موسیقی ما – وحید لشکری: این روز‌ها در بازار موسیقی پاپ به دلیل عدم ریسک پذیری هنرمندان و به تبع آن یکنواخت شدن ذائقه شنیداری مخاطبان «خلاقیت» در حال فراموش شدن است اما در این بین «علی خیری» که چندی قبل با خواندن آهنگ تیتراژ فیلم‌های سینمایی «پس کوچه‌های شمرون» و «برگشت ناپذیر» بیشتر معرفی شد قرار است آلبوم جدید خود را با ۱۲ قطعه روانه بازار کند. او در این آلبوم که فعلا موفق به اخذ مجوزهای ترانه شده است به همراه «کوشان حداد» تنظیم کننده معروف این روزهای موسیقی یک قطعه جدید و خاص را گنجانده است. به سراغ او رفتیم تا از جزئیات این کار جدید مطلع شویم:

• مطلع شده‌ایم در آلبوم جدیدتان یک قطعه غیر فارسی با سبک خاص و جدید قرار دارد؟ نام آن چیست؟

این قطعه به زبان ایتالیایی است و نام آن Ladonna می‌باشد و معادل فارسی‌اش بانو یا بانوی بی‌وفاست.

• ایده اولیه تولید یک اثر به زبان ایتالیایی از کجا شکل گرفت؟ کمی در مورد آن توضیح بدهید.

من سابقه حضور در گروههای کُر مختلف را داشتم و ماحصل این حضور اجرای متعدد قطعات کلاسیک به شکل کُرال وسولیست (تکخوان) بوده است که یکی از بزرگ‌ترین افتخارات من شاگردی استاد والامقام مرحوم محمد نوری و حضور در گروه کر این استاد بود. این پیش زمینه ذهنی و تجربیاتی که اندوخته بودم نهایتا به ساخت قطعه اُپرایی «بانو» ختم شد.

• آثار اپرایی اغلب دارای جزئیات زیاد و حتی تاریخچه هستند، در مورد مضمون و جزئیات و فضای آن توضیح دهید؟

آریای (زن بی‌وفا) در سال ۱۸۵۱ توسطه «جوزپه وردی» ساخته شده که او مشهور‌ترین آهنگساز اپرا به همراه واگنر و موتسارت است و «پاوروتی» از او به عنوان نماد وحدت ملی ایتالیا یاد می‌کند و مضمون لیبرتو (ترانه) اثر توسط مشهور‌ترین اپرانویس ایتالیا «فرانسیس ماریا پیاو» نوشته شد که در آن زمان به شکل ارکسترال اجرا می‌شد. این اپرا در اصل پرده سوم اپرای «ریگولتو» است که درباره زندگی یک دلقک گوژپشت می‌باشد و روایت داستان حول زندگی او و اربابش می‌چرخد. در پرده سوم این کار که جزء درامهای قدرتمند است شخصیت منفی پیروز می‌شود ودختراین دلقک با وجودتلاش‌های اوکشته می‌شود. درسومین پرده آقای «وردی» کار را با یک کوارتت آوازی (آوازچهارصدایی) اجرا کرده که هر کدام از کاراکتر‌ها با تکنیکهای آوازی و حال و هوای خاص در ادای این نقش‌ها هنر نمایی می‌کنند و پس از شهرت جهانی که این اثر کسب کرد بزرگانی نظیر پاواروتی، بوچلی و کاراراس اقدام به اجرای آن به‌‌ همان شکل اولیه کردند.

• پس یعنی شما پرده سوم این اپرا را از نو اجرا کرده‌اید؟

بله به نوعی یک اجرای مجدد‌‌ همان اثر دوره رمانتیک است همانند دیگر بزرگان دنیا اما سبک و سیاق اصلی کار را با یک فضای الکترونیک تلفیق کرده‌ایم که این امر در دنیا بی‌سابقه و کاملا جدید است. چنین فضایی شاید برای مخاطب در ابتدا نامأنوس باشد اما شکل جدیدی را به خود گرفته که به تدریج در طول اثر ارتباط مخاطب کامل می‌شود. لازم به ذکر است که من این اثر را در‌‌ همان جای صدایی که پاواراتی خوانده، اجرا کرده‌ام.

• با این توضیحات می‌توان گفت که قطعه «بانو» کاور است؟

ببینید این اثر متعلق به یک دوره خاص رمانتیک موسیقی است و ولی به نوعی «بانو» اجرای مجدد یا ترکیب جدیدی است از اصل اثر.

• ایده تلفیق فضای الکترونیک در اثر اصلی و تنظیم مجدد چگونه شکل گرفت؟

برای ساخت آلبوم جدیدم با آقای کوشان حداد آشنا شدم و در ذهن ناخودآگاه ما علاقه شدید به یک کار خلاقانه و جدید بود که بعد از صحبت‌ها و همفکری‌های متعدد برای کوشان عزیز سابقه حضورم در اجراهای اپرا را شرح دادم و او در عین ناباوری علاوه بر استقبال علاقه شدید نشان داد و پس از مشورتهای زیاد و اتودهای گوناگون کار به شکل حال حاضر ساخته شد.

• چرا ناباوری؟

اغلب دوستانی که در حوزه موسیقی فعال هستند اهل ریسک و تجربه فضاهای جدید نیستند ولی کوشان حداد به جز استقبال به من جسارت انجام چنین کاری را داد و اصلا نتیجه کار را به این شکل که تولید شده است تصور نمی‌کردیم اما با همراهی کوشان، من چند قطعه‌ای را در این فضا اجرا کردم و استارت کار اصلی زده شد.

• تنظیم کار کاملا متعلق به کوشان حداد است؟

بله علاوه بر تنظیم در طول ضبط قطعه «بانو» زحمات کوشان عزیزجای تقدیر دارد و این واکنشهای او من را نیز خیلی امیدوار کرد که از لحاظ تنظیم خلاقیت کوشان را می‌توان به وضوح دید و شنید.

• در موسیقی پاپ ما آهنگهایی که به زبانهای دیگر خوانده می‌شود واکنشهای مثبت و منفی زیادی را به دنبال دارد و اغلب منتقدین این آثار بیشتر هستند. با این وجود شما هراسی از نقد شدن کار و عدم استقبال از سوی مخاطب فارسی زبان نداشتید؟

به نظر من موسیقی تنها زبان بین المللی است که در هیچ جای دنیا نیازی به ترجمه ندارد، شما آهنگ «سای» خواننده کره‌ای را می‌بینید که علی رغم زبان کره‌ای پر بیننده‌ترین آهنگ دنیا شد ویکی از دلایل ما برای انتخاب این اثر مشهور و جهانی همین مساله بین المللی بودن زبان موسیقی بوده است همچنین زبان ایتالیایی زبان اپرای دنیاست. من و کوشان بسیار امیدواریم با شرایطی که ذکر کردم مخاطبان فارسی زبان هم بتوانند با این کار جدید ما ارتباط برقرار کنند البته باید این نکته را بگویم که ما از ابتدا با یک دید جهانی دست به چنین کاری زدیم.

• منظورتان از دید جهانی چیست؟

در مورد این اثر مشغول مذاکره با چند کمپانی مطرح خارجی هستیم اما پس از قطعی شدن نتایج حتما از طریق سایت «موسیقی ما» اطلاع رسانی خواهم کرد.

• آشنایی شما با زبان ایتالیایی هم در انتخاب قطعه‌ای در این سبک نقش داشت؟

اتفاقا من تسلطی به زبان ایتالیایی ندارم اما در زمان حضورم در گروههای کر، ما قطعاتی که به سایر زبانهای دنیا بود را با استفاده از فونتیک و نت اجرا می‌کردیم و من با داشتن این تجربه مشکلی در اجرای قطعه ایتالیایی نداشتم و ظرف مدت کوتاهی در استودیو کار را ضبط کردیم.

• در آلبوم جدیدتان باز هم کاری به زبان غیر از فارسی دارید؟

بله، قطعه‌ای به نام صلح جهانی که به دو زبان فارسی و انگلیسی می‌باشد و امیدوارم مورد توجه عزیزان قرار بگیرد.

• حرفی مانده؟

باز هم از کوشان حداد عزیز تشکر می‌کنم که زحمات زیادی در تولید قطعه «بانو» و آلبوم متحمل شد و قطعا همکاری‌هایمان ادامه خواهد داشت چرا که ما طرحهای زیادی را برای اجرا در ذهن داریم وهمچنین از آرش پاکزاد عزیز که در بخش میکس و مس‌تر کار حضور داشت تشکر می‌کنم و اینکه امیدوارم این قطعه ایتالیایی با استقبال از سوی مخاطبان فارسی زبان همراه شود.

توضیح: این قطعه هفته آینده به صورت اختصاصی از طریق سایت «موسیقی ما» منتشر خواهد شد.