برنامه یاد بعضی نفرات
 
گزارش سه اجرای شب گذشته جشنواره موسیقی فجر در تالار رودکی
از شال دیوانا که بر گردن شوالیه آواز ایران افتاد تا دو نوازنده و ده‌ها آهنگساز
موسیقی ما - شب گذشته تالار رودکی میزبان سه گروه موسیقی در جشنواره موسیقی فجر بود . در سانس اول «ستاره بهشتی» و «پانیذ فریوسفی» یک دوئت زهی اجرا کردند. در این اجرا مجموعه‌ای از قطعات ساخته شده توسط آهنگسازان معاصر ایرانی با حضور آهنگسازان و چهره‌هایی چون شاهین فرهت، صنم قرچه‌داغی، مهرداد پاکباز، علی رادمان، امین هنرمند، علی بیرنگ و محمدرضا تفضلی اجرا شد.
 
در این کنسرت قطعاتی از شاهین فرهت، صنم قرچه‌داغی، علی رادمان، هرمز فرهت، محمدرضا تفضلی، امین هنرمند، مهرداد پاکباز و علی بیرنگ توسط این دو نوازنه اجرا شد. بخش اول برنامه به اجرای دوئت ویولن و ویولا ساخته‌ی «شاهین فرهت» اختصاص داشت که دارای سه موومان بود. پیش از آغاز این بخش ستاره بهشتی به معرفی کار پرداخت و شاهین فرهت هم توضیحاتی درباره این دوئت داد. در بخش بعدی نوبت به اجرای اثری از «محمدرضا تفضلی» رسید. دوئت او متشکل از دو موومان بود که اولی قطعه‌ای پرهیجان و پر از آرشه‌های سریع دو نوازنده بود و دومی با آرامش آغاز شد و در ادامه با آرشه‌های سریع و پاس‌کاری میان ویولن و ویولا پیگیری شد. پس از آن دوباره خط اصلی ملودی پیگیری شد و  پس از لحظاتی دو نوازی، ویولن دوباره خط محوری را ترسیم کرد. در این بخش ویولا به عنوان ساز همراهی کننده حضور داشت. هر دو در لحظاتی با آرشه‌های سریع به اجرای برنامه پرداختند و در ادامه تک نوازی کردند. در بخش بعدی نوبت به اجرای قطعه‌ای از «مهرداد پاکباز» رسید. پیش از آغاز این بخش، پاکباز درباره‌ی این اثر گفت: «لابیرنت برگرفته از موسیقی شمال خراسان است  و نظام ریتمیک آن از شیوه ادوار حالتی استفاده کرده. چندمایگی را به راحتی می‌توانید در آن احساس کنید.»

پس از آن نوازندگان سازهایشان را کوک کردند. سرعت در اجرای این قطعه بسیار متغیر بود. در پاره‌ای موارد ملودی ارائه شده توسط دو نوازنده چفت می‌شد. در بخش بعدی نوبت به اجرای قطعه هرمز فرهت رسید. شاهین فرهت درمورد این قطعه گفت: «ظاهرا تمام قطعاتی که امروز شنونده آن هستیم برای همین کنسرت نوشته شده‌اند جز دوئت آقای هرمز فرهت. من از این قطعه خاطره‌ای دارم .آقای فرهت در سال 1963 زمانی که استاد دانشگاه UCLA بود این کار را نوشت.. این آهنگساز موسیقی کلاسیک امروز مقیم لندن است. امیدوارم در اردیبهشت سال بعد ایشان را در ایران ملاقات کنیم»

بعد از کوک دوباره‌ی سازها موومان اول اجرا شد. در بخش‌هایی از این موومان حاضران در سالن شاهد تکنوازی ویولن بودند و در بخش‌هایی هم شاهد تک‌نوازی ویولا. در بخش‌هایی هم دونوازی آنها بدون هیچ اختلاف زمانی شنیده می‌شد و در بخش‌هایی هم با یک فاز اختلاف یک جمله از سوی هر دو ساز تکرار می‌شد. بعد از آن نوبت به اجرای موومان دوم رسید. ملودی در ابتدای این بخش بسیار رونده‌تر از بخش قبلی بود. اجرای این قطعه بدون هیچ فاصله زمانی به موومان سوم رسید
.
حالا نوبت به اجرای قطعه ساخته شده توسط علی رادمان بود. او در این باره گفت: «این قطعه دچار تغییراتی شد چرا که یک بخش الکترونیک هم داشت و با حذف آن مجبور شدم بقیه بخش‌ها را هم دست‌خوش تغییر کنم. این قطعه یک موومان دارد که از سه ریز بخش تشکیل شده است. در بخش اول یک الگوی ریتمیک داریم. در بخش دوم مرکزیت با همین رتیم ایجاد شده است و در بخش سوم استنتاج از این بخش در راه است. در ضمن خیلی خوشحالم که امسال در ایران قطعات ساخته شده توسط آهنگسازان ایرانی زیاد اجرا شده است. این اتفاق باعث خوشبختی است.»

این بخش به آرامی و با طمئنینه آغاز شد. در ادامه زخمه‌های تند و پربرخورد آرشه نواخته شده است. در ادامه گسترش سیر ملودیک و زخمه‌های ارائه شده با ویولا و ویلن و تکرار جملات هر یک از نوازندگان توسط نوازنده دیگر به مرحله اجرا درآمد
.
در بخش بعدی با معرفی ستاره بهشتی، قطعه صنم قرچه‌داغی برای اجرا آماده شد. قرچه داغی پیش از آغاز برنامه از فریوسفی و بهشتی تشکر کرد و گفت: «این قطعه در یک موومان ارائه شده و یک موسیقی چند فرهنگی شامل مودال، تونال و آتونال است. نام این قطعه را به این خاطر هنوز هم در راهم... گذاشته‌ام که قطعه از جایی تمام می‌شود؛ اما من همچنان در راهم.» ارائه جملات توسط ویولن و جواب توسط ویولا و گسترش جملات که دارای حزن و اندوه هم بودند شنیده شد. حالا نوبت به اجرای کار «امین هنرمند» رسید. او درباره کارش گفت: «این موسیقی دارای یک موومان به فرم روندوسونال است که یک بخش تکرار شونده 4 بار در آن رائه می‌شود. کار من در این بخش شباهت‌هایی با کار آقای رادمان دارد. بین تکرارها دو اپیزود هست که ارتباط کلی با هم دارند. بخش اول ایستاتر است و بخش دوم کارکتر بحث گسترش می‌سازد»

بهشتی با آرشه‌های سریع کار را آغاز کرد و فریوسفی آن را ادامه داد. تکرار ها هم شنیده می‌شدند با تفاوت اندکی که میانشان وجود داشت. این قطعه سنگین و البته خیلی سریع بود. در ادامه ملودی ترسیم شده تکرار شد و توسعه یافت. بعد از آن قطعه‌ای از «علی بیرنگ» اجرا شد. این آهنگساز در ابتدا از فریوسفی و بهشتی بایت انتخاب کارش برای اجرا تشکر کرد و گفت: «نام این قطعه این روزها تهران مردم در دو دقیقه است. با 2تمپوپرس  تک موومانی. این کار در واقع نگاه من به این روزهای تهران است. یک فست فوروارد تهران از صبح تا شب در دو دقیقه. وقتی به عقب بر می‌گردیم به نظر می‌رسد کل شهر در یک حباب قرار دارد. با ترکیدن این حباب به وسیله یک نت مشخص می‌شود انتهای این جنب و جوش هیچ چیزی نیست. امیدوارم ارزش شنیدن داشته باشد.»

حالا نوبت دو نوازنده بود که با حرکت‌های سریع لیز خوردن ها و سرعت و لغزش و بخش های رونده و شاد و محزون و دوباره لیزخوردن ها را ترسیم کنند. در پایان هم با یک نت (ضربه سر انگشت روی سیم ویالن) حباب ترکید!
 
در پایان تمام کسانی که کارهایشان در این کنسرت اجرا شد روی صحنه آمدند و با دکتر بهشتی و پانیذ فریوسفی دیدار کردند.


تالار رودکی ساعت 21 میزبان کنسرت «شربل روحانا» - تربت- و «آزاد میرزاپور» - تار-  بود که همراه بااعضای گروه «گردون» عسل ملک‌زاده و شایان ریاحی – نوازندگان پرکاشن و سالار غفاربجویی به اجرای برنامه پرداختند.

در ابتدای این برنامه، قطعه‌ی «حوالی نوا» توسط آزاد میرزاپور اجرا شد. او در ابتدا تار نواخت و «روحانا» جواب او را داد. در این بین نوازندگان دیگر گروه مشغول فضاسازی بودند. این بخش کار در نوا شنیده شد و با توجه  به استفاده از نت‌های آلتره و کروماتیک، کار قدری از نوای ایرانی فاصله داشت. کار با سولوی کوبه‌ای‌ها وارد قسمت 10 ضربی شد که آن ده ضربی هم در نوا قرار داشت. در اواسط قطعه، سولوی تار اجرا در همین دستگاه به اجرا درآمد. در ادامه «آزاد میرزاپور» در درآمد تک‌نوازی کرد و در ادامه وارد گوشه‌ی نیشابورک شد و پس از آن گروه او را همراهی کرد. با توجه به اینکه نیشابورک وجه مشترکی میان دستگاه نوا و مایه عجم در موسیقی عربی به شمار می‌رود، «روحانا» در فضای عجم به زدن تقسیم (معادل آواز در عربی) مشغول شد. دوباره با استفاده گروه از گوشه نیشابورک کار به نوا بازگشت و با ملودی شاخص نغمه قطعه اول به پایان رسید.

با توجه به تغییراتی که در جدول جشنواره سی‌ویکم ایجاد شده بود و به واسطه آن گروه موسیقی گردون به جای تالار وحدت در تالار رودکی به روی صحنه رفت و از سوی دیگر به دلیل آنکه پس از کنسرت این گروه، گروه موسیقی راجستان هم باید به اجرای برنامه می‌پرداخت، تک‌نوازی میرزاپور و روحانا که پیش از این در بخش‌های مجزایی پیش‌بینی شده بود از برنامه حذف شد و  تک‌نوازی‌ها میان قطعات اجرا شدند. در بخش بعدی نوبت به اجرای قطعه «پرومس» رسید که آهنگسازی آن را «شربل روحانا» انجام داده بود.

بر اساس اعلام خود روحانا او این قطعه را برای میرزاپور نوشته بود و آن را به نوازنده موسیقی ایرانی تقدیم کرد. این قطعه به طور کلی در همان فضای عجم قرار داشت. بخش اول بداهه نوازی در این قطعه به عهده میرزاپور بود و در بخش بعدی روحانا کار را در مقام‌های موسیقی عرب و خاصه در نهاوند پیگیری کرد. در قسمت سوم این قطعه این دو نوازنده در مقام راست به بداهه نوازی پرداختند. بداههنوازی در این بخش به صورت ریتمیک ارائه شد. 
در بخش بعدی نوبت به اجرای صبایا (دختران) رسید. آهنگسازی این قطعه که در مقام صبا ساخته شده بود را هم «روحانا» انجام داده بود. در ادامه همنوازی میان میرزاپور و روحانا اتفاق افتاد و در ادامه میزاپور آواهایی از موسیقی کردی را ارائه داد. پس از آن هم نوبت به روحانا رسید تا وارد شود و بخشی از موسیقی لبنان را به صورت آوا رائه داد.

قطعه آیوا، قطعه بعدی بود که توسط گروه گردون به مرحله اجرا درآمد. در ادامه کرانه‌های صبا اجرا شد که قطعه‌ای طولانی و سه قسمتی بود. قسمت اول این قطعه در مایه شوشتری بود. در این بخش مایه‌های موسیقی کردی و لبنانی بدون ارائه ملودی خاصی از این دو موسیقی، به گوش می‌رسید. قسمت دوم این قطعه در مایه‌ی شور قرار داشت. اجرای ملودی‌های شور ایرانی به عهده میرزاپور بود و اجرای شور عربی را هم «شربل روحانا» به عهده داشت. پرکاشن‌ها و ویولن‌سل که در بسیاری از بخش‌ها به عنوان ساز همراهی کننده حضور داشتند، در این بخش تکنوازی هم داشتند. سولو پرکاشن در این بخش، قسمت تند موسیقی را ارائه داد و در انتها کار به شوشتری بازگشت. با اجرای این بخش که قطعه تندی به حساب می‌آمد، «کرانه‌های صبا» و کنسرت گروه گردون به پایان رسید.

 
در ادامه‌ی اجراهای بخش بین‌الملل،‌ گروه موسیقی «دیوانا» از راجستان در حالی به اجرای برنامه پرداخت که تعدادی از مسوؤلان هنری کشور چون «علی مرادخانی» - معاون هنری وزارت کشور-، «حمیدرضا نوربخش»- مدیر جشنواره- و همچنین «شهرام ناظری»- خواننده‌ی موسیقی سنتی ایران- از این برنامه دیدن کردند و سرپرست گروه به نشانه‌ی احترام، شال خود را بر گردن شوالیه‌ی آواز ایران انداخت.
 
به‌هنگام ورود «شهرام ناظری» سرپرست و همچنین خواننده‌ی گروه، با مشاهده‌ی این خواننده‌ی ایرانی، در حال هنرنمایی خود، برای او دست تکان دادند و خوش‌آمد گفتند. همچنین در ادامه‌ی برنامه به این ماجرا اشاره کرد که می‌داند «شهرام ناظری» در عرصه‌ی موسیقی ایرانی از مشاهیر است، به همین خاطر او را به روی صحنه دعوت کرد و به رسم احترام، شال خود را بر گردن او آویخت. در ادامه‌ی کنسرت نیز اعضای گروه نیز به‌نوبت، ناظری را در آغوش گرفتند و در ادامه، سرپرست گروه راجستان، با تشویق حاضران به همراهی کردن در اجرای دهانی یک ملودی، از عشق به سرزمین‌های پاکستان، هندوستان و ایران در کلامی ملودیک گفت.
 
گروه راجستان، موسیقی گروه را برآمده از جغرافیای زیست محیطی یک قوم توصیف کرد، همچنین با حاضر شدن بر جایگاه، به‌رسم محلی، شال‌های صنایع دستی را بر گردن اعضای گروه انداخت. «انورخان منقانيار» - سرپرست گروه دیوانا- يكي از سرشناس‌ترين خوانندگان نسل خود است؛ چهل سال دارد و در روستايي در مرز هند و پاكستان زندگي مي‌كند.  آواز او آميخته‌اي از موسيقي كلاسيك و مردمي هندوستان است. در گروه «دیوانا» قاضي خان بارانا، فيروز خان منقانيار،‌ داره خان و قوارخان منقانیار می‌نوازند


> عکس‌های سارا عبداللهی از دوئت ستاره بهشتی و پانیذ فریوسفی
> عکس‌های هلیا سعیدی از اجرای شریل روحانا و آزاد میرزاپور
> عکس‌های هلیا سعیدی از اجرای گروه دیوانا (راجستان)
منبع: 
اختصاصی سایت موسیقی ما
تاریخ انتشار : سه شنبه 27 بهمن 1394 - 11:04

افزودن یک دیدگاه جدید

محتوای این فیلد خصوصی است و به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.

Plain text

  • هیچ تگ HTML ی مجاز نیست.
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.



دانلود از شال دیوانا که بر گردن شوالیه آواز ایران افتاد تا دو نوازنده و ده‌ها آهنگساز | موسیقی ما