برنامه یاد بعضی نفرات
 
نگاهی به قطعه «افشان» از پروژه «عصیان»
تکنیک در خدمت زیبایی
[ آرپژ تیموریان - نوازنده ]

در عصری زندگی می‌کنیم که همه چیز خیلی ساده و بی دردسر به دستمان می‌رسد. «کلیک‌ها» تمام زندگی ما را تسخیر کرده‌اند و فیس‌بوک و تلگرام و اینستاگرام محلی برای عرضه و تقاضا شده‌اند.
 
با توجه به محدودیت‌ها و دشواری‌ها و هزینه‌های سنگین نشر آثار موسیقی، این محیط‌های مجازی محل مناسبی برای عرضه آثار و نواخته‌های موزیسین‌ها و حتی مطرح شدنِ آنها است. اما نکته‌ای که نادیده گرفته می‌شود، شأن و ماندگاری اثری است که هنرمند در این محیط‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد. گاه می‌بینیم که اثر و نواخته‌ی موزیسینی دارای ارزش هنری است اما تصویر و یا صوت فاقد کیفیت و ارزش اجتماعی است. یعنی دیده شدنمان را بر منزلت و احترام به هنر ترجیح می‌دهیم.
 
میدیا فرج‌نژاد هم مثل تمام هنرمندان از ابتدا برای ارائه کارهایش از شبکه‌های اجتماعی بهره برده، اما تفاوت در این جا است که استفاده‌ی او از این امکانات ضربه‌ای به شأن و منزلت هنر موسیقی وارد نکرده؛ چرا که او تمام توان خود را برای ارائه بهترین کیفیت به کار می‌گیرد و همان راهی را طی می‌کند که برای تولید آلبوم موسیقی می‌پیماید.
 
او مدتی است پروژه‌ای را به نام «عصیان» در عملکرد کاری خود قرار داده و هر بار تک‌آهنگی را منتشر کرده و در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌دهد. ویژگی این پروژه این است که  به استودیو می‌رود و یک بار قطعه را می‌نوازد و ضبط می‌کند. اهل فن می‌دانند که این کار به سرانجام نمی‌رسد مگر با تسلط فراوان بر ساز و اعتماد بنفسی عالی در نواختن.
 
قطعه «افشان» سومین قطعه از پروژه عصیان است که در چند روز اخیر در دسترس ما قرار گرفته. آهنگساز و نوازنده تار «میدیا فرج‌نژاد» است، نوازندگی و تنظیم بم‌کمان را «مصباح قمصری» بر عهده داشته و میکس این قطعه توسط «پیمان توسلی» صورت پذیرفته است. این قطعه در آواز «افشاری» به اجرا در آمده است.
 
چندی است که موسیقی دستگاهی ما دست‌خوش تغییر شده. بیشتر آهنگسازان جوان، قطعات‌شان بر پایه مطیف و الگوهای ریتمیک شکل می‌گیرد تا خط ملودی. این در حالی است که موسیقی دستگاهی ایران ملودی‌محور بوده و اکثر آهنگ‌های ماندگار این حوزه بر پاپه ملودی و شعر ساخته شده‌اند. اما قطعه «افشان» از این جهت دارای اهمیت است که دو خصیصه را در خود جای داده است یعنی هم از مُطیف و الگوی ریتمیک بهره برده و هم می‌توانید ملودی را در این قطعه درک و دنبال کنید. ضمن این‌که تکینک‌های اجرایی معنا و مفهوم موسیقی را از بین نبرده است.
 
استفاده ی به جا و دلنشین از ریجیست های مختلف ساز تار در نوازندگی فرج‌نژاد قابل تحسین است که این موضوع توانایی این ساز را برای حمل قطعات این چنین سنگین به رخ می‌کشد. سونوریته تار به هیچ عنوان در سرعت‌های بالای اجرا زنده نیست و از احساس قطعه کم نمی‌کند. گردش ملودی در افشاری شنونده را به دنبال خود می‌کشد و با فراز و فرودهای آن همراه می‌کند. ریزها، دُراب‌ها، پاساژها همه و همه بی‌نهایت ریزبینانه و دقیق انتخاب و نواخته شده است. هم‌نشینی ساز تار با قدمت چندصد ساله با ساز نوپایی مانند «بم‌کمان» این هوشیاری را ایجاد می‌کند که اگر بر روی تنظیم و آهنگسازی قطعه‌ای خوب فکر شود وجود سازی نوپا و تازه ابداع شده هیچ گزشی به موسیقی وارد نکرده بلکه باعث می‌شود به صدا و طعمی جدید دست یابیم که ما را از دایره‌ی تکرار بیرون کشد.
 
مصباح قمصری چون میدیا فرج‌نژاد در این قطعه خوش درخشید. با توجه به این نکته  که نوازندگی سازهای بیس شعور و خلاقیت خاصی را طلب می‌کند و فرد باید با تفکر بیس‌نوازی آشنا باشد و بم‌کمان سازی است که هیچ‌گونه رپرتواری برای آن تدوین نشده  و کلاس آموزشی ندارد و خود نوازنده این ساز را طراحی کرده نواختن آن را فرا گرفته است، نشانگر همت والای او در امر تحقیق، ابداع و نوازندگی است.
 
 تا قبل از وجود بم کمان، آنسامبل ها، برای برطرف کردن نیاز صدای باس، از ساز کمانچه‌باس استفاده می‌کردند که در واقع جانشین ایرانی ساز ویولنسل بود و اغلب با همان تکنیک‌ها و آرشه نواخته می‌شد اما مصباح قمصری با طراحی ساز «بم کمان» سازی درخور توجه را به سازهای ما اضافه نمود. او این ساز را  به جای آرشه  با انگشت می‌نوازد و از تکنیک و تفکر بالایی در امر نوازندگی آن برخوردار است. نکته حائز اهمیت این است که قمصری فقط برای تولید حجم صوتی باس از این ساز استفاده نمی‌کند، بلکه آن را به عنوان سازی مستقل که قابلیت تکنوازی در تمام ژانرهای موسیقی را دارد به جامعه موسیقی ایران معرفی کرد که خود منجر به شنیدن صدایی نو و خاص و پرتحرک  شده است.
 
 قطعه «افشان» را می‌توان نوگرا دانست. نوگرایی با حفظ ارزش‌های موسیقی دستگاهی و دریافت‌های درونی آهنگساز از روزگار کنونی.
 
امیدوارم همکاری این دو موزیسین مستعد ادامه یابد و شاهد قطعات دل‌ربای دیگری باشیم.
منبع: 
موسیقی ما
تاریخ انتشار : یکشنبه 19 شهریور 1396 - 15:14

افزودن یک دیدگاه جدید

محتوای این فیلد خصوصی است و به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.

Plain text

  • هیچ تگ HTML ی مجاز نیست.
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.



دانلود تکنیک در خدمت زیبایی | موسیقی ما