موسیقی ما- پیروزه روحانیون: این روزها اخباری از انتشار آلبوم شماره یک «چکاوک» اثر پیمان خازنی به گوش می‌رسد. این در حالی است که «شوخی»، اولین آلبوم این آهنگ‌ساز در مدت کمتر از شش ماه به انتشار دوم رسیده و در عرصه‌ی موسیقی دوستان طرفداران بسیاری پیدا کرده است. «شوخی» تلفیقی از تار و پیانو است.
پیمان خازنی، از پنج سالگی سه‌تار و از هفت سالگی تار می‌نوازد. از هشت سالگی هم شاگرد استاد کیوان ساکت بوده و تا به حال با ارکسترهای متعددی چون ارکستر ملی جوانان، ارکستر وزیری و ارکستر رادیو هم‌کاری داشته است.

آلبوم شوخی در فاصله کمتر از شش ماه به انتشار دوم رسید، با توجه به گسترش دانلود آلبوم های موسیقی از طریق سایت های اینترنتی، انتشار غیرقانونی آلبوم ها و وجود نداشتن قانون کپی رایت در کشور ما چطور این آلبوم به انتشار دوم رسیده است؟
ببینید تیراژ آلبوم های موسیقی در ایران بالا نیست. در انتشار اول این آلبوم که حدود پنج ماه پیش بود، 1000 نسخه از آن وارد بازار موسیقی شد. اگر این تعداد را در نسبت با جمعیت ایران مقایسه کنید، می بینید که خیلی هم کم است. طبق آماری که ما داریم در این مدت بیشتر از 10 هزار نفر «شوخی» را دانلود کردند و خوب طبیعی است که از بین این جمعیت 1000 نفر هم آلبوم را خریداری کرده باشند و آلبوم به انتشار دوم رسیده باشد.

اما شما فرمودید تیراژ بیشتر آلبوم های موسیقی همین تعداد است، ولی خیلی از آلبوم های موسیقی به تیراژ دوم نمی رسند. به خصوص که کار شوخی موسیقی بی کلام است و این موسیقی معمولا طرفداران کمتری دارد.
من روی آلبوم «شوخی» 10 سال کار کردم و برایش زحمت زیادی کشیدم. به جرأت می توانم بگویم این کار در موسیقی ایران و به خصوص در تارنوازی حرف جدی دارد و گامی نو در تارنوازی ایران است. من در این کار با تفکر بیشتر و کار متمرکزتر، ظرافت های موسیقی تلفیقی را بیشتر نشان بدهم. این اثر بسیار مورد توجه قشر روشنفکر و جوان قرار گرفت چون آن ها به ظرافت ها بسیار اهمیت می دهند و در این آلبوم به ظرافت های موسیقی بسیار توجه شده است.

در قطعات «شوخی» بیشتر به موسیقی سنتی ایران توجه داشتید یا موسیقی مدرن؟
در واقع هرکدام از قطعات این آلبوم یک شخصیت دارند. مثل قطعه شوخی که ریتم تند و حرکات تند موسیقی شمال اروپا را در خود دارد. یا در قطعه هفتم «شوخی» نوعی موسیقی به کار رفته که به لحاظ فرمی کاملا منسوخ شده است و در دسته موسیقی های کلیسایی قرار دارد. در قطعه «تارنتلا» هم از یک رقص اصیل ایتالیایی برداشت شده و من از فرم آن برای ساخت این قطعه تأثیر گرفتم.

شما چه تعریفی از موسیقی تلفیقی دارید؟
به نظر من موسیقی تلفیقی در کنار هم قرار دادن دو یا چند فرهنگ است که بتوانند در یک هدف و راستا با هم حرکت کنند به نحوی که زیرشاخه های فرهنگی و هنری هیچکدام از بین نرود. در حقیقت تلفیقی صحیح و درست است که ریشه های فرهنگی و هنری حفظ شود.

آیا قطعه های «شوخی» را می توان در گروه موسیقی های تلفیقی محسوب کرد؟
بله، در واقع من سعی کردم در تهیه قطعات آلبوم «شوخی» به موسیقی اقلیت توجه کنم؛ موسیقی هایی که کمتر مورد توجه قرار می گیرد یا در شرف فراموشی است. برای همین پیانو را با تار همراه کردم و برای موسیقی جاز از پیانو استفاده کردم. می توانم بگویم من اولین نفری هستم که این نوع تلفیق را ایجاد کرده است.
ببینید تار در این آلبوم تجربه های جدیدی را امتحان می کند و شاید به خاطر همین است که توانسته تأثیرگذار باشد؛ چون تجربه های جدید به دلیل متفاوت بودنشان همیشه جذاب هستند. اما این جذابیت الزما باعث ماندگاری اثر نمی شود و اثری قابلیت ماندگاری دارد که در گذر زمان باز هم تأثیرگذاری خود را حفظ کند. در واقع «شوخی» در حکم یک نظریه است که به جامعه ارائه شده است. حالا این نظریه می تواند از سوی جامعه رد شود یا پذیرفته و به یک تئوری تبدیل شود.

اما برخی از استادان موسیقی اصیل و سنتی ما با این تلفیق ها مخالف هستند و عقیده دارند اصالت هنر سنتی را از بین می برد.
اصلا زیبایی هنر هم به همین است که عده ای یک اثر را می پذیرند و از آن استقبال می کنند و عده ای با آن مخالفند. ببینید ما در هنر استاندارد نداریم چون اساسا هنر یک امر سلیقه ای است و سلیقه ها معیارهای انتخاب آثار هنری هستند نه استانداردهای مشخص. من به استادان هنر سنتی کاملا احترام می گذارم اما معتقدم اگر قرار باشد مطلق نگر باشیم هیچوقت در هیچ چیز پیشرفت نخواهیم کرد.
متأسفانه جامعه سنتی ما در برابر جامعه مدرن قرار گرفته و در مورد موسیقی تلفیقی همیشه این برخوردها وجود داشته است. ببینید به نظر شما چرا عده زیادی از جوانان امروز دیگر به موسیقی سنتی علاقه ندارند و موسیقی پاپ و راک را ترجیح می دهند. من فکر می کنم ما به خاطر مطلق نگری هایمان عنصر خلاقیت و جذابیت را از کارهایمان حذف کردیم و به همین خاطر کارهایمان دیگر نمی تواند پاسخگوی نیازهای نسل نو باشد. زمانی که ما بایستیم و چیزی را مطلق بپذیریم، آن روز روز سقوط ما است. در هر صورت هنر راه خودش را باز می کند و پیشرفت می کند. پس ما هم باید دنبال پنجره های نو باشیم.

از کار جدیدتان چه خبر؟
مجموعه اول «چکاوک» به زودی وارد بازار موسیقی می شود و فکر می کنم این کار هم جذابیت های خاص خودش را داشته باشد. من در چکاوک سعی کردم به شیوه برنامه رادیویی گل های رنگارنگ کار کنم ولی با نگاه جدید. چکاوک تلاشی است برای جذب بیشتر جوانان به موسیقی سنتی و اصیل ایرانی.

امسال در جشنواره موسیقی فجر شرکت می کنید؟
نه، راستش علاقه زیادی به شرکت در جشنواره امسال ندارم.

چرا؟
چون به نظر من در سال های اخیر در قضاوت ها کمی غرض ورزی و بی انصافی وجود دارد و به لحاظ مالی هم برای ما توجیه ندارد. چون جشنواره حتی هزینه ایاب و ذهاب گروه را هم تأمین نمی کند. ضمن این که من معتقدم در شرایط کنونی فضای روحی و روانی جامعه آماده حضور در کنسرت نیست؛ به همین خاطر کنسرت آبان ماه مان را هم لغو کردیم چون دست و دل خودمان هم به کار نمی رفت.