رونمایی از تمبر هنرستان موسیقی بهعلاوه یادمانی از حسین دهلوی و غریب گرکانی از دیگر بخشهای این مراسم خواهد بود. همچنین قدردانی از هنرجویان قدیمی این هنرستان داود جعفری امید، امیر اشرف آریانپور و رحمت افشار هم جزو برنامههای اصلی است. غلامحسین فخیمیکیا، پرویندخت اشتهاردی و ملیحه سعیدی نیز بهعنوان مدیران هنرستان تجلیل خواهند شد. محمد اسماعیلی نوازنده تمبک، استاد رحمت افشار نوازنده ساز کلارینت و استاد مینا افتاده جزو اساتید قدیمی هستند که برای آنها مراسم تقدیر برگزار میشود.
در ادامه این گزارش مروری بر تاریخچه این هنرستان از ابتدا تاکنون داشتهایم و با دو تن از اساتید این هنرستان ملیحه سعیدی و اکبر محمدی که خود روز شاگردان این هنرستان بودهاند و... گفتوگو کردهایم. همچنین احسان آقایی دبیر جشن و محمد الهیاری مدیرکل دفتر توسعه و آموزشهای هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز توضیحاتی درمورد این جشن ارائه کردهاند.
تحولی در سبک و سیاق تدریس موسیقی
اولین مدرسه موسیقی ایران در سال ١٢٩٣ هجری شمسی برای تدریس موزیک نظام و تحت نظارت معارف وقت گشایش یافت. در سال ١٣٠٧ با انتصاب علینقی وزیری به سمت رئیس مدرسه ضمن تدوین برنامه جدید، تحولی در سبک و سیاق تدریس موسیقی در قالب دوره پنجساله پدید آمد. با سعی و تلاش ایشان در سال ١٣١٠ دوره عالی به این مدرسه اضافه شد و در سال ١٣١٢ به هنرستان موسیقی تغییر نام داد.
با پیگیری، تلاش بدون وقفه و پشتکار (روح ا... خالقی رئیس انجمن موسیقی ملی وقت هنرستان موسیقی ملی در سال ١٣٢٨ بهمنظور تدریس موسیقی ایرانی و با ریاست او تأسیس شد. دوره هنرستان هفت سال و شرط ورود، داشتن استعداد موسیقی و کارنامه قبولی سال چهارم ابتدایی بود. در سال ١٣٢٩ با تأسیس اداره کل هنرهای زیبا، هنرستان موسیقی ملی زیر نظر و تحت حمایت آن اداره قرار گرفت. در سال ١٣٢٨ (مهدی مفتاح) به ریاست هنرستان برگزیده شد و با تصویب اساسنامه جدید در شورای عالی فرهنگ وقت، نام هنرستان موسیقی ملی به هنرستان عالی موسیقی ملی تغییر یافت. در دوره ابتدایی هنرستان علاوه بر تدریس برنامه دبستانهای دولتی یک دوره سلفژ، تئوریهای مقدماتی یک ساز انتخابی تعلیم داده میشد. در دوره اول متوسطه بهجز تدریس کامل برنامه سایر دبیرستانها، سلفژ، دیکته موسیقی، ساز، وزن شناسی، و سرود نیز آموزش داده میشد.
در سال دوم و سوم متوسطه کلیه دروس فنی و اختصاصی تدریس میشد و از دروس عمومی تنها ادبیات فارسی، شعرشناسی و زبان خارجی به هنرجویان آموخته میشد. در سال ١٣٤١ (حسین دهلوی) به ریاست هنرستان منصوب شد و با تأسیس وزارت فرهنگ و هنر در سال ١٣٤٣ برای گسترش و پیشرفت هنرستان شرایط مناسبتر و امکانات بهتری فراهم شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ١٣٦١ اساسنامه جدیدی برای هنرستانهای موسیقی تنظیم و با تفکیک هنرستانهای موسیقی دختران و پسران فعالیت آنها در دو مقطع راهنمایی و متوسطه (دوره هفت ساله) از سر گرفته شد. در سال ١٣٧١ با تغییر نظام آموزشی چهارساله به سهساله ترمی واحدی و سپس سالی واحدی، هنرستانهای موسیقی نیز ملزم به تغییر ساعات واحدهای درسی موسیقی با نظام جدید آموزشی شدند و نهایت دوره هفت ساله به دوره شش ساله در دو مقطع راهنمایی و متوسطه و یک سال دوره پیشدانشگاهی تبدیل شد.
در حال حاضر هنرستان موسیقی با بیش از یک قرن سابقه و بهرهگیری از اساتید مجرب و خبره، یکی از قدیمیترین مراکز آموزش در کشور است که با کشف، آموزشوپرورش نخبگان موسیقی، جایگاه رفیع و برجسته خود را در زمینه آموزشی موسیقی نمایان ساخته است. هنرجویان از پایه هفتم پس از موفقیت در آزمون تحت نظر اساتید مجرب طی هفت سال در دو رشته نوازندگی ساز ایرانی، نوازندگی ساز جهانی آموزشدیده و فارغالتحصیل میشوند و میتوانند پس از آن تحصیلات خود را در مرکز علمی-کاربردی موسیقی بهصورت آکادمیک ادامه دهند و یا از طریق آزمون ورودی دانشگاه سراسری و یا آزاد، به تحصیلات خود ادامه دهند.
آموزش موسیقی باید شبیه به یک سربازخانه باشد
اکبر محمدی مدرس موسیقی و از شاگردان سابق هنرستان موسیقی تهران درباره این اتفاق میگوید: حس خوبی دارد و مسیر فرهنگی که طی شده تا به اینجا برسد خیلی قابلتوجه و البته قابلستایش است. امیدوارم این شکل مراسم ادامه داشته باشد و در آینده نیز شاهد آن باشیم.
او ادامه داد: یکی از خاطرات جالبی که ما در طول سال تحصیلی داشتیم و بسیار در ذهنمان باقیمانده این است که همیشه یک نظم و دیسیپلین زیادی در مبحث آموزشی ما وجود داشت و همین امر باعث پیشرفت امروز ما شده است.
محمدی اضافه کرد: وقتی بچههای امروز را با خودمان مقایسه میکنم متوجه یک تفاوت فاحش میشوم. در حقیقت به قول لوریس چکناوریان آموزش موسیقی باید شبیه به یک سربازخانه باشد و همان نظم و همان کار را برای کسب موفقیت داشته باشیم.
صد سالگی هر اتفاقی باید جشن گرفته شود
احسان آقایی دبیر این جشن هم درباره این اتفاق گفت: اعتقاد دارم صد سالگی هر اتفاقی باید جشن گرفته شود. حالا اگر این اتفاق یک اتفاق هنری است که دیگر وجوه بازتاب آن بسیار مهمتر و بزرگتر است. اگر همین کشورهای حوزه خلیجفارس یک چنین اتفاقی را در تاریخ خود داشتند مطمئن باشید کاری میکردند که دنیا بفهمد. صد سالگی هنرستان موسیقی تهران اتفاق ویژه و باشکوهی است که امیدوارم رسانهها صدای ما را به گوش همه برسانند.
برگزاری چنین جشنی اتفاق خیلی خوب است
ملیحه سعیدی مدرس و شاگرد اسبق این هنرستان درباره این جشن گفت: خیلی خوشحالم که چنین حرکتی برای اهالی هنر انجام شد و از هنرمندان در زمان حیاتشان تقدیر و تشویق صورت میگیرد. هنرمندان به همین تقدیرها دلخوش هستند. برگزاری چنین جشنی برای اولین بار، اتفاق خیلی خوبی است.
او ادامه داد: خوب به یاد دارم که در آن زمان من مشغول یادگیری ساز ویولن بودم و روزی در زیر پنجره در حیات نشسته بودم که صدای سازی را شنیدم و بهیکباره شیفته آن شدم و بعد متوجه شدم که آن ساز قانون است، بلافاصله به اتاق آقای نقیبی که در آن زمان ناظم ما بودند رفته و اصرار فراوان کردم تا بتوانم در این کلاس شرکت کنم.
سعیدی اضافه کرد: آنقدر از سمت من اصرار و از سمت او انکار ادامه داشت تا اینکه به من اجازه حضور در این کلاس داده شد و من نیز با اشتیاق این کلاس را رفته و امروز به این جایگاه دست پیدا کردم. خیلی خوشحالم که آن روز در زیر آن پنجره این ساز را شنیده و اینطور شیفته آن شدم.
هدف ما از برگزاری این رویداد فقط برگزاری جشن نیست
محمد الهیاری مدیرکل دفتر توسعه و آموزشهای هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز درباره این برنامه توضیح داد: هدف ما از این رویداد فقط برگزاری جشن نیست. رویکرد ما در برگزاری جشن موضوع مهم روند پژوهشی بود که همین موضوع نشاندهنده ریلگذاری است که صرفاً با هدف جشن برای جشن اتفاق نمیافتد.
روز پنجشنبه 27 دیماه ساعت 15 جشن صدسالگی این هنرستان در تالار وحدت با برنامههای ویژه برگزار خواهد شد.
افزودن یک دیدگاه جدید