موسیقی ما - یحیی سپهری‌شکیب از کودکی با موسیقی عجین بوده و از زمانی که توانسته ساز بزند، در موسیقی فیلم‌های علیرضا داوودنژاد (که غالباً توسط پدرش بهمن سپهری‌شکیب ساخته می‌شده) به عنوان نوازنده حضور داشته است. او در کارنامه‌اش ساخت موسیقی فیلم‌هایی چون «حریم»، «نیش و زنبور»، «فاصله»، «سه‌درجه تب»، «همه‌چی آرومه»، «دختر شاه‌پریون»، «آخرین سرقت» و همچنین موسیقی فیلم «مرهم» را دارد که معتقد است علی‌رغم حضور ده ساله‌اش در این حوزه، با این فیلم دیده شد.
 
این آهنگساز از سال 84 فعالیت در حوزه موسیقی فیلم را آغاز کرده و با اولین حضور در بخش رقابتی جشنواره فیلم فجر با فیلم «فِراری»، توانسته نامزد دریافت سیمرغ شود. با او درباره موسیقی این فیلم و همچنین حواشی مربوط به انتخاب نامزدهای سیمرغ گفت‌وگو کرده‌ایم.
   
* بین کاندیداهای انتخاب شده، شما رقبای سرسختی مثل پیمان یزدانیان و کریستف رضاعی دارید. کار آنها را در جشنواره شنیده‌اید؟
در مراسم تجلیلی که برای کاندیداها برگزار شد، توانستم با کریستف رضاعی گفتگو کنم که می‌گفت روی ساز فلوت کارهای جالبی انجام داده است. کریستف جزء آهنگسازهایی است که خیلی کارهایش را دوست دارم و آن را دنبال می‌کنم. او هم در فرمت خاص آهنگسازی خودش، دغدغه‌های این‌چنینی مثل خودم دارد و به همین خاطر برایم خیلی جذاب است. کارهای دیگر را فرصت نکرده‌ام ببینم و بشنوم. اما بالاخره یک داوری وجود دارد و می‌توان منتظر ماند و نتیجه را دید.
 
* شانس انتخاب شدن خود را چه‌قدر می‌دانید؟
همیشه چندین فیلم در جشنواره هستند که فقط تعدادی از آنها در بخش رقابتی حضور یافته و با هم رقابت می‌کنند. حالا وقتی از بین این تعداد، شما به عنوان نامزد انتخاب می‌شوید، به نظرم انگار آن جایزه را گرفته‌اید. وقتی کارگردان و عوامل فیلم از من راضی‌اند، جایزه‌ای است که آرزو می‌کنم همه بتوانند این شرایط را تجربه کنند. چون کار کردن با یک تیم حرفه‌ای خودش بزرگ‌ترین جایزه است.
 
* نظرتان درباره حواشی انتخاب نامزدهای این دوره که کم هم سر و صدا نکرد، چیست؟
زمانی می‌توانم راجع به این موضوع صحبت کنم که تمام فیلم‌ها را دیده باشم و علاوه بر آن، من را به عنوان داور قبول داشته باشند. برای همین فکر می‌کنم من در جایگاهی نیستم که بخواهم راجع به این موضوع نظر بدهم.
 
* مثل اینکه چندان علاقه‌ای به صحبت در این‌باره ندارید.
ببینید، درست است که تابه‌حال در بخش مسابقه حضور نداشته‌ام اما ده سال است که مشغول فعالیت‌ام و با اینکه آدم باید از این اتفاق کاندیدا شدن خوشحال باشد، متأسفانه این حواشی باعث می‌شود فضای دلگیری به وجود بیاید. چون وقتی می‌گویند این چه طرز داوری است، احساس می‌کنی همه علیه تو حرف می‌زنند. آن هم زمانی که کاندیدا شده‌ای و علاوه بر آن، نه‌تنها به ظن خودت، بلکه به ادعای منتقدین، کار خوبی انجام داده‌ای. خب این حس خوبی به آدم نمی‌دهد. برای همین ترجیح می‌دهم خودم را از این فضا بیرون بکشم و بگویم زمان، در مورد همه‌چیز قضاوت خواهد کرد. به نظرم «فِراری» حق‌اش خیلی بیشتر از این‌ها است و اکثر منتقدین از آن راضی هستند. ما یک سال و نیم است که با این فیلم در چالش هستیم و جای هیچ‌گونه سوالی باقی نگذاشته‌ایم.
 
* کمی هم از پروسه و نحوه ساخت موسیقی فیلم «فراری» برایمان بگویید.
برای فیلم «فِراری» یک سال و نیم زمان صرف شده و موسیقی آن هم در همین مدت شکل گرفته است. در موسیقی آن از انواع فرم‌ها -که فکر می‌کردم می‌تواند دستاوردی برای من داشته باشد و علاوه بر آن، بتواند همان روایت فیلم را در سازبندی هم به تصویر بکشد- استفاده کرده‌ام. من برای موسیقی این فیلم، ارکستر را به سمتی برده‌ام که خودم تابه‌حال آن را نشنیده بودم. قطعه اولی که در فیلم (بعد از تیتراژ) شنیده می‌شود، ارکستری است که تمام آن با سه‌تار نواخته شده است. در واقع، آن‌چه به لحاظ تلفیق در موسیقی اتفاق افتاده، این است که سازبندی سه‌تار به صورت الگوهایی روی هم سوار شده‌اند که هارمونی ایجاد کرده و به شکل افکتیوی روی آن ملودی آمده است. حالا اینکه بتوانم این فرم و ملودی را در کل فیلم روایت کنم، یک چالش خیلی بزرگ بود و باید با موسیقی، کاری می‌کردم که حس صحنه، عمق و تعلیق را به فیلم القا کند. تمام این اتفاقات در ماجرای تلفیق موسیقی، برایم یک دستاورد بود که می‌توان نام آن را خلاقیت گذاشت. موسیقی فیلم «فراری» جزو کارهایی است که خیلی آن را دوست دارم و به شدت هم آن را قبول دارم. البته نه فقط من، بلکه تمام عوامل سینمایی هم که این کار را شنیده‌اند، آن را تأیید کردند و معتقد بودند این کار شانس دیده شدن دارد. البته این چیزها خیلی اهمیت ندارد، برای کسی که عاشق سینما است، کار کردن با آقای حسن‌دوست و داوودنژاد که برای من از بچگی تا امروز، یک کلاس درس بوده، اتفاق بزرگی محسوب می‌شود. من مطمئن بودم که کار خوبی انجام داده‌ام.
 
* با توجه به کارهایی که تابه‌حال از شما شنیده شده، فکر می‌کنم دغدغه شما در آهنگسازی، بیشتر کنار هم قرار دادن موسیقی‌های نواحی مختلف و سازهای شرقی و غربی است که از آن به اصطلاح با نام موسیقی تلفیقی یاد می‌کنند.
بله، ذهنیت من متمایل به موسیقی تلفیقی و علاقه‌ام در موسیقی ایرانی است. وقتی سازهای ایرانی با فرم‌ها و ارکسترهای مختلف تلفیق می‌شوند، دیدن سطح توانایی سازها برای گفت‌وگو بین آنها برایم جذابیت دارد و همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی من بوده است. مثلاً وقتی می‌خواهم موسیقی فیلم ترسناک بسازم، تلفیق موسیقی زار با موسیقی ارکسترال تبدیل به یکی از ابزارهای من می‌شود و برای این کار به بندرعباس می‌روم و افرادی که موسیقی زار کار می‌کنند را داخل استودیو می‌آورم تا موسیقی آنها را ضبط کنم و با ارکستر آن را تنظیم می‌کنم. اما خب مثل اینکه خیلی به این اتفاقات بها نمی‌دهند و دیده هم نمی‌شود. من وقتی موسیقی فیلم «مرهم» را ساختم، منتقدان درجه‌یک، نقدهایی راجع به این موسیقی نوشتند که خیلی برایم جالب بودند. من آن‌جا دیده شدم، چون فیلم خیلی خوبی بود.
 
* پس باید خیلی اهل سفر و تحقیق و پژوهش درباره موسیقی‌های نواحی مختلف باشید.
بله، من دائماً در سفرم. چون موسیقی ایرانی، علاقه اصلی من است. همیشه توجه‌ام به حوزه موسیقی نواحی بوده است. علاه بر آن، پیش اساتید موسیقی نواحی می‌روم و دوستی به نام «دامون شش‌بلوکی» دارم که پژوهش‌گر سرشناسی هم هست و برای کارهایم با او مشورت می‌کنم.
 
* خارج از فضای موسیقی فیلم، قصد همکاری با خواننده‌ها را ندارید؟
تلفیق شعر و موسیقی جزء علایق‌ام هست اما هیچ‌وقت از دغدغه‌هایم نبوده است. برای همین در یک پروژه با رضا یزدانی در سریال «ساخت ایران» همکاری داشتم. همکاری‌های دیگری هم داشته‌ام اما چون دلم نمی‌خواهد در این حوزه مطرح شوم، ترجیح می‌دهم نامی از آنها نبرم. موسیقی بی‌کلام و ارکستر، فضای مورد علاقه من است و پنج سالی می‌شود که مشغول کار روی یک آلبوم موسیقی هستم و برای آن باید سفرها و پژوهش‌های زیادی بکنم.
 
* یک آلبوم اینسترومنتال است؟
در این آلبوم با سازبندی ایرانی تلاش به بیان نوعی از موسیقی داشته‌ام که در حوزه تلفیق ریتم و موسیقی است.
 
* به عنوان سوال آخر، کارگردان خاصی بوده که دوست داشته باشید با او همکاری کنید؟
راستش به آن فکر نکرده‌ام. اما می‌توانم بگویم که دوست دارم یک فیلم مثل «فراری» به من پیشنهاد شود. چون کارکردِ آن فرمی که در موسیقی انتخاب کرده‌ام، در این فیلم اتفاق افتاده است. فکر می‌کنم تمام ایده‌هایی که راجع به این نوع ارکستر داشته‌ام، در فیلم «فراری» به پختگی رسیده است. می‌توانم بگویم آنچه که در موسیقی این فیلم به لحاظ فرم اتفاق افتاده، شمه‌ای از موسیقی آلبومی است که مشغول کار کردن روی آن هستم.