17اسفند 25 سال قبل(1368) استاد حسین قوامی روی در نقاب خاک کشید. در تاریخ موسیقی ایران بودند آثار و ترانه‌هایی که شنیدن از آنها هر بار طراوت و تازگی خاصی به روح و روان آدمی می بخشد.  ترانه- تصنیف تو ای پری کجایی از جمله این آثار است که هر بار که نوای والس گونه آن را با صدای محزون و غمزده قوامی می‌شنویم بهجتی خاص به آدمی دست می‌دهد، شاید آنچه که در غرب از آن به عنوان spiritual music یاد می‌شود در حقیقت ماجرا در همین تصنیف به عینه بتوان حس کرد.

انتخاب دستگاه همایون به عنوان ملودی محوری این قطعه و چفت و بست شدن آن با شعر ابتهاج و البته صدای ملکوتی و روحانی حسین قوامی همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا اثری آفریده شود که تقریبا تکرار ناپذیر است.

نگارنده از همان نخستین باری که این قطعه را در سال‌های میانی دهه شصت شنید مجذوب آن شد و بارها و بارها به دنبال کشف دلیل اصلی آن بود تا آنکه در برخی منابع خواند که از همایون به عنوان دستگاهی بهشتی یاد می‌کنند. این جست وجو.ها ادامه یافت تا در جایی از زبان یکی از اهالی موسیقی شنید که موریس ژار، موزیسین نامدار فرانسوی که برای انتخاب ملودی محوری موسیقی فیلم محمد رسوالله‌(ص) تحقیقی درازدامن را درباره موسیقی منطقه خاورمیانه به انجام رسانده و موسیقی عمده این مناطق را شنیده بود، در نهایت به ملودی محوری همین دستگاه همایون قدیم رسید و آن را به عنوان ملودی اصلی موسیقی این فیلم انتخاب کرد.

من خود بعدها و در زمان حیات استاد همایون خرم گفت وگویی با ایشان درباره همین قطعه انجام دادم که در نشریه نگاه پنج‌نشبه(به سردبیری دوست خوبم سید علی میرفتاح) منتشر شد و در همان گفت وگوی کوتاه بود که ایشان تعریف کردند وقتی قوامی در استو.دیو این قطعه را خواند گفت برای من همین یک تصنیف کافی است تا ناممم را در تاریخ موسیقی ایران جاودانه کند.

چند سال بعد از این گفت وگو دست تقدیر نگارنده را به یکی از کلاس‌های درخشان شعر درمانی در دانشگاه پائولو آلتو در کالیفرنیای آمریکا کشاند تا همین ترانه را بدون ساز برای جمعی از دانشجویان دوره دکتری روانشناسی بالینی اجرا کنم.

این کلاس را یکی از استادان طراز اول شعر درمانی در رشته روانشناسی بالینی اداره می‌کرد که به دلیل ضیق وقت کل کلاس‌های یک ترمش را در دو روز متوالی شنبه و یکشنبه 24 و 25 ژانویه 2015 برگزار ‌کرد و  و یکی از دانشجویان کلاسش نیز خانم مریم جباری(همسر گرامیم) بود. شاید در وقتی دیگر توصیفی دقیق تر از شعردرمانی توسط استاد جان فاکس (John Fax) ارائه کنم که تفاوت‌های اساسی با آنچیزی دارد که در ایران به عنوان شعردرمانی شناخته شده است. در هر حال من  به دعوت دوستی برای دیدن نمایش استاد بیضایی به دانشگاه استنفورد رفته بودم که فاصله زیادی تا محل تدریس استاد جان فیش نداشت. تلفنم زنگ خورد و همسرم بود که با توضیحی از بحث کلاس  درباره موسیقی معنوی گفت  که برایم حسابی مایه گذاشته و پیشینه ای ازسوابق کاری ام در موسیقی را داده و استادش از او خواسته که ترتیبی فراهم کند که  بروم سر کلاسش و یک اجرای زنده از موسیقی معنوی ایران را ارائه کنم. قرار شد روز بعد(یک شنبه) عصر به کلاسشان بروم. انتخاب من برای این کار دو قطعه یکی در دستگاه بیات ترک و دیگری همین قطعه تو ای پری کجایی در دستگاه همایون بود. ابتدا توضیحات مختصری درباره موسیقی ایران وقدمت وسابقه آن دادم و شعری  از مولوی را درباره موسیقی برایشان توضیح دادم :

ما  همه ابناء عالم بوده‌ایم
دربهشت این لحن ها بشنوده ایم

و سپس با همان صدای نه چندان آماده وقتی به خصوص این قطعه تو ای پری کجایی  را خواندم بعد از اجرا استاد از دانشجویان درباره تاثیرات آن پرسید و بعد از دقایقی از من خواست که این قطعه را توصیف کنم و جالب این که به رغم آنکه شعر کار را در نیافته بودند اما ارتباطی شگفت با فضای ملودیک و روحانی کار پیدا کرده بودند. نکته جالبتر جلب توجه این قطعه از سوی  بانوی دانشجوی فلسطینی بود که سخت مقید به حجاب و پوشش اسلامی بود  و تنها دو چشمش در کلاس هویدا و بقیه بدنش را پوشانده بود. او چند دقیقه‌آی درباره تاثیر این کار سخن گفت و من که از هویت او آگاه شدم برایش ماجرای انتخاب ملودی محوری موسیقی  حضرت محمد(ص] را توضیح دادم که خود او هم از چنین قرابت‌هایی در کار تعجب کرد.

در هر حال قصد از بیان این  خاطره و نیز گفت وگویی که با استاد همایون خرم داشتم بیشتر یادآوری از صدای منحصر به فرد و تشخص یافته استاد حسین قوامی وتاثیر آن بر طراوت بخشی به روان آدمی  بود که در برخی دیگر از آثارش، مثل "جوانی" در نغمه افشاری با آهنگ مرحوم حسین یاحقی هم شنیدنی است. در جایی هم خواندم که صدای استاد قوامی کوک ترین صدای تاریخ موسیقی آوازی ایران بود ؛ به نحوی که برخی از نوازندگان ساز خود را با صدای او کوک می کردند. تا یادم نرفته این نکته را هم قلمی کنم که درگفت وگویی  از مرحوم صادق طباطبایی شنیدم که برخی از اجراهای خصوصی استاد قوامی را در اختیار داشتند که پسندیده است در این زمینه کوششی شود و این ‌آثار منتشر گردند. یادش گرامی باد.