعدی در نامه‌ای جداگانه حمایت خویش را از «علی ترابی» اعلام کردند. این دو هنرمند به بهانه تغییرات مديريتي در این عرصه، ضمن اشاره به اینکه می تواند ارشاد از سوی هنرمندان صورت گیرد، در نامه‌ی خود نوشتند: «این ايام اعلام مواضع و بحث‌هايي دربارۀ برخی تحولات در عرصه‌ مدیریت موسیقی ميان جامعۀ موسیقی در جریان است. از اين رو بنا بر مسئولیت هنری و اخلاقی و بر اساس تجربیات حرفه‌ای خویش در این سال‌ها، بيان نکاتی را ضروري مي‌دانيم. چنان كه جمعی از همکاران عزیزمان نیز دغدغه‌های خود را در قالب نامه‌هایی خطاب به مسئولین در این روزها منتشر کرده‌اند؛ اما اين بار خطاب ما نه مسئولان، بلکه جامعۀ هنری موسیقی است. بی‌شک آقای علی ترابی یکی از مدیران بسیار لایق و کارآمد در عرصۀ موسیقی محسوب می‌شود. خصائل انسانی و منش حرفه‌ای ایشان در این سال‌ها نقشی کلیدی در جلب اعتماد و همکاری بسیاری از موسیقی‌دانان با مراکز ذی‌ربط داشته است؛ موسیقیدانانی که سال‌ها رغبت چندانی به همکاری با مراکز مربوطه نشان نمی‌دادند. سوابق مثبت آقاي ترابي از زمان حضور در مرکز گسترش آموزش‌های هنری، که نقش مهمی در شکل‌گیری کارگروه‌های تدوین کتاب‌های درسی هنرستان‌های موسیقی داشت، تا دوران مديريت در انجمن موسیقی ایران، که از بانیان اصلی احیاء و تکوین مرحله‌اي جدید در جشنوارۀ ملی موسیقی جوان شد، روشن و آشکار است. اکنون نیز شایسته است دلایل زیربنایی برخی دستاوردهای سالیان اخیر، مانند جشنوارۀ ملی موسیقی جوان، دقیق‌تر مورد واکاوی قرار گیرد. مهم‌ترین عاملی که در شش سال گذشته، ما و بسیاری از همکاران و هم‌فکران ما را به پذیرفتن همکاری با این نهاد ترغیب کرد، سجایای اخلاقی و خصائل حرفه‌ای آقای علی ترابی بود؛ چنان‌که ما همواره ایشان را نه به‌سان یک مسئول و مدیر اداری در آن‌سوی میزها، بلکه همچون فردی از بدنۀ جامعۀ هنری و آشنا به مسائل و ظرايف این حوزه دیده و شناخته‌ایم؛ فردی که دغدغه‌هایی از جنس دغدغه‌های خودمان داشته و دارد. جا دارد این بار به توصیه و ارشاد از جانب هنرمندان صاحب ‌صلاحيت توجه بیشتری شود تا انتخاب شایسته‌اي صورت گيرد. با آرزوی سالی خوش و سرشار از همدلی برای هنرمندان موسیقی ایران.»
 
و سرانجام علی ترابی
با تمام گمانه‌زنی‌ها همان‌طور که احتمال می‌رفت، سرانجام سید عباس صالحی،‌ «علی ترابی» را به عنوان مدیرکل دفتر موسیقی انتخاب کرد و در حکمش نوشت: «نظر به شایسـتگی و تجربیات ارزنده جناب‌عالی بنا به پیشنهاد معاون امور هنری، به موجب این حکم به سمت مدیرکل دفتر موسیقی منصوب می شوید. امید می‌رود با استعانت از خداوند متعال و تعامل سازنده با اهالی هنر، نسبت به توسعه و ارتقا و گسترش ظرفیت‌های موسیقی سنتی و موسیقی نواحی، بهره گیری از هنر موسیقی در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، حمایت از تنوع و تکثر در تولید و عرضه موسیقی و گسترش ظرفیت‌های موسیقی ایران، موفق و مؤید باشید.»
 
«فرزاد طالبی» نیز با حکم محمد سلطانی‌فر، معاون امور مطبوعاتی به عنوان مشاور امور پایگاه‌های خبری منصوب شد و در نامه‌ای از اهالی موسیقی خداحافظی و برای همتای خود آرزوی موفقیت کرد: «ضمن عرض سلام؛ بر خود واجب می‌دانم بعد از اتمام خدمت در عرصه‌ای مهم که با روح آدمی پیوند داشته و بیان‌کننده‌ی اعماق احساسات انسانی است، از تمامی هنرمندان عزیز به‌ویژه اساتید و بزرگان، تهیه‌کنندگان، اصناف، خبرنگاران و تمامی فعالین این هنر-صنعت جاودان به‌خاطر حمایت بی‌دریغ‌شان تشکر و قدردانی کنم و در سال جدید ارتقاء و سربلندی موسیقی در همه زمینه‌ها به‌ویژه در عرصه‌های بین‌المللی را از خداوند متعال آرزومندم. همین‌طور از همکاران محترم دفتر موسیقی که لحظه‌ای از خدمت صادقانه دریغ نداشتند، سپاسگزاری می‌کنم و ضمن تبریک به همکارم جناب آقای ترابی، امیدوارم ایشان با تلاش‌های خود از این نماد هویت مشترک حراست و حمایت نمایند.»
 
در مراسم تودیع و معارفه چه گذشت؟
روز گذشته مراسم تودیع و معارفه مدیرکل دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (فرزاد طالبی مدیرکل سابق و علی ترابی مدیرکل جدید) با حضور معاون امور هنری و مدیران و مشاوران معاونت در کنار سایر‌ معاونان برگزار شد. در این مراسم، تودیع و معارفه محمدرضا سلمان‌زاده (مسئول سابق حراست معاونت) و رضا عمرانی (مسئول جدید حراست معاونت امور هنری) و معارفه سید امین مؤیدی اصفهانی (مشاور برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی معاونت امور هنری) نیز برگزار شد.
 
«سید مجتبی حسینی» (معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) ابتدا با اهدای لوح از خدمات مهدی شفیعی (مدیرکل سابق هنرهای نمایشی) و محمدرضا سلمان‌زاده (مسئول سابق حراست معاونت هنری) قدردانی کرد. همچنین از خدمات فرزاد طالبی (مدیرکل سابق دفتر موسیقی) که به دلیل سفر در این مراسم حضور نداشت، قدردانی و حکم شهرام کرمی (مدیرکل هنرهای نمایشی)، علی ترابی (مدیرکل دفتر موسیقی) و رضا عمرانی (مسئول حراست معاونت امور هنری) نیز ابلاغ شد.
 
معاون امور هنری ارشاد در این مراسم با قدردانی از خدمات مهدی شفیعی، فرزاد طالبی و محمدرضا سلمان‌زاده گفت: «خانه و حوزه فرهنگ و هنر به گونه‌ای است که هر فردی از هر حوزه‌ای به آن وارد شود، در این خانه مقیم می‌شود و هرچند ممکن است جابجایی‌هایی انجام شود اما باز هم در خانه فرهنگ و هنر فعالیت می‌کنند. برای مهدی شفیعی، فرزاد طالبی و محمدرضا سلمان‌زاده در مسئولیت‌های جدید آرزوی موفقیت دارم. تغییر در مجموعه‌ها می‌تواند فضایی را برای استفاده از ظرفیت‌های جدید و فکرهای نو با توجه به خدمات و فعالیت‌های قبلی فراهم کند و امیدواریم که شهرام کرمی، علی ترابی و رضا عمرانی موفق باشند.»
 
علی ترابی نیز با قدردانی از خدمات فرزاد طالبی در دفتر موسیقی گفت: «موسیقی در همه عرصه‌ها و بزنگاه‌های کشور و جامعه همراه بوده؛ اما حمایت کافی از آن نشده است. تلاش می‌کنیم تا ارتباط بیشتری با هنرمندان موسیقی داشته باشیم و اعتماد بیشتری ایجاد شود و هنرمندان، دفتر موسیقی را خانه خود بدانند و اجماع و همدلی بین هنرمندان موسیقی بیش از گذشته فراهم آید.»‌