کیهان کلهر و اردال ارزنجان با هم نواختند
رویایی از جنس تصویر و موسیقی
موسیقی ما - رویایی موسیقایی از دو فرهنگِ مختلف. گاه نوای شور و دشتی، اصفهان و ماهور به گوش رسید و گاه مقامهای کردی و ترکی و گاه چنان تلفیقی از دو فرهنگِ موسیقایی شکل گرفت که باعثِ حیرت . دو نوازنده، دو دوست و دو استاد؛ شبِ گذشته در اولین اجرایِ مشترکشان، با همنوازیشان، رویایی شگرف را رقم زدند. گاهی «کلهر» کمانچه نواخت و گاهی «اردال ارزنجان» باغلاما و گاهی هر دو نوازنده با همدیگر همنوازی کردند؛ بازیشان با سیمها و سازها غریب بود و حسی که با یکدیگر رد و بدل میکردند. کنسرتِ این دو، اما در کنارِ ویژگیهای موسیقاییاش، از معدود کنسرتهایی بود که در موسیقی امروز میتوان نمونهاش را یافت. دونوازی کلهر و ارزنجان، هماناندازه که گوشنواز بود، کنسرتی تصویری قلمداد میشد. بازی این دو نوازنده با سازهایشان، پرفورمنسِ خاصشان برای اجرا- به خصوص کیهان کلهر- و همچنین ارتباط حسی و عاطفیای که با یکدیگر حینِ نواختن داشتند؛ لحظاتی ناب را برای مخاطبان موسیقی ایجاد کرد. چه آن زمان که باغلاما به نفعِ کمانچه و کمانه کنار میکشید و چه برعکس. باغلاما گاه آواهاى ترک و گاه ترکمن مىنواخت و کمانچه تمهاى ملودى کردى و این گفتوگوی موسیقایی به شکلهای مختلف در جریان بود. حتی آن زمان که سکوتِ میانِ سازها، طنینانداز میشد.
شاید همین ویژگیهای کنسرت بود که میشد نیم ساعت تاخیر در اجرای برنامه را نادیده گرفت. جز این هم البته از تالاری که از ساعتِ 3 بعداز ظهر تا نیمهی شب، مدام برنامههای مختلفی در آن اجرا میشود، انتظارِ دیگری نمیتوان داشت؛ کمانچهنوازِ برجسته برای این موضوع از مخاطبانش عذرخواهی کرد و یادآور شد که این تاخیر ربطی به آنها نداشته؛ بلکه سالن را دیر به آنها دادهاند: «ما در راس ساعت مقرر آماده اجرای برنامهمان بودیم اما متاسفانه به دلیل تداخل برنامههای تالار اجرای ما نیز با تاخیر آغاز شد و ما در این مسئله بیتقصیر هستیم.»
«اردال ارزنجان» و «کیهان کلهر» از دو فرهنگِ متفاوت هستند؛ متفاوت اما نزدیک. یکی اهلِ ترکیه و دیگری ایران و هر دو هنرمندانی از خاورمیانه که حضورِ جهانیاشان بسیار گسترده است و در فستیوالها و صحنههای جهانی بسیاری حضور دارند؛ اما از همه مهمتر همکاری طولانی مدتِ این دو نوازندهی برجسته است. از اولین اجرا تاکنون که نزدیک 15 سال میگذرد و هر دو چنان رضایتی از این ماجرا دارند که این همکاری را همچنان ادامه میدهند. «ارزنجان» و «کلهر» زبانِ سازهای همدیگر را میدانند. هم را بلد هستند. یکدیگر را میشناسند و برای همین است که این همنوازی تا این اندازه دلنشین است. اتفاقی که سبقهی طولانی در موسیقی مشرق زمین دارد و فرق میکند با همنوازیهای امروزی، با چند ساعت و چند روز تمرین و کنار هم قرار گرفتنِ سازها. پیش از این گفتهایم که کلهر دربارهی این همکاری چه میگوید و شاید حالا باز هم شنیدنش خالی از لطف نباشد: «من هر زمان همکاریام را با یک نوازنده شروع میکنم، سعی میکنم قبل از آن یک رابطهی حسی با نوازنده برقرار کنم. من و ارزنجان وقتی اولین کارمان را با یکدیگر ضبط کردیم، یک ماه بود که همدیگر را میشناختیم. من چند باری به ترکیه رفتم و درباره فرم و موسیقی و مسایلی از این دست صحبت کردیم. بعد این همکاری ادامه پیدا کرد و در حال حاضر دوستان بسیار خوبی هستیم. او جدای از اینکه موزیسین بزرگی است، انسان بزرگی نیز هست و در کنارش اوقات خوبی دارم و بسیار راحت هستم. طبیعتا با این رابطه و راحتی که پیش میآید، ساز زدن هم راحت میشود. تعارفات کنار میرود. من با شجاعت حسین خان هم تا اندازهای چنین رابطهای دارم؛ اما رابطهام با ارزنجان به گونهای است که بعضی وقتها فکر میکنم انگار یک نفر دارد، دو ساز میزند. این تجربه را من با هیچ نوازنده دیگری نداشتم. آنقدر من از ساز زدن کنار او لذت میبرم و به اندازهای با ذهن همدیگر آشنا هستیم که وقتی کنار هم مینشینیم، اصلا لازم نیست به همدیگر حتی نگاه کنیم. شما در آن دیویدی تالار وحدت هم دقت کنید، همین جریان حاکم است. این موسیقی خودش مثل موج جلو میرود و من از این همکاری بسیار راضی هستم. فکر میکنم بهترین دونوازیی است که من با یک نوازنده دیگر - چه ایرانی و چه غیرایرانی- انجام دادهام. رابطه من با نوازندههایی که همیشه با آنها کار کردهام یک رابطه متداوم بوده است. حداقل من خواستم این طور باشد. این مساله را در همکاری من با شجاعت حسینخان، یویوما، اردال ارزنجان، بروکلین رایدر و غیره میتوان مشاهده کرد. یعنی پشت تمام این همکاریهای موسیقایی یک رابطه انسانی هم وجود داشته . جز این اگر باشد، حاضر به همکاری با نوازندهای نیستم؛ چون دوست دارم شنوندهی این آثار هم با من زندگی و پیشرفت کند و متوجه این رابطه انسانی پشت این قضیه باشد.»
دو نوازنده، دقایقِ طولانی نواختند تا چنان با تشویقِ مخاطبان همراه شوند تا بارِ دیگر به صحنه بازگردانده شوند. شبِ گذشته کسی از مخاطبان اجازهی فیلمبرداری و عکاسی پیدا نکرد؛ اتفاقی که به نظمِ کنسرت انجامید و رضایتِ آنانی که آمده بودند تا به شکل حقیقی کنسرت ببینند؛ عکاسان هم فقط چند دقیقهی اول، اجازهی حضور در طبقهی همکف را یافتند و بعد از آن از بالکنها عکاسی کردند. گویا کلهر خودش این را خواسته بود تا زمانِ ساز زدن، تمرکزش بر هم نخورد. اردال ارزنجان؛ شاگرد عارف ساء نوازنده افسانهای، پیش از این در شهریورماه ۱۳۸۹ در تالار وحدت با همراهی کیهان کلهر به صحنه رفته بود. او همچنین در پاییز سال ۲۰۰۴ همراه با کیهان کنسرتهایی را در کشورهای مختلف برگزار کرده بود و یک آلبوم نیز با هم منتشر کردهاند.
کیهان کلهر و اردال ارزنجان به مدت ۴ شب و تا ۱۶ آذرماه در تالار وحدت روی صحنه میروند.
شاید همین ویژگیهای کنسرت بود که میشد نیم ساعت تاخیر در اجرای برنامه را نادیده گرفت. جز این هم البته از تالاری که از ساعتِ 3 بعداز ظهر تا نیمهی شب، مدام برنامههای مختلفی در آن اجرا میشود، انتظارِ دیگری نمیتوان داشت؛ کمانچهنوازِ برجسته برای این موضوع از مخاطبانش عذرخواهی کرد و یادآور شد که این تاخیر ربطی به آنها نداشته؛ بلکه سالن را دیر به آنها دادهاند: «ما در راس ساعت مقرر آماده اجرای برنامهمان بودیم اما متاسفانه به دلیل تداخل برنامههای تالار اجرای ما نیز با تاخیر آغاز شد و ما در این مسئله بیتقصیر هستیم.»
«اردال ارزنجان» و «کیهان کلهر» از دو فرهنگِ متفاوت هستند؛ متفاوت اما نزدیک. یکی اهلِ ترکیه و دیگری ایران و هر دو هنرمندانی از خاورمیانه که حضورِ جهانیاشان بسیار گسترده است و در فستیوالها و صحنههای جهانی بسیاری حضور دارند؛ اما از همه مهمتر همکاری طولانی مدتِ این دو نوازندهی برجسته است. از اولین اجرا تاکنون که نزدیک 15 سال میگذرد و هر دو چنان رضایتی از این ماجرا دارند که این همکاری را همچنان ادامه میدهند. «ارزنجان» و «کلهر» زبانِ سازهای همدیگر را میدانند. هم را بلد هستند. یکدیگر را میشناسند و برای همین است که این همنوازی تا این اندازه دلنشین است. اتفاقی که سبقهی طولانی در موسیقی مشرق زمین دارد و فرق میکند با همنوازیهای امروزی، با چند ساعت و چند روز تمرین و کنار هم قرار گرفتنِ سازها. پیش از این گفتهایم که کلهر دربارهی این همکاری چه میگوید و شاید حالا باز هم شنیدنش خالی از لطف نباشد: «من هر زمان همکاریام را با یک نوازنده شروع میکنم، سعی میکنم قبل از آن یک رابطهی حسی با نوازنده برقرار کنم. من و ارزنجان وقتی اولین کارمان را با یکدیگر ضبط کردیم، یک ماه بود که همدیگر را میشناختیم. من چند باری به ترکیه رفتم و درباره فرم و موسیقی و مسایلی از این دست صحبت کردیم. بعد این همکاری ادامه پیدا کرد و در حال حاضر دوستان بسیار خوبی هستیم. او جدای از اینکه موزیسین بزرگی است، انسان بزرگی نیز هست و در کنارش اوقات خوبی دارم و بسیار راحت هستم. طبیعتا با این رابطه و راحتی که پیش میآید، ساز زدن هم راحت میشود. تعارفات کنار میرود. من با شجاعت حسین خان هم تا اندازهای چنین رابطهای دارم؛ اما رابطهام با ارزنجان به گونهای است که بعضی وقتها فکر میکنم انگار یک نفر دارد، دو ساز میزند. این تجربه را من با هیچ نوازنده دیگری نداشتم. آنقدر من از ساز زدن کنار او لذت میبرم و به اندازهای با ذهن همدیگر آشنا هستیم که وقتی کنار هم مینشینیم، اصلا لازم نیست به همدیگر حتی نگاه کنیم. شما در آن دیویدی تالار وحدت هم دقت کنید، همین جریان حاکم است. این موسیقی خودش مثل موج جلو میرود و من از این همکاری بسیار راضی هستم. فکر میکنم بهترین دونوازیی است که من با یک نوازنده دیگر - چه ایرانی و چه غیرایرانی- انجام دادهام. رابطه من با نوازندههایی که همیشه با آنها کار کردهام یک رابطه متداوم بوده است. حداقل من خواستم این طور باشد. این مساله را در همکاری من با شجاعت حسینخان، یویوما، اردال ارزنجان، بروکلین رایدر و غیره میتوان مشاهده کرد. یعنی پشت تمام این همکاریهای موسیقایی یک رابطه انسانی هم وجود داشته . جز این اگر باشد، حاضر به همکاری با نوازندهای نیستم؛ چون دوست دارم شنوندهی این آثار هم با من زندگی و پیشرفت کند و متوجه این رابطه انسانی پشت این قضیه باشد.»
دو نوازنده، دقایقِ طولانی نواختند تا چنان با تشویقِ مخاطبان همراه شوند تا بارِ دیگر به صحنه بازگردانده شوند. شبِ گذشته کسی از مخاطبان اجازهی فیلمبرداری و عکاسی پیدا نکرد؛ اتفاقی که به نظمِ کنسرت انجامید و رضایتِ آنانی که آمده بودند تا به شکل حقیقی کنسرت ببینند؛ عکاسان هم فقط چند دقیقهی اول، اجازهی حضور در طبقهی همکف را یافتند و بعد از آن از بالکنها عکاسی کردند. گویا کلهر خودش این را خواسته بود تا زمانِ ساز زدن، تمرکزش بر هم نخورد. اردال ارزنجان؛ شاگرد عارف ساء نوازنده افسانهای، پیش از این در شهریورماه ۱۳۸۹ در تالار وحدت با همراهی کیهان کلهر به صحنه رفته بود. او همچنین در پاییز سال ۲۰۰۴ همراه با کیهان کنسرتهایی را در کشورهای مختلف برگزار کرده بود و یک آلبوم نیز با هم منتشر کردهاند.
کیهان کلهر و اردال ارزنجان به مدت ۴ شب و تا ۱۶ آذرماه در تالار وحدت روی صحنه میروند.
منبع:
اختصاصی موسیقی ما
تاریخ انتشار : دوشنبه 15 آذر 1395 - 08:58
افزودن یک دیدگاه جدید