در اولین نشست تخصصی موسیقی ردیف و مقامی ایران مطرح شد
هویت آواز ایرانی از بین رفته و تجاری شده است
موسیقی ما – روز گذشته -23 فروردین- اولین نشست بررسی تخصصی موسیقی ردیف و مقامی ایران با عنوانِ «آداب اجرا و آموزش موسیقی» با حضور مجید کیانی (مدرس موسیقی و نوازنده سنتور)، رامبد صدیف (خواننده و ردیفدان موسیقی ایرانی)، علی بیانی (نوازنده سهتار)، عطا امیدوار (موسیقیدان)، علیاکبر شکارچی (نوازنده کمانچه استاد موسیقی ایرانی) و مهدی آذرسینا (آهنگساز و ردیفدان) برگزار شد. در ابتدای این برنامه قطعات موسیقی دوتار شمال خراسان توسط «علیرضا سلیمانی» و در ادامه نشست توسط حیدر و حمید سلیمانی اجرا شد. «علیاکبر شکارچی» نیز بعد از صحبتهای خود قطعاتی کوتاه نواخت.
«علی بیانی» اولین سخنرانِ این مراسم بود که دربارهی آدابِ موسیقی گفت: «در فرهنگ ما اساس هر چیزی بر اساس آداب ریخته میشود و در این میان افرادِ نکات کلیدی را برای ما به جا گذاشتهاند تا به آن عمل کنیم و نتیجه درستی بگیریم. ادب باعث میشود تا هدف ما با نظم پیش رود. بزرگان ما کتابهای مختلفی درباره آداب هر فن و پیشهای نوشتهاند. برداشت ما از یک بیت شعر، موسیقی یا یک نوشته با توجه به جایگاه ما نسبت به آن امر تأثیرات مختلفی را بر روی ما خواهد داشت. پرداختن به نوع تأثیر هر اثر هنری بر روی افراد، مراحل مختلفی دارد و میتوان مطالعات بالایی روی آن انجام داد.»
او با بیانِ اینکه روحِ آدمی به دباغی نیاز دارد، گفت: «باید روح خود را از آلودگیها پاک کنیم. پاکی وجود ما به دوستان، خانواده، محیط و… بستگی دارد. هنر پاک و زلال است و میتواند به ما آرامش ببخشد. هر کسی میتواند در هنر به فن دست پیدا کند و مهارت داشته باشد ولی آیا هنر نشان دادن مهارت است؟ موسیقی همانند خود ما دو وجه دارد؛ یک وجه آن جسم و فیزیک آن و یک بخش هم جان آن است. اگر جان هنر و موسیقی را از آن بگیریم کارش تمام و خوفناک خواهد شد. تمام تلاش فرد برای به دست آوردن تکنیک و مهارت هر هنری برای رسیدن به جان و وجود آن هنر است.»
مجید کیانی: نوازنده نباید بیجهت چیزی را از گفتههای بزرگان تغییر دهد
«مجید کیانی» به عنوانِ دومین سخنرانِ این جلسه با بیانِ اینکه تنها کتاب «عبدالقادر مراغهای» به خوبی درباره آداب موسیقی صحبت کرده است، گفت: «یک نوازنده قبل از هر چیزی باید امین باشد و به درستی موسیقی را اجرا کند و بیجهت چیزی را از گفتههای بزرگان تغییر ندهد مگر اینکه به جایگاه بزرگی در موسیقی رسیده باشد. بهتر این است که اصل آموزش را در آداب شفاهی ببینم و به صورت سینه به سینه آن را فرا بگیریم و زمان بیشتری را با استادان خود بگذرانیم.»
او میگوید هنر باید با فضیلت همراه باشد: «فضیلت جایی عمل میکند که ذوق و احساس وجود داشته باشد. ذوق و احساس سطحی کارساز نیست بلکه باید عمیق باشد. موسیقی ردیف ما مثل زبان، متعلق به امروز است و باید با توجه به گذر زمان آن را پیش ببریم. گاهی هنرمند موسیقی، فن را به خوبی میداند ولی نمیتواند به درستی اجرا کند چراکه احساس او خالص نیست و مخاطب نمیتواند با او و هنرش ارتباط برقرار کند. همچنین موسیقی باید در سطح عوام اجرا شود تا مورد پسند واقع شود. موسیقی عوام پسند در نوع خودش خوب و لازم است. اگر میخواهیم یک موسیقی متفکرانه اجرا کنیم باید آن را با ذوق و احساس همراه کنیم. زمانی که در یک فضای بد زندگی کنیم احساس خوبی نخواهیم داشت ولی زمانی که در یک جامعه خوب سیر کنیم، کتاب، موزیک، معماری … خوب ببینیم ما نیز خوب خواهیم شد.»
علیاکبر شکارچی: باید انرژی منفی را از خود دور کنیم تا به نتیجه برسیم
«علیاکبر شکارچی» - آهنگساز و نوازندهی نامی کمانچه- به عنوان سومین سخنران ضمن ابراز تأسف برای حوادث ایام عید، گفت که ما ایرانیها هیچگاه نباید همدیگر را تنها بگذاریم و باید دست هم را در مواقع سختی بگیریم: «همه ما یک جسم و یک جان داریم. باید همانند جسممان روان خود را نیز تغذیه کنیم. باید پاک زندگی کنیم آنگونه راحت خواهیم بود. موسیقی باید به گونهای باشد که برای مردم مفید باشد. نوازنده شدن به یک عمر زمان نیاز دارد. اگر بخواهیم برای موسیقیدان شدن زمان تعیین کنیم اصل هنر را از دست خواهیم داد. باید صبور بود تا به نتیجه برسیم. گاهی اوقات برای موسیقیدانها خیال منفی زیادی پیش میآید که تمرکز فرد را بر هم میزند. باید انرژی منفی را از خود دور کنیم تا به نتیجه برسیم. فکر و خیال منفی ما را از هدفمان دور میکند.»
به گفتهی این آهنگساز، یک نوازنده باید هر چه را که بلد است اجرا کند حتی اگر بد باشد چون اینگونه است که آماده میشود به اجراهای بزرگتر رود و بتواند جلوی عموم اجرا کند: «معلمها باید رمز و راز کار کردن را به درستی بدانند و نباید اعتماد به نفس شاگرد خود را از او بگیرند. اگر دیدیم یک شاگرد حتی در یک سال هم هیچ تغییری نکرد او را سرخورده نکنیم چون در آخر نتیجه خواهیم گرفت. اگر معلم سرشار از عشق باشد، شاگرد نیز همینگونه عمل خواهد کرد.»
این موسیقیدان در ادامه صحبتهای خود لحظاتی را به نواختن کمانچه اختصاص داد.
رامبد صدیف: آواز ایرانی تجاری شده و هویت آن از بین رفته است
رامبد صدیف چهارمین سخنران این نشست چند نکته درباره آواز بیان کرد و گفت: «علیرغم رشد روزافزون موسیقی در بین جوانان به دلیل برنامههای نادرست توجه درستی به آوازهای نواحی ایرانی نشده است و این امر باعث تجاری شدن و از بین رفتن هویت آواز ایرانی شده است. همچنین طی دهههای پیشین توجهی به استادان آن نشده است. همچنین توجه نکردن رسانهها به استادان آواز نواحی که در نتیجه باعث تربیت شدن شاگردان عاری از خلاقیت شده است.»
صدیف در ادامه حین نام بردن اسامی تعدادی از استادان آواز نواحی به گریه افتاد و ضمن عذرخواهی ادامه داد: «بیتوجهی به آواز نواحی باعث شده تا شاگردان موسیقی نحوه درست موسیقی نواحی را نبینند و با آن آشنا نباشند. همنشینی استادان و هنرجویان اجازه رشد را به آنها میداد. الآن بیشتر کارها کپی کاری است گرچه که در گذشته آنگونه نبود.»
مهدی آذرسینا: آدمی که با موسیقی سرو کار ندارد مرده است
«مهدی آذرسینا» پنجمین سخنران گفت: «در موسیقی ما نوازنده حرف اول را میزند. باید بدانیم که از موسیقی چه میخواهیم. هدف انسانهایی که برای تعلیم و تربیت تلاش میکنند این است که جنبه انسانیت افراد را تربیت کنند. موسیقی زبان گنگی دارد و باید سواد آن را به خوبی داشت تا بتوان فهمید که چه میگوید. برای آموزش موسیقی نواحی بدانیم چه لازم است. باید آموزش سینه به سینه و شنیداری در آموزش موسیقی کودک در نظر گرفته شود. از ابتدا نباید برای کودکان نت را آموزش داد .آدمی که با موسیقی سرو کار ندارد مرده است و من نمیدانم چگونه زندگی میکند؟»
«علی بیانی» اولین سخنرانِ این مراسم بود که دربارهی آدابِ موسیقی گفت: «در فرهنگ ما اساس هر چیزی بر اساس آداب ریخته میشود و در این میان افرادِ نکات کلیدی را برای ما به جا گذاشتهاند تا به آن عمل کنیم و نتیجه درستی بگیریم. ادب باعث میشود تا هدف ما با نظم پیش رود. بزرگان ما کتابهای مختلفی درباره آداب هر فن و پیشهای نوشتهاند. برداشت ما از یک بیت شعر، موسیقی یا یک نوشته با توجه به جایگاه ما نسبت به آن امر تأثیرات مختلفی را بر روی ما خواهد داشت. پرداختن به نوع تأثیر هر اثر هنری بر روی افراد، مراحل مختلفی دارد و میتوان مطالعات بالایی روی آن انجام داد.»
او با بیانِ اینکه روحِ آدمی به دباغی نیاز دارد، گفت: «باید روح خود را از آلودگیها پاک کنیم. پاکی وجود ما به دوستان، خانواده، محیط و… بستگی دارد. هنر پاک و زلال است و میتواند به ما آرامش ببخشد. هر کسی میتواند در هنر به فن دست پیدا کند و مهارت داشته باشد ولی آیا هنر نشان دادن مهارت است؟ موسیقی همانند خود ما دو وجه دارد؛ یک وجه آن جسم و فیزیک آن و یک بخش هم جان آن است. اگر جان هنر و موسیقی را از آن بگیریم کارش تمام و خوفناک خواهد شد. تمام تلاش فرد برای به دست آوردن تکنیک و مهارت هر هنری برای رسیدن به جان و وجود آن هنر است.»
مجید کیانی: نوازنده نباید بیجهت چیزی را از گفتههای بزرگان تغییر دهد
«مجید کیانی» به عنوانِ دومین سخنرانِ این جلسه با بیانِ اینکه تنها کتاب «عبدالقادر مراغهای» به خوبی درباره آداب موسیقی صحبت کرده است، گفت: «یک نوازنده قبل از هر چیزی باید امین باشد و به درستی موسیقی را اجرا کند و بیجهت چیزی را از گفتههای بزرگان تغییر ندهد مگر اینکه به جایگاه بزرگی در موسیقی رسیده باشد. بهتر این است که اصل آموزش را در آداب شفاهی ببینم و به صورت سینه به سینه آن را فرا بگیریم و زمان بیشتری را با استادان خود بگذرانیم.»
او میگوید هنر باید با فضیلت همراه باشد: «فضیلت جایی عمل میکند که ذوق و احساس وجود داشته باشد. ذوق و احساس سطحی کارساز نیست بلکه باید عمیق باشد. موسیقی ردیف ما مثل زبان، متعلق به امروز است و باید با توجه به گذر زمان آن را پیش ببریم. گاهی هنرمند موسیقی، فن را به خوبی میداند ولی نمیتواند به درستی اجرا کند چراکه احساس او خالص نیست و مخاطب نمیتواند با او و هنرش ارتباط برقرار کند. همچنین موسیقی باید در سطح عوام اجرا شود تا مورد پسند واقع شود. موسیقی عوام پسند در نوع خودش خوب و لازم است. اگر میخواهیم یک موسیقی متفکرانه اجرا کنیم باید آن را با ذوق و احساس همراه کنیم. زمانی که در یک فضای بد زندگی کنیم احساس خوبی نخواهیم داشت ولی زمانی که در یک جامعه خوب سیر کنیم، کتاب، موزیک، معماری … خوب ببینیم ما نیز خوب خواهیم شد.»
علیاکبر شکارچی: باید انرژی منفی را از خود دور کنیم تا به نتیجه برسیم
«علیاکبر شکارچی» - آهنگساز و نوازندهی نامی کمانچه- به عنوان سومین سخنران ضمن ابراز تأسف برای حوادث ایام عید، گفت که ما ایرانیها هیچگاه نباید همدیگر را تنها بگذاریم و باید دست هم را در مواقع سختی بگیریم: «همه ما یک جسم و یک جان داریم. باید همانند جسممان روان خود را نیز تغذیه کنیم. باید پاک زندگی کنیم آنگونه راحت خواهیم بود. موسیقی باید به گونهای باشد که برای مردم مفید باشد. نوازنده شدن به یک عمر زمان نیاز دارد. اگر بخواهیم برای موسیقیدان شدن زمان تعیین کنیم اصل هنر را از دست خواهیم داد. باید صبور بود تا به نتیجه برسیم. گاهی اوقات برای موسیقیدانها خیال منفی زیادی پیش میآید که تمرکز فرد را بر هم میزند. باید انرژی منفی را از خود دور کنیم تا به نتیجه برسیم. فکر و خیال منفی ما را از هدفمان دور میکند.»
به گفتهی این آهنگساز، یک نوازنده باید هر چه را که بلد است اجرا کند حتی اگر بد باشد چون اینگونه است که آماده میشود به اجراهای بزرگتر رود و بتواند جلوی عموم اجرا کند: «معلمها باید رمز و راز کار کردن را به درستی بدانند و نباید اعتماد به نفس شاگرد خود را از او بگیرند. اگر دیدیم یک شاگرد حتی در یک سال هم هیچ تغییری نکرد او را سرخورده نکنیم چون در آخر نتیجه خواهیم گرفت. اگر معلم سرشار از عشق باشد، شاگرد نیز همینگونه عمل خواهد کرد.»
این موسیقیدان در ادامه صحبتهای خود لحظاتی را به نواختن کمانچه اختصاص داد.
رامبد صدیف: آواز ایرانی تجاری شده و هویت آن از بین رفته است
رامبد صدیف چهارمین سخنران این نشست چند نکته درباره آواز بیان کرد و گفت: «علیرغم رشد روزافزون موسیقی در بین جوانان به دلیل برنامههای نادرست توجه درستی به آوازهای نواحی ایرانی نشده است و این امر باعث تجاری شدن و از بین رفتن هویت آواز ایرانی شده است. همچنین طی دهههای پیشین توجهی به استادان آن نشده است. همچنین توجه نکردن رسانهها به استادان آواز نواحی که در نتیجه باعث تربیت شدن شاگردان عاری از خلاقیت شده است.»
صدیف در ادامه حین نام بردن اسامی تعدادی از استادان آواز نواحی به گریه افتاد و ضمن عذرخواهی ادامه داد: «بیتوجهی به آواز نواحی باعث شده تا شاگردان موسیقی نحوه درست موسیقی نواحی را نبینند و با آن آشنا نباشند. همنشینی استادان و هنرجویان اجازه رشد را به آنها میداد. الآن بیشتر کارها کپی کاری است گرچه که در گذشته آنگونه نبود.»
مهدی آذرسینا: آدمی که با موسیقی سرو کار ندارد مرده است
«مهدی آذرسینا» پنجمین سخنران گفت: «در موسیقی ما نوازنده حرف اول را میزند. باید بدانیم که از موسیقی چه میخواهیم. هدف انسانهایی که برای تعلیم و تربیت تلاش میکنند این است که جنبه انسانیت افراد را تربیت کنند. موسیقی زبان گنگی دارد و باید سواد آن را به خوبی داشت تا بتوان فهمید که چه میگوید. برای آموزش موسیقی نواحی بدانیم چه لازم است. باید آموزش سینه به سینه و شنیداری در آموزش موسیقی کودک در نظر گرفته شود. از ابتدا نباید برای کودکان نت را آموزش داد .آدمی که با موسیقی سرو کار ندارد مرده است و من نمیدانم چگونه زندگی میکند؟»
تاریخ انتشار : شنبه 24 فروردین 1398 - 13:21
افزودن یک دیدگاه جدید