برنامه یاد بعضی نفرات
 
در شب ترکمن آینه‌دار چه گذشت؟
علی مغازه‌ای: موسیقی ترکمن یکی از هویت‌مندترین موسیقی‌های ما است
شب ترکمن آینه‌دار با آیین رقص خنجر مردان شروع و با همنوازی زنبورک پدر و دختری از ترکمن به پایان رسید.   

«علی مغازه‌ای» -دبیر اجرایی این فستیوال- در دومین شب ششمین آینه‌دار با یک ساز زنبورک روی صحنه آمد و بعد از اجرای قطعه‌ای گفت: «موسیقی ترکمن یکی از هویت‌مندترین موسیقی‌ها است که همه با آن آشنا هستیم، یکی از دلایل آشنایی این موسیقی برای ما این است که بعد از انقلاب از  رادیو و تلویزیون زیاد پخش می‌شد. امشب رقص خنجر هم اجرا می‌شود و بحث‌های زیادی درباره موسیقی و رقص خنجر مطرح بوده است. ساز زنبورک، قاووز هم گفته می‌شود که ترکمنی شده قوپوز است. قوپوز ساز زخمه‌ای و مضرابی ترک‌های آذربایجان است. همچنین به نظر می‌آید دو تار ترکمن یکی از زیباترین سازهای جهان باشد. »

او سپس از هنرمندان ترکمن خواست تا برای اجرای رقص خنجر به صحنه بیایند.

تاجبردی قرنجیگ، رحیم بردی قرنجیگ، امان بردی قرنجیگ، حمید کم، محمد ایری رقص آیینی ترکمن را انجام دادند، سپس دبیر اجرایی آینه‌دار به شباهت صدایی که از ساز زنبورک در می‌آید با صدای رقصنده‌های خنجر اشاره کرد.

باغشی دردی طریک، حمید کم نوازندگان دوتار، خداوردی طریک نوازنده کمانچه، هنرمندانی بودند که برای اجرای عروسی ترکمن وارد صحنه شدند.

مغازه‌ای با اشاره به بخشی‌های ترکمن توضیح داد: بخشی‌های این منطقه باغشی شناخته می‌شوند که این واژه سابقه دیرینه‌ای دارد. باغ در زبان ترکی به معنی «نگاه کن» هم هست و باغشی می‌تواند به هم ریشه نگاه کردن هم باشد و منابعی که بتواند تمام زوایا و ابعاد بخشی را برای ما باز کند مدون نیست.

دردی طریک یکی از مهمترین بخشی‌های ترکمن ایران است. او یادگار باغشی‌های قدیم ایران است.

تقی یوسف‌نیا نوازنده تویدوک(یدی بوغون) به همراه زوج هنری‌اش احمد کشواد خواننده هنرمندان دیگری از ترکمن بودند که روی صحنه آمدند تا موسیقی که برای درمان بیماران می‌نواختند، اجرا کنند.

دبیر اجرایی آینه‌دار درباره این بخش از اجرا توضیح داد: بحث درمان بین ترکمانان یکی از گونه‌های موسیقی است که به اشتباه موسیقی درمانی گفته می‌شود. این موسیقی دو گونه دارد، گونه‌ای که پرخوانی و به صورت نمایشی است و ما صلاح ندانستیم موسیقی نمایشی در آینه‌دار اجرا شود. گونه دیگر این موسیقی با نی انجام می‌شود که در ترکمن غارقی گفته می‌شود و در بین ترکمن‌ها انواع مختلفی دارد. آقای کشواد و یوسف نیا به بالین بیماران به ویژه مبتلایان به سرخک می‌رفتند و اجرا می‌کردند.

باغشی براتعلی یگانه هنرمند دیگری بود که به صحنه آمد و قطعاتی از عروسی‌های شمال شرق ترکمن صحرا را با دوتار ابریشم به نمایش گذاشت.

این هنرمند که اهل درگز است، فرزند بخشی اولیاقلی یگانه یکی از اسطوره‌های ترکمن درگز است.

به گفته مغازه‌ای ترکمن‌های درگز در خراسان رضوی فعلی ولی در شمال خراسان از نظر فرهنگی و گویش، تفاوت بسیاری با ترکمن‌های شرق دریای خزر دارند. بخشی براتعلی یگانه قطعه‌ای هم برای پدرش اجرا کرد. بخشی اولیاقلی سال ۵۸ از دنیا رفت.

بخشی عاشورگلدی برزین نوازنده دوتار به همراه حمیدکم نوازنده کمانچه هنرمندان دیگری بودند که روی صحنه آمدند.

دبیر اجرایی آینه‌دار درباره عاشورگلدی گفت: این هنرمند در روستای بسیار زیبایی نزدیک کلاله زندگی می‌کند و شهرتی فراتری از ایران دارد. او چون در عاشورا به دنیا آمده اسم عاشور گلدی را برایش انتخاب کرده‌اند، این هنرمند برادر دیگری به اسم حاج گلدی دارد که کمانچه‌نواز چیره دستی است و به علت بیماری که داشته، نتوانسته در ششمین دوره آینه‌دار حضور پیدا کند. به همین دلیل حمید کم نوازنده قیچک، عاشور گلدی را در این اجرا همراهی می‌کند.

این دو هنرمند اشعاری از مختوم‌قلی هنرمند پیشکسوت ترکمن اجرا کردند.

یکی از بخش‌های جالب توجه شب ترکمن آینه‌دار حضور عاشور محمد قان‌یخمز نوازنده ۸۹ ساله یدی‌بوغون (نی) ترکمن و بخشی آرازمحمد باخوشی خواننده و نوازنده دوتار اهل ترکمن با بیش از ۸۰ سال روی صحنه تالار رودکی بود.

عاشور محمد قان یخمز موسیقی که برای درمان کودکان به کار برده می‌شده، اجرا کرد.

بخشی آراز محمد نیز در آخر لحظات به تهران رسید.

اولین سانس آینه‌دار در دومین شب این فستیوال با اجرای محمد ایری و دخترش گل‌آیم ایری به پایان رسید.

به گفته مغازه‌ای ایری یک هنرمند چند وجهی است که چند ساز  مثل دیل‌لی تویدوک(نی زبانه دار) و زنبورک را می‌نوازد. گل آیم دختر این هنرمند که اسمش به معنای ماه گل است نیز به عنوان نماینده زنان ترکمن در این فستیوال حضور دارد. او به تازگی عروس شده و دیگر به صحنه نمی‌آید بنابراین ممکن است شما امشب آخرین اجرای او را ببینید. به عبارتی حسن خان سانس اول امشب آینه‌دار بده بستون پدر و دختری با صدای ساز زنبورک است.

ششمین فستیوال آینه‌دار از ۲۰ تا ۲۲ آذر ماه در تالار رودکی اجرا می‌شود. آیین پایانی این رویداد ۲۴ آذرماه در تالار وحدت برگزار می‌شود.
تاریخ انتشار : جمعه 22 آذر 1398 - 15:46

افزودن یک دیدگاه جدید

محتوای این فیلد خصوصی است و به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.

Plain text

  • هیچ تگ HTML ی مجاز نیست.
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.



دانلود علی مغازه‌ای: موسیقی ترکمن یکی از هویت‌مندترین موسیقی‌های ما است | موسیقی ما